Vụ VN Pharma... chờ kết luận của Thủ tướng

Sớm minh bạch kết quả thanh tra 

Trả lời báo chí tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3 vào chiều ngày 2/4, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Bùi Ngọc Lam cho biết, TTCP đã cơ bản hoàn thành thanh tra việc cấp phép nhập khẩu thuốc và cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc đối với 7 loại thuốc do Công ty Helix Pharmaceuticals Inc. (Canada) sản xuất và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty CP VN Pharma.

 "Đến thời điểm hiện tại, việc thanh tra vụ VN Pharma cơ bản hoàn thành xong. Về nội dung kết quả bước đầu của vụ việc, sau khi có các kết luận, Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo, chúng tôi sẽ công khai minh bạch thông tin", ông Bùi Ngọc Lam cho hay.

Trước đó, ngày 26/9/2017, Thanh tra Chính phủ đã công bố Quyết định thanh tra việc cấp phép nhập khẩu và cấp giấy đăng ký lưu hành đối với 7 loại thuốc do Công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada sản xuất. Giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2014, khi cần thiết có thể xem xét trước hoặc sau thời kỳ trên.

Vn Pharma bị cơ quan điều tra xác định đã làm giả hồ sơ nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500 mg chữa ung thư từ nhà sản xuất Helix Pharmaceuticals Inc.. Lô thuốc này được Cục Quản lý Dược cấp phép nhập khẩu cuối tháng 12/2013.

Năm 2014, H-Capita trúng đấu thầu tại Sở Y tế TP HCM với giá 31.000 đồng một viên trong khi giá kế hoạch của Sở Y tế là 66.000 đồng.

Nghi ngờ giá H-Capita sau kết quả đấu thầu, Bộ Y tế đề nghị các cơ quan chức năng phối hợp xác minh. Giám định của Bộ Y tế cho thấy lô thuốc này chứa 97% hoạt chất capecitabine kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, không sử dụng được cho người. Tài liệu từ nhà sản xuất Helix trong hồ sơ nhập khẩu Capita cũng được cơ quan điều tra xác định giả mạo.

Tháng 8/2017, vụ việc được đưa ra xét xử, nguyên Chủ tịch VN Pharma Nguyễn Minh Hùng bị tòa tuyên 12 năm tù. Đến ngày 22/9, Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao ra quyết định kháng nghị, đề nghị tòa cùng cấp xử phúc thẩm theo hướng hủy án sơ thẩm của TAND TP HCM đối với cựu Chủ tịch VN Pharma Nguyễn Minh Hùng cùng đồng phạm buôn lậu thuốc trị ung thư. Theo Viện Kiểm sát, vụ án còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ, có dấu hiệu lọt người, lọt tội, cần điều tra lại. 

Lỗ hổng quản lý

Từ vụ việc của VN Pharma, vấn đề lỗ hổng trong việc truy xuất nguồn gốc thuốc cũng như kiểm tra quá trình lưu hành thuốc đã được đưa ra. Trong Công văn 4338 của Cục Quản lý dược - Bộ Y tế có đề cập doanh nghiệp nhập khẩu thuốc Việt Nam đã hoàn tất thủ tục GMP – thực hành bảo quản thuốc tốt. Báo chí đặt câu hỏi: "Điều này có thể hiểu rằng các doanh nghiệp nhập khẩu thuốc và phân phối thuốc của Việt Nam đã bảo đảm việc truy xuất nguồn gốc cũng như kiểm soát về lưu hành các lô thuốc hay chưa để tránh tình trạng lỗ hổng tương tự như vụ VN Pharma?"

Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, theo Công văn 4338 của Cục Quản lý dược về nhập khẩu thuốc, thường cấp visa mất rất nhiều thời gian vì phải có đầy đủ giấy tờ liên quan như nguồn gốc, xuất xứ….

“Nhưng ở đây chỉ kiểm tra các giấy tờ gốc, vì nhiều khi lô hàng có giá trị nhỏ thôi, không thể bay sang tận nơi kiểm tra được. Trừ một số giấy tờ giả mạo, còn lại giấy tờ đúng theo quy định thì đều đảm bảo chất lượng. Các lô hàng mà Cục Quản lý dược cấp visa chậm là vì phải có thời gian truy xuất nguồn gốc rõ ràng”, ông Nguyễn Viết Tiến nêu.