Vùng đất nào nhiều tài năng nhất?

Từ hiện tượng tỷ phú Hoàng Kiều, người Việt giàu nhất thế giới với tổng tài sản ước tính 3,8 tỷ đô la (năm 2019), xuất thân từ một cậu bé con nhà nghèo ở Triệu Phong, Quảng Trị, đã thôi thúc tôi đi tìm câu trả lời cho câu hỏi:

“Tại sao không phải là vùng đất nào khác mà lại là vùng đất Quảng Trị, miền Trung gió Lào cát trắng?”.

Mở rộng hơn, tôi muốn tìm hiểu xem “vùng đất nào của Việt Nam sản sinh ra nhiều người tài nhất?”.

Lịch sử Việt Nam có quá nhiều thăng trầm, mất đất phía Bắc, mở mang bờ cõi về phía Nam. Theo trăng trầm của lịch sử, người Việt cũng di chuyển nơi cư trú về phía Nam. Vì vậy, tôi chỉ xem xét nguồn gốc của những người Việt ưu tú nhất bắt đầu từ giai đoạn nước Việt có bản đồ hình chữ S gần ổn định như ngày nay, tức là từ thời kỳ cuối thế kỷ XIX (lúc này người Việt đa sinh sống tương đối ổn định ở các vùng đất, vùng quê).

Theo con số thống kê thì có một sự thật là những người tài giỏi nhất trong các lĩnh vực chính trị, quân sự, kinh tế của Việt Nam thời cận hiện đại hầu hết đều sinh ra ở các tỉnh miền Trung, cụ thể hơn là các tỉnh Bắc Trung Bộ: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam.

Chính trị

Trong lĩnh vực chính trị, theo cá nhân tôi, những người tài giỏi cần nhắc tên là: Hai chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh; cụ Nguyễn Ái Quốc (Chủ tịch Hồ Chí Minh); ba Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Đông Dương: Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, sau này là Tổng Bí thư Lê Duẩn.

Quân sự

Trong lĩnh vực quân sự, theo cá nhân tôi, những tướng lĩnh tài ba nhất không thể không nhắc đến hai vị đại tướng đầu tiên của quân đội nhân dân Việt Nam là Võ Nguyên Giáp và Nguyễn Chí Thanh.

Kinh tế

Trong lĩnh vực kinh tế, Việt Nam có hai tỷ phú được Forber công nhận là Hoàng Kiều (3,1 - 3,8 tỷ đô la) và Phạm Nhật Vượng (1,2 – 2,2 tỷ đô la). Riêng tỷ phú Chính Chu, chồng của ca sĩ Hà Phương, em gái ca sĩ Cẩm Ly được tạp chí The Richest ước tính giá trị tài sản là 1,1 tỷ đô la, nhưng trong danh sách tỷ phí của Forber không thấy.

Trong số những người kiệt xuất về chính trị, quân sự kể trên thì tất cả đều có quê gốc ở các tỉnh Trung Bộ: Nghệ An: Cụ Phan Bội Châu, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Lê Hồng Phong. Hà Tĩnh: Trần Phú, Hà Huy Tập. Quảng Bình: Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Quảng Trị: Tổng Bí thư Lê Duẩn. Thừa Thiên Huế: Nguyễn Chí Thanh. Quảng Nam: Phan Chu Trinh.

Còn về kinh tế thì có những người nổi tiếng như: Hà Tĩnh: Phạm Nhật Vượng. Quảng Trị: Hoàng Kiều và vô số các nhân vật khác.

Như vậy, có thể nói số đông những người Việt tài năng thời cận hiện đại trong lĩnh vực chính trị, quân sự, kinh tế đều xuất thân từ các tỉnh Bắc Trung Bộ từ Nghệ An đến Quảng Nam. Tất nhiên nếu mở rộng danh sách ra đông hơn thì sẽ có những người Việt tài giỏi ở các vùng đất khác.

Vậy lý do gì mà mảnh đất miền Trung gió Lào cát trắng lại sản sinh ra nhiều tài năng xuất chúng vượt trội so với các vùng quê khác?

Nếu xét về trí tuệ thì tôi cho rằng không có sự khác biệt lớn giữa các vùng miền. Khác biệt lớn nhất chính là điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt gió Lào cát trắng, thiên tai, bão, lũ, lụt liên miên. Từ bé, người miền Trung đã phải gánh gồng bao mất mát, bất hạnh, quá trình sinh tồn, chiến thắng thiên tai, địch họa vượt lên nghịch cảnh đã tôi rèn cho họ một bản lĩnh không chịu khuất phục trước bất cứ khó khăn gian khổ nào. Nói theo ngôn ngữ khoa học chính là chỉ só vượt khó AQ (Adversity Quotient).