Bất cập phần thi mô phỏng lái xe – Nên bỏ?

>> Bất cập trong quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo và sát hạch lái xe

Theo đó, Thông tư 04/2022 ngày 22/4/2022 của Bộ Giao thông vận tải yêu cầu môn thi mô phỏng lái xe ô tô được áp dụng trong phạm vi cả nước đối với các hạng bằng B1, B2, C, D, E và FC. Và kể từ tháng 6/2022, môn thi mô phỏng trên màn hình các tình huống giao thông áp dụng trong kỳ thi giấy phép lái ô tô. Thế nhưng, chỉ sau hơn 1 năm áp dụng, nhiều ý kiến đề xuất, nên bỏ phần thi này vì phần mềm không sát thực tế, đánh đố người thi.

Thực tế, báo cáo mới nhất của Sở Giao thông vận tải TP. Hồ Chí Minh cho thấy, tính đến tháng 11/2023, Sở này đã tổ chức 2.150 kỳ thi sát hạch giấy phép lái xe ô tô và xe máy cho 394.557 thí sinh dự thi. Kết quả sát hạch lái xe có 274.813 thí sinh đậu và được cấp giấy phép, gần 120.000 thí sinh rớt sát hạch cả ô tô và xe máy. Và theo thống kê, tỷ lệ trượt phần thi mô phỏng là 10%.

Đáng nói, không ít ý kiến cho rằng, phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông người học và thí sinh dự sát hạch hoàn toàn bị áp đặt theo ý chí chủ quan của người viết phần mềm, không phù hợp với thực tế khi tham gia giao thông. Trong thực tế người lái xe muốn lái xe an toàn thường xử lý sớm, xử lý trước khi phát hiện tình huống nguy hiểm (càng sớm thì càng an toàn). Nhưng khi thi sát hạch, thí sinh chỉ cần xử lý trước 0,01% giây là bị 0 điểm, điều này là bất cập, không hợp lý.

Và trước hiện trạng đã nêu, vừa qua, nhiều Sở Giao thông vận tải của các địa phương đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu trong quá trình xây dựng Dự thảo thông tư bổ sung, sửa đổi quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ. Đồng thời cân nhắc việc sửa đổi, thậm chí bỏ phần thi mô phỏng lái xe để tạo điều kiện cho thí sinh.

Trong đó, Sở Giao thông vận tải tỉnh Quảng Nam đề xuất, xây dựng lại chương trình đào tạo, lồng ghép, giảm số lượng môn học trùng lẫn. Đưa vào chương trình đào tạo môn xử lý tình huống giao thông trên clip mô phỏng để người học làm quen nhưng bỏ quy định phải sát hạch nội dung lý thuyết mô phỏng các tình huống giao thông.

Đồng quan điểm, Sở Giao thông vận tải tỉnh Bình Dương cũng cho rằng, các đơn vị cần đánh giá lại tính thực tế và hiệu quả phần thi mô phỏng mang lại, từ đó kết luận có cần thiết duy trì hay không.

Còn theo Sở Giao thông vận tải TP. Đà Nẵng, có thể đưa vào chương trình đào tạo môn xử lý tình huống giao thông trên clip mô phỏng để người học làm quen. Đồng thời, đề xuất bỏ quy định phải sát hạch nội dung lý thuyết mô phỏng các tình huống giao thông.

Liên quan đến vấn đề này, không chỉ các Sở Giao thông vận tải của các tỉnh, thành phố, không ít chuyên gia cũng cho rằng, cơ quan quản lý cần rà soát, đánh giá lại về phần thi mô phỏng trong sát hạch lái xe cho phù hợp thực tế.

Thông tin với báo chí, kỹ sư công nghệ ôtô - Lê Văn Tạch cho biết, phần thi mô phỏng trong đào tạo, sát hạch lái xe là phần thi góp phần nhằm rút ngắn thời gian học thực tế. Song, phần thi này không thể hiệu quả bằng phần thi học thực tế được.

“Đối với những ngành đặc thù, có chi phí đào tạo rất lớn như đào tạo phi công mới cần đến phương pháp thi mô phỏng. Còn đối với đào tạo, sát hạch lái xe, chi phí đào tạo không quá cao, dao động từ 15-18 triệu đồng, cho nên tôi cho rằng, phần thi không phù hợp, đánh đố thí sinh và không sát thực tế”, vị chuyên gia này cho hay.

Đồng thời, để nâng cao chất lượng đào tạo lái xe, vị chuyên gia này cho rằng, điều cốt yếu vẫn phải có một giáo án đào tạo bài bản, học thật, dạy thật và thi thật. Còn nếu Bộ Giao thông Vận tải vẫn kiên định với phương pháp thi mô phỏng thì cần cải tiến về mặt thiết bị, hình ảnh, sao cho trực quan, dễ hiểu.

Còn theo ông Bùi Danh Liên - nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội, cái mô phỏng đấy không thể có cơ sở để xác định ngay lập tức trình độ lái xe của anh. Nó đúng hay không đúng thì còn rất nhì nhằng, cũng rất khó cho người dân. Chúng tôi thấy, các Sở Giao thông vận tải họ phản ánh đúng, các bài mô phỏng nên dừng lại, cần tuân theo các tình huống thực tế, không nên đánh đố người dân như vậy.

Được biết, trước đề xuất của một số Sở Giao thông vận tải địa phương, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, việc áp dụng thi mô phỏng lái xe là theo quy định của Chính phủ. Các tình huống được mô phỏng để giúp người lái nhận biết tình huống nguy hiểm, rèn phản xạ có thể ứng dụng khi đi đường. 120 tình huống mô phỏng là những trường hợp mất an toàn giao thông đã xảy ra trên thực tế được các đơn vị tổng hợp, nghiên cứu.

Còn đối với các góp ý, đơn vị này cho hay, sẽ tiếp thu và sẽ có điều chỉnh phù hợp. Hiện, Cục đang phối hợp cùng đơn vị xây dựng phần mềm tiến hành nghiên cứu, điều chỉnh phần mềm, khắc phục những bất cập theo hướng tạo thuận tiện cho người thi hơn. Đặc biệt, dự kiến phần thi này sẽ được loại bỏ đối với người đã có bằng lái xe nhưng phải thi lại do bằng lái quá hạn.