Việc khai thác, vận chuyển khoáng sản vẫn còn nhiều tồn tại nên tỉnh Bình Định lên kế hoạch chấn tỉnh các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này.
Theo thông tin từ UBND tỉnh Bình Định, nguồn thu từ khai thác khoáng sản trong 05 tháng đầu năm 2025 của địa phương này ước đạt khoảng 120 tỷ đồng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Số liệu thống kê cho thấy, tất cả các điểm mỏ đã lắp đặt camera giám sát, trong đó có 60/85 mỏ đã kết nối được với hệ thống camera giám sát có chức năng đo đếm lượt xe ra vào, 50 điểm mỏ đã lắp đặt trạm cân (chủ yếu là các mỏ đá, cát).
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác và khai thác khoáng sản vẫn còn những hạn chế. Cụ thể, một số nơi còn để xảy ra tình trạng khai thác vượt ra ngoài phạm vi, ranh giới được cấp phép, sử dụng khoáng sản không đúng mục đích, hoạt động khai thác làm ảnh hưởng môi trường, nhất là trong việc vận chuyển, chậm hoàn thổ phục hồi môi trường (nhất là đối với các mỏ phục vụ thi công đường bộ cao tốc Bắc – Nam). Cùng với đó, sự phối hợp giữa các Sở, ngành có liên quan với chính quyền địa phương trong công tác quản lý khoáng sản chưa thật sự hiệu quả.
Với lưu lượng vận tải khoáng sản lớn, vấn đề ô nhiễm môi trường từ khói xe, bụi đất đá khiến nhiều khu vực trở nên bị ô nhiễm nghiêm trọng. Việc kinh doanh của người dân cũng vì đây mà bị ảnh hưởng theo.
Vì vậy, sau cuộc họp về khoáng sản mới đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tuấn Thanh đã giao UBND các huyện, thị xã, thành phố: chỉ đạo Tổ công tác của huyện khẩn trương tổ chức rà soát, kiểm tra các mỏ khoáng sản thuộc địa bàn. Qua đó thống kê, xác định cụ thể các điểm mỏ, nếu hết trữ lượng phải lập thủ tục đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường; nếu còn trữ lượng, tiếp tục khai thác; các mỏ đang lập thủ tục xin cấp phép, thuê đất.., đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.
“Phân công cán bộ thường xuyên truy cập, theo dõi camera giám sát được kết nối từ khu vực khai thác của các doanh nghiệp trên địa bàn để kịp thời phát hiện, có biện pháp chấn chỉnh, ngăn chặn từ xa và xử lý nghiêm, kịp thời đối với các trường hợp khai thác không đúng quy định”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định nhấn mạnh.
Về các ngành chức năng, ông Thanh đã giao giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, các ngành chức năng và địa phương tổ chức kiểm tra, rà soát, thực hiện các trình tự, thủ tục bổ sung vào quy hoạch khoáng sản các mỏ vật liệu xây dựng thông thường phù hợp để chuẩn bị phục vụ thi công các dự án trọng điểm trong thời gian sắp đến trên địa bàn tỉnh. Trong đó lưu ý các khu vực mỏ vật liệu phải đảm bảo trữ lượng, thuận lợi trong quá trình khai thác, vận chuyển phục vụ thi công xây dựng các dự án; hạn chế ảnh hưởng môi trường đến các khu dân cư tập trung.
“Công an tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ liên quan và Công an các địa phương theo dõi, nắm thông tin; thường xuyên trao đổi với Sở Nông nghiệp và Môi trường và chính quyền địa phương, qua đó có biện pháp nhắc nhở, chấn chỉnh kịp thời, ngăn chặn từ xa và xử lý đối với các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản theo quy định, nhất là tại địa bàn các huyện Tây Sơn, Hoài Ân và núi Hòn Chà thuộc thành phố Quy Nhơn”, ông Nguyễn Tuấn Thanh giao nhiệm vụ.
Với Sở Tài chính, đơn vị này cần tăng cường thẩm tra nguồn gốc các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng, không thanh, quyết toán đối với khối lượng khoáng sản mà không xuất trình được các chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Còn lại, Ban Quản lý Khu kinh tế Bình Định phải tăng cường công tác bảo vệ và có kế hoạch quản lý chặt chẽ hoạt động khoáng sản đối với Khu kinh tế Nhơn Hội để đảm bảo nguồn cát vật liệu xây dựng về lâu dài, phục vụ thi công xây dựng các công trình trọng điểm của tỉnh tại khu vực; kiểm tra và kịp thời phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác khoáng sản tại các Khu công nghiệp, Khu kinh tế theo quy định.
Đặc biệt với Sở Nông nghiệp và Môi trường, phải giám sát, kiểm tra, xử lý đối với các mỏ khoáng sản thông qua hệ thống camera, trạm cân.... Song song với đó là khẩn trương hoàn thành công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo Kế hoạch đã được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt để kịp thời phục vụ thi công, đáp ứng tiến độ các dự án ngoài ngân sách Nhà nước,...
Được biết, trong năm 2024 tỉnh Bình Định thu ngân sách từ hoạt động khai thác khoáng sản đạt gần 410 tỷ đồng, tăng 170 tỷ đồng so với năm trước đó. Trong đó, thuế tài nguyên đạt hơn 252 tỷ đồng, phí bảo vệ môi trường gần 82 tỷ đồng và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản hơn 75 tỷ đồng.
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ động xây dựng, phê duyệt mức thu tiền bán hồ sơ để khẩn trương thực hiện công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với 25 điểm mỏ còn lại của năm 2024.