VNDIRECT: Trái phiếu doanh nghiệp sẽ sôi động trở lại trong năm 2021

Theo báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp của VNDIRECT cho biết, trong tháng 12/2020, có 35 doanh nghiệp phát hành riêng lẻ 34.470 tỷ đồng trái phiếu, tương ứng giá trị phát hành giảm 19,8% so với tháng 11 (số liệu điều chỉnh). Tỷ lệ phát hành thành công đạt 45,7%. Những doanh nghiệp có giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ lớn nhất trong tháng 12 là NH TMCP Kỹ Thương Việt Nam (5.000 tỷ đồng), NH TMCP Phương Đông (3.900 tỷ đồng) và NH TMCP Tiên Phong (3.200 tỷ đồng).

Trong khi đó giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng đạt 7.019 tỷ đồng, bao gồm 5 đợt phát hành từ Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt (701,1 tỷ đồng), NH TMCP Phát Triển nhà TP.HCM (200 tỷ đồng), NH Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (4.618 tỷ đồng), CTCP Tập Đoàn Masan (1.000 tỷ đồng), và CTCP Đầu Tư Hạ Tầng Kỹ Thuật TPHCM (500 tỷ đồng).

Lũy kế cả năm 2020, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt mức 437.689 tỷ đồng, tăng 38,8% so với mức 315.441 tỷ đồng năm ngoái, trong đó giá trị trái phiếu phát hành riêng lẻ đạt 403.468 tỷ đồng (tăng 36% so với cùng kỳ) và phát hành ra công chúng đạt 34.221 tỷ đồng (tăng 82,7% so với cùng kỳ).

Theo VNDIRECT, thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong những tháng qua có dấu hiệu giảm nhiệt là do tác động từ việc thắt chặt các quy định về điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp của Nghị định 81/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ 01/09/2020. Chính vì vậy, Nghị định 153/2020/NĐ-CP ra đời nhằm “cởi trói” cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm, nghĩa vụ và rủi ro của nhà đầu tư cũng như tổ chức phát hành.

Cụ thể, trách nhiệm của nhà đầu tư bao gồm: tiếp cận và hiểu rõ đầy đủ nội dung, điều khoản trước khi quyết định mua hoặc giao dịch trái phiếu; tự đánh giá và chịu trách nhiệm về các rủi ro phát sinh; và tuân thủ pháp luật và các quy định liên quan về đối tượng nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.

Bên cạnh đó, Nghị định 153 cũng đã bãi bỏ một số quy định về điều kiện phát hành trái phiếu không chuyển đổi hoặc trái phiếu không kèm theo chứng quyền.

Trước đây, Nghị định 81 đã giới hạn quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu. Mỗi đợt phát hành phải hoàn thành trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày công bố thông tin trước khi phát hành; đợt phát hành sau phải cách đợt phát hành trước tối thiểu sáu tháng. Theo đó, doanh nghiệp phát hành phải ký hợp đồng tư vấn với tổ chức tư vấn về hồ sơ phát hành trái phiếu, trừ trường hợp doanh nghiệp phát hành là tổ chức được phép cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đến Nghị định 153, các quy định trên đều được gỡ bỏ.

Thay vào đó, Nghị định 153 chỉ yêu cầu doanh nghiệp phát hành là CTCP hoặc công ty TNHH; thanh toán đủ cả gốc và lãi của trái phiếu đã phát hành hoặc thanh toán đủ các khoản nợ đến hạn trong ba năm liên tiếp; đáp ứng các tỷ lệ an toàn tài chính, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành; có phương án phát hành trái phiếu được phê duyệt và chấp thuận. Đồng thời có báo cáo tài chính năm trước liền kề của năm phát hành được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện. Do đó, VNDIRECT cho rằng nhờ một số vướng mắc về quy định được Nhà nước tháo gỡ, đây sẽ là cơ hội cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp sôi động trở lại trong năm 2021.