Tiến độ xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam

Trong tổng số 11 dự án thành phần đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, có 8 dự án đầu tư công sử dụng vốn ngân sách nhà nước và 3 dự án đầu tư theo phương thức PPP. Tổng mức đầu tư 11 dự án thành phần sau khi điều chỉnh là 97.666 tỷ đồng.

Đến nay cả 8 dự án đã khởi công xây dựng và triển khai thi công với giá trị sản lượng hoàn thành khoảng 8.933,38 tỷ đồng/35.602,19 tỷ đồng tổng giá trị các hợp đồng (đạt khoảng 25,1%). Cụ thể: Đoạn Cao Bồ - Mai Sơn khởi công tháng 12/2019, khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 88% tổng giá trị các hợp đồng, kế hoạch hoàn thành năm 2021.

Đoạn Cam Lộ - La Sơn, theo báo cáo, dự án này đã được khởi công tháng 9/2019. Khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 61% tổng giá trị các hợp đồng.

Đoạn này đang chậm khoảng 8% so với kế hoạch do các nguyên nhân như ảnh hưởng của bão lũ khu vực miền Trung năm 2020; ảnh hưởng của đại dịch Covid-19; khó khăn trong nguồn vật liệu đất đắp (các gói thầu XL5, XL6, XL11); chậm trễ trong giải phóng mặt bằng đối với những đoạn phải xử lý nền đất yếu (gói thầu XL8). Bên cạnh đó, một số nhà thầu chưa huy động kịp thời về nhân lực, tài chính, máy móc thiết bị để triển khai thi công bù lại khối lượng đã bị chậm.

Căn cứ quy định hợp đồng, đơn vị được giao quản lý dự án đã có văn bản cảnh báo đối với 17 nhà thầu và khiển trách 7 nhà thầu, yêu cầu nhà thầu thay thế chỉ huy trưởng công trường đối với 1 nhà thầu, điều chuyển khối lượng đối với một nhà thầu.

Đồng thời, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GTVT rà soát tổng thể tiến độ, có giải pháp tăng cường (tăng ca, bổ sung nhân lực, trang thiết bị…) để bù lại tiến độ phần công việc đã bị chậm.

Theo kế hoạch, dự án hoàn thành năm 2021. Tuy nhiên, một số gói thầu phải xử lý nền đất yếu nhưng còn vướng mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật chưa được bàn giao có nguy cơ phải kéo dài thời gian hoàn thành toàn bộ dự án sang năm 2022.

Cầu Mỹ Thuận 2 khởi công tháng 3/2020, khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 62,7% tổng giá trị các hợp đồng, vượt khoảng 3,43% so với kế hoạch; kế hoạch hoàn thành dự án vào tháng 12/2023.

Đoạn Mai Sơn - QL45 khởi công tháng 9/2020, khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 26,1% tổng giá trị các hợp đồng; dự kiến hoàn thành đúng kế hoạch vào 12/2022.

Đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết khởi công tháng 9/2020, khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 14,32% tổng giá trị các hợp đồng; kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2022, cơ bản đang đáp ứng tiến độ.

Đoạn Phan Thiết - Dầu Giây khởi công tháng 9/2020, khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 14,97% tổng giá trị các hợp đồng; dự kiến hoàn thành đúng kế hoạch vào 12/2022.

Đoạn QL45 - Nghi Sơn khởi công tháng 7/2021; khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 0,1% tổng giá trị các hợp đồng. Kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2023.

Đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu khởi công tháng 7/2021; khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 0,4% tổng giá trị các hợp đồng. Kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2023.

Theo báo cáo, quá trình thực hiện các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông vừa qua gặp vướng mắc về nguồn cung ứng vật liệu xây dựng (đất, cát, đá). Việc triển khai đồng loạt các dự án thành phần, nhu cầu vật liệu đất đắp tăng đột biến, dẫn đến tình trạng khan hiếm làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai. Cá biệt tại dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn có sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các đơn vị cung cấp, vận chuyển vật liệu xây dựng cho dự án.

Hiện có 9/11 dự án thành phần qua địa bàn 11 tỉnh vướng mắc về nguồn vật liệu đắp cần kịp thời tháo gỡ để đảm bảo tiến độ thực hiện.

Trước đó, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã chủ trì hội nghị trực tuyến về tình hình triển khai Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2017-2020.

Qua báo cáo của Bộ GTVT, các ý kiến tại hội nghị, Phó Thủ tướng chỉ ra một số nguy cơ gây chậm tiến độ dự án, đòi hỏi phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo. Thứ nhất là nguy cơ thiếu vật liệu xây dựng cho công trình. Thứ hai là diễn biến dịch bệnh phức tạp tại một số địa phương.

Phó Thủ tướng đề nghị xác định rõ trách nhiệm trong giải quyết thủ tục liên quan đến vật liệu xây dựng cho nhà thầu. Bản thân ban quản lý dự án, các nhà thầu cũng phải có trách nhiệm trong vấn đề này, “chứ không chỉ phản ánh là thiếu”. Bởi trong quá trình lập hồ sơ tham gia dự thầu thì nhà thầu đã cam kết với chủ đầu tư về các điều kiện bảo đảm tiến độ, chất lượng. Trong đó có vấn đề vật liệu xây dựng.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT rút kinh nghiệm trong quá trình chỉ đạo lập hồ sơ, xây dựng kế hoạch, lựa chọn nhà thầu; có các quy định đảm bảo nhà thầu thực hiện đúng cam kết về tiến độ, đảm bảo vật liệu xây dựng, không để tái diễn tình trạng thiếu vật liệu xây dựng trong tương lai.

Phó Thủ tướng giao Bộ TNMT cần tăng cường kiểm tra, phối hợp với địa phương trong công tác cấp phép khoáng sản vật liệu xây dựng cung cấp cho dự án. Lãnh đạo các địa phương trên cơ sở tham mưu của các sở liên quan đến vật liệu xây dựng, từ Sở Kế hoạch và Đầu tư, tới Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông vận tải tạo điều kiện tối đa, rút ngắn được thời gian cấp phép.

Phó Thủ tướng giao Bộ TNMT, Bộ GTVT, Bộ Xây dựng tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cơ chế để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi tăng công suất cho các mỏ, trên nguyên tắc phải bảo đảm an toàn tuyệt đối về an toàn lao động, về môi trường, không được vượt trữ lượng đã phê duyệt.

Ghi nhận cam kết của các địa phương, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, phấn đấu trong tháng 10/2021, hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng.

Về tổ chức thi công trong bối cảnh dịch bệnh, Phó Thủ tướng yêu cầu ưu tiên tiêm vaccine cho lực lượng thi công trên công trường. Cần chú ý thiết lập “công trường xanh” để công trường vẫn tổ chức thi công bình thường tại địa bàn có dịch, bảo đảm giãn cách xã hội, thực hiện xét nghiệm hàng tuần.

Khẳng định tạo điều kiện tốt nhất để đẩy nhanh tiến độ thi công các tuyến cao tốc, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương, ban quản lý dự án, các nhà thầu lập đường găng tiến độ, bảo đảm không được lùi tiến độ, có giải pháp tăng ca, tăng thiết bị, nhân lực.