Sáng nay (10/11), Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long là người đầu tiên trả lời chất vấn trước Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2.

Là người nêu câu hỏi chất vấn đầu tiên, Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) hỏi tư lệnh ngành y tế về việc áp dụng Nghị quyết 128 của Chính phủ, thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch COVID-19 được Bộ thực hiện và phối hợp với các địa phương ra sao; giải pháp thực hiện đồng bộ ở các địa phương ra sao khi có tình trạng mỗi nơi áp dụng một kiểu?

>>> Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long: Sẽ phấn đấu đủ kit xét nghiệm!

>>> Bài học của ngành Y tế

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, trong Nghị quyết 128 của Chính phủ ban hành có một số điểm đáng chú ý. Đó là, đánh giá tốc độ dịch dựa trên tình hình dịch tại từng địa phương, tiến độ tiêm chủng và năng lực y tế tại từng địa phương. Các địa phương có trách nhiệm đánh giá về tình hình dịch của mình và từ đó đưa ra giải pháp áp dụng với tình hình thực tiễn.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, thực tế cho thấy, vừa qua, các địa phương cũng đã đánh giá về cấp độ dịch trên từng địa bàn và theo khuyến cáo quy định của Nghị quyết 128 trên tuyến xã, ở quy mô nhỏ nhất có thể. Các địa phương đánh giá cấp độ dịch của mình từ đó áp dụng các biện pháp triển khai theo cấp độ dịch. Trong đó có những vấn đề về tổ chức, hoạt động ngoài trời, hoạt động giao thông, lưu thông hàng hoá, giáo dục đào tạo, y tế và các lĩnh vực khác.

"Trong Nghị quyết 128 đã nêu rất rõ. Vì vậy các địa phương cần tuân thủ theo Nghị quyết này" - ông Long nhấn mạnh.

Bộ trưởng Long cho biết, sau khi Nghị quyết 128 ra đời, cơ bản các địa phương đã triển khai một cách đồng bộ. Cấp độ 1 và cấp độ 2, cơ bản các hoạt động  triển khai các hoạt động diễn ra một cách rất bình thường. Ở địa phương cấp độ 3 và cấp độ 4 triển khai theo Nghị quyết 128 và Quyết định 4800.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Y tế, để thích ứng an toàn, linh hoạt, phòng chống dịch bệnh COVID-19 có hiệu quả thì việc chuẩn bị các cơ sở vật chất về y tế là hết sức quan trọng. Trong Nghị quyết 128 và quyết định 4800 của Bộ Y tế đã nêu rất rõ, cụ thể.

"Các địa phương phải chuẩn bị về cơ sở vật chất, đặc biệt đó là những chuẩn bị về hạ thống y tế trong đó có hạ tầng, y tế cơ sở, thành lập trung tâm hồi sức, giường cấp cứu… Cùng với đó, chúng ta phải chủ động các biện pháp phòng chống dịch. Hiện nay có một số địa bàn, một số nơi lơ là, mất cảnh giác" - Bộ trưởng Long nói.

Ưu tiên phủ vaccine cho toàn bộ dân số

Đại biểu Đặng Hồng Sỹ (Bình Thuận) đặt câu hỏi, ở một số địa phương người dân chưa có mũi 1 vaccine trong khi ở địa phương khác bắt đầu triển khai tiêm cho trẻ em và tính đến mũi 3. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Y tế nêu nguyên tắc phân bổ vaccine?

Đại biểu cũng đặt câu hỏi vì sao Việt Nam đã sản xuất được kit, test xét nghiệm COVID-19 nhưng vẫn phải nhập của nước ngoài. 

Trả lời câu hỏi nguyên tắc phân bổ vaccine, Bộ trưởng Long cho biết việc phân bổ dựa trên Nghị quyết 21 của Chính phủ, trong đó có địa bàn ưu tiên trọng điểm và đối tượng ưu tiên. Vì vậy, Bộ ưu tiên cho địa phương có tình hình dịch bệnh phức tạp trước; thứ hai là nơi nguy cơ cao như tập trung khu công nghiệp; đầu mối giao thông, trung tâm kinh tế, mật đô dân cư lớn…

Ngoài ra, chúng ta cũng tập trung cho đối tượng ưu tiên trước như người cao tuổi trên 50, 65 tuổi vì đây là nhóm người rủi ro nhất.

Về việc tiêm cho trẻ em 12-17 tuổi, ông Long nói trước mắt sẽ cho địa bàn trọng điểm trước, còn trong tháng 11 sẽ cố gắng bao phủ phạm vi toàn quốc.

Về tiêm mũi 3, ông Long nói, Bộ Y tế mới có kế hoạch, chưa triển khai và dự kiến thực hiện và cuối tháng 12. Tuy nhiên, ông khẳng định mục tiêu ưu tiên vẫn là phủ toàn bộ vaccine cho dân số nhanh nhất; mục tiêu là 2 tuần đầu tháng 11 phủ toàn bộ mũi 1 và trả mũi 2. Sau đó, chúng ta mới tính đến tiêm mũi 3 cho người cao tuổi.

Đại biểu Lưu Văn Đức nêu câu hỏi: Vừa qua công tác dự báo diễn biến dịch chất lượng sao. Bộ Y tế dự báo dịch đến 2022 như thế nào, có khó khăn gì trong dự báo? Trách nhiệm Bộ Y tế trong việc tham mưu, để triển khai chiến lược tiêm vaccine, Bộ trưởng có chiến lược gì đảm bảo công bằng. Có địa phương tiêm đủ, có địa phương chưa tiêm, nhiều địa phương chuẩn bị tiêm mũi 3.

Bộ trưởng trả lời, dự báo với Covid-19 hết sức khó khăn. Các nước hầu hết chưa có dự báo mang tính dài hạn. WHO đưa khuyến cáo chung dịch không thể kết thúc 2022, hi vọng 2023 Covid-19 trở thành bệnh theo mùa.  Đây là đại dịch chưa từng có trong tiền lệ, biến chủng liên tục. Chủng gốc tốc độ lây vừa phải, biến chủng Delta lây lan nhanh.

Chúng tôi nhìn nhận thẳng thắn, một số địa phương có dấu hiệu Covid tăng trở lại, rất quan ngại. Chính phủ, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tăng cường chống dịch. Từ giờ đến cuối năm dịch diễn biến phức tạp, xuất hiện tâm lý chủ quan, một số người dân không áp dụng khuyến cáo 5K.

Có một số nguyên nhân khác, như thời tiết lạnh miền Bắc, Tết đến tập thể đông người. Lưu ý các địa phương hết sức quan tâm chống dịch từ nay đến cuối năm, 2022, tăng phủ vaccine để giảm mắc, giảm tử vong.

Công tác chống dịch cuối năm và đầu 2022 vẫn là trọng điểm, ưu tiên.

Về vấn đề phân bổ vaccine, thời gian qua chiến lược vaccine rất thành công, đồng bộ. Thời điểm này đã mua, nhập khẩu, thỏa thuận gần 200 triệu liều. Những ngày tới có thể lên hơn 200 triệu liều. Chúng ta thúc đẩy chiến lược ngoại giao vaccine, làm sao tăng lượng vaccine nhanh nhất, nhiều nhất.

Theo quan điểm chung, Bộ chỉ đạo các địa phương phải đẩy nhanh phủ mũi 1, đồng thời tiêm trả mũi 2. Lượng vaccine về hoàn toàn đảm bảo đủ cho người dân từ 18 tuổi trở lên tiêm đủ 2 mũi, cho 12-17 tuổi tiêm đủ 2 mũi. "Cuối năm nay mới có kế hoạch tiêm mũi 3. Một vài địa phương tuyên bố tiêm mũi 3, tôi đề nghị phải theo hướng dẫn chung của Bộ Y tế, đảm bảo công bằng trong phân bổ vaccine".

Đang thúc đẩy sản xuất test kháng nguyên

Trả lời về câu hỏi bộ test, kit do Việt Nam sản xuất được sử dụng ra sao, ông Nguyễn Thanh Long cho biết nước ta là một trong 4 nước đã phân lập và giải trình tự gene thành công với virus. Tháng 4, 5 vừa qua, Bộ đã chỉ đạo, phối hợp Công ty Việt Á, Học viện Quân Y, Công ty Thái Dương để sản xuất test RT-PCR.

Căn cứ diễn biến dịch và chiến lược xét nghiệm, chúng ta đã hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất test nhanh kháng nguyên.

"Về xét nghiệm kháng thể, chúng tôi cũng cố gắng để chủ động được nguồn cung loại test này", ông Long nói.