Gửi bình luận
Dù nhận được nhiều kỳ vọng song trên thực tế phân khúc nhà ở xã hội được dự báo sẽ còn nhiều khó khăn.
Một trong những thay đổi đáng chú ý tại Nghị định số 100/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 chính là lãi suất cho vay được điều chỉnh theo mức cho vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng Chính phủ quy định trong từng thời kỳ.
Theo đó, lãi suất cho vay hộ nghèo sẽ tăng từ 4,8% lên 6,6%/năm, tức lãi suất cho vay nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã tăng thêm 1,8% so với trước đây.
Đánh giá về thay đổi này, TS Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia kinh tế nhận định, mức lãi suất 6,6%/năm là tương đối hấp dẫn, và cần cố định mức lãi suất này trong nhiều năm để tạo sự ổn định cho người vay.
Ông Hiếu lấy ví dụ về lãi suất vay mua nhà tại Mỹ, nơi mức lãi suất có thể lên đến 7,5%/năm nhưng được cố định trong suốt 30 năm, giúp người vay có thể lên kế hoạch tài chính dài hạn mà không lo ngại về sự biến động của lãi suất.
Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) lại cho rằng, lãi suất cho vay 6,6%/năm này cao hơn 1,8% và tăng 1,37 lần so với mức lãi suất cho vay là 4,8%/năm mà NHCSXH đã cho vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội từ ngày 31/07/2024 trở về trước. Việc áp dụng mức lãi suất vay này là chưa phù hợp với bản chất khoản vay nhà ở xã hội, thậm chí cao hơn lãi suất cho vay của gói 30.000 tỷ đồng đã áp dụng trước đây chỉ là 5%.
Theo ông Châu, người mua và thuê mua nhà ở xã hội sẽ bị áp lực trước quy định mới bởi số tiền trả lãi vay hàng tháng sẽ tăng lên ngoài dự kiến. Ví dụ, một gia đình nếu mua nhà ở xã hội giá 1 tỷ đồng và được vay 800 triệu đồng trong 20 năm, thì chi phí trả lãi tăng thêm mà gia đình đó phải chịu là khoảng 14 triệu đồng/năm.
Đối với chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, cho thuê mua, mức lãi suất cho vay ưu đãi tại NHCSXH bằng 120% lãi suất cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội quy định trong từng thời kỳ. Như vậy, lãi suất cho vay với chủ đầu tư hiện tại là 7,92%/năm (6,6%/năm x 120%).
Ông Châu cho biết, lãi suất này chỉ thấp hơn một chút so với lãi suất vay 8%/năm hiện nay của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng và vẫn ở mức cao. Như vậy, lãi suất cho vay nhà ở xã hội hiện nay chưa đủ sức hấp dẫn với cả doanh nghiệp và người mua nhà.
Nhiều ý kiến cho rằng, gánh nặng lãi vay đè nặng lên vai người mua nhà ở xã hội trong thời điểm hiện tại có thể càng khiến thị trường thêm ảm đạm trong bối cảnh nguồn cung đang rất hạn chế.
Theo báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng, tiến độ triển khai các dự án nhà ở xã hội vẫn còn rất chậm. Tính đến ngày 30/7/2024, cả nước đã triển khai 619 dự án với quy mô 561.816 căn. Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu năm 2024, mới chỉ hoàn thành 8 dự án với quy mô 3.136 căn, còn rất xa mục tiêu 1 triệu căn hộ đến năm 2030 đã đề ra.
Một trong những nguyên nhân được chỉ ra là khó khăn trong giải ngân gói hỗ trợ tín dụng 120.000 tỷ đồng. Đến nay, mới chỉ có 34/63 tỉnh, thành công bố dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi và mới chỉ giải ngân được 1.344 tỷ đồng. Để thúc đẩy quá trình này, Ngân hàng Nhà nước đang xin ý kiến các bộ, ngành liên quan để điều chỉnh nội dung chương trình theo hướng giảm lãi suất cho vay.
Bên cạnh đó, lý do khác khiến tốc độ triển khai xây dựng các dự án chậm chạp là bởi các chủ đầu tư không mấy “mặn mà” với phân khúc này. Chi phí đất đai, xây dựng, nguyên vật liệu tăng cao trong khi đối tượng mua nhà vẫn còn khá hạn chế khiến nhiều doanh nghiệp địa ốc còn e ngại khi tham gia thị trường.
Nhiều ý kiến đã đề nghị Chính phủ có thêm những ưu đãi và hỗ trợ, như xem xét thành lập quỹ phát triển nhà ở xã hội, nguồn vốn ưu đãi cho chủ đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Cùng với đó, xem xét mở rộng đối tượng, nới lỏng điều kiện đối với người được mua nhà ở xã hội.
Liên quan tới mức lãi suất hỗ trợ mới, HoREA đề nghị xem xét giảm mức lãi suất cho vay đối với "hộ nghèo theo chuẩn hộ nghèo quy định trong từng thời kỳ" vay vốn tại NHCSXH từ mức 6,6%/năm xuống 3 - 4,8%/năm.
“Việc áp dụng mức lãi suất vay 6,6%/năm từ ngày 1/8 là chưa phù hợp với bản chất khoản vay nhà ở xã hội và thậm chí cao hơn lãi suất cho vay của gói 30.000 tỷ đồng đã áp dụng trước đây chỉ là 5%. Chúng tôi đề nghị xem xét tiếp tục giữ nguyên mức lãi vay 4,8%/năm với khoản vay mua nhà ở xã hội tại NHCSXH để giúp tạo sự ổn định, nhất là trong lúc người mua nhà cũng còn đang gặp nhiều khó khăn”, Chủ tịch HoREA nhấn mạnh thêm.
