Cần cảnh giác với những chiêu lừa đảo trên mạng

>> Hải Phòng: Hoàn thành cưỡng chế khu đất “vàng” bỏ hoang 14 năm

Trong thời đại 4.0, Internet và các ứng dụng điện tử trở nên quen thuộc, không thể thiếu, phục vụ đời sống sinh hoạt cũng như công việc hàng ngày. Tuy nhiên, chỉ một phút lơ là mất cảnh giác, người dùng có thể bị bốc hơi toàn bộ số tiền tiết kiệm trong các tài khoản ngân hàng, hoặc dính bẫy cọc mua hàng, đầu tư với mức lợi nhuận "trên trời".

"Bay" tiền … online

Tuyển cộng tác viên bán hàng online đây là một hình thức lừa đảo mới nở rộ thời gian gần đây, nhất là từ khi chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch COVID-19. Nạn nhân mà các đối tượng nhắm đến là những người nhẹ dạ cả tin, những người có nhu cầu kiếm việc làm thêm để tăng thu nhập.

Chị Nguyễn Thị H. (SN 1984; ở Ngô Quyền – Hải Phòng) nhận được một lời mời quảng cáo làm cộng tác viên bán hàng của Shopee. Sau khi tham gia vào công việc, chị H. kết bạn Zalo với một người và được hướng dẫn làm nhiệm vụ thanh toán các đơn hàng để được hưởng tiền hoa hồng.

Để dẫn dụ bị hại, "mồi nhử" đối tượng lừa đảo đưa ra rất hấp dẫn như với mỗi một đơn hàng sẽ được hưởng chênh lệch 10 đến 20%. Tin tưởng, chị H. đã thanh toán nhiều đơn hàng với tổng số tiền là hơn 100 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi chuyển tiền theo hướng dẫn, chị H. không nhận lại được tiền gốc và phần tiền chiết khấu mà đối phương còn chặn luôn số điện thoại của chị.

>>> Cách 'rich kid lừa đảo' kiếm tiền trong thời gian ngồi tù

Cùng cảnh như chị H có anh T.V.T và anh T.T.T (cùng trú tại TP Hạ Long). Tuy nhiên hai anh này sau khi biết bị lừa đã đến Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao tố giác tội phạm. Theo đơn của anh T.T.T tố giác đã bị một nhóm đối tượng tạo lập trang Fanpage "Blueprints" giả mạo Công ty CP tư vấn kiến trúc Quảng Ninh để tuyển làm cộng tác viên (CTV) rao bán bản vẽ thiết kế nhà ở. Sau khi chuyển tiền đặt cọc mua bản vẽ thiết kế vào các tài khoản ngân hàng do nhóm đối tượng yêu cầu, hai anh đã bị chiếm đoạt tổng số tiền trên 152 triệu đồng.

Lừa bán bản vẽ thiết kế là một trong những hình thức lừa tuyển CTV xuất hiện khá nhiều thời gian gần đây. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng tài khoản mạng xã hội "ảo" đăng bài và chạy quảng cáo trên mạng xã hội, qua tin nhắn điện thoại với nội dung "tuyển CTV mua bán hàng trên sàn thương mại điện tử". CTV có nhiệm vụ đăng bài bán sản phẩm hoặc đặt các đơn hàng ảo để thu hút người mua hàng, với mỗi đơn hàng, CTV sẽ phải đặt hàng và thanh toán trước giá trị đơn hàng. Số tiền này, được cam kết hoàn trả kèm theo “hoa hồng” 10-20% giá trị đơn hàng.

Sau khi kết nối, nạn nhân sẽ được hướng dẫn công việc. Đối với những đơn hàng giá trị nhỏ đầu tiên, sẽ được thanh toán kèm "hoa hồng" đầy đủ nhằm tạo lòng tin. Trong những lần tiếp theo với số lượng đơn hàng lớn hơn, chúng đưa ra nhiều lý do, để tiếp tục chuyển thêm tiền cho đơn hàng, nếu không sẽ bị mất toàn bộ tiền. Lúc này, với tâm lý muốn nhận lại tiền, nạn nhân sẽ tiếp tục chuyển, cho đến khi không còn khả năng chi trả thì bị các đối tượng chặn liên lạc và chiếm đoạt.

Một hình thức lừa nữa là đặt cọc mua hàng giá rẻ. Theo Anh Nguyễn Bình An – Hải An – Hải Phòng chia sẻ: Trong tháng 4 vừa qua gia đình có bị dương tính với COVID-19. Nằm nhà nên tôi xem trên facebook có tài khoản có tên là “ Hải Sản Thủy Chung” thấy bán hải sản. Qua video thấy quảng cáo hải sản rất ngon và giá cả rẻ hơn chút nên tôi đã đặt mua. Khi đặt mua tài khoản “ Hải Sản Thủy Chung” có yêu cầu tôi đặt cọc. Tôi thấy hợp lý nên chuyển tiền cọc. Sau khi chuyển tiền cọc facebook của tôi bị chặn luôn. Số tiền bị lừa tuy không nhiều nhưng rất bực.

Hiện nay, thủ đoạn của các đối tượng là sử dụng tài khoản Facebook đăng tải hàng loạt bài viết trên các hội nhóm Facebook thanh lý, mua bán đồ dùng nội thất của nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, nội dung về thanh lý đồ dùng nội thất như: Tủ lạnh, giường, bàn ghế, tivi… với giá trị thấp nhằm đánh vào tâm lý ham rẻ của người mua để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trên các bài viết của mình, đối tượng khóa tính năng bình luận để bắt buộc người mua phải nhắn tin riêng.

Đối tượng thường yêu cầu nạn nhân chuyển tiền trước (từ 1-3 triệu đồng/món đồ) để đặt cọc giữ đồ, sau khi nhận được tiền, đối tượng tiếp tục đưa ra nhiều lý do khác nhau (do phải bán đồ gấp, do thời gian xe chạy...) buộc nạn nhân phải chuyển hết số tiền còn lại. Sau khi lừa đảo thành công, đối tượng sẽ lập tức chặn liên lạc với nạn nhân. Tuy số tiền bị lừa không lớn nhưng số lượng người bị lừa đảo chiếm đoạt tiền đặt cọc tương đối nhiều, gây bức xúc trong dư luận. 

Đầu tư với mức lợi nhuận "trên giời"

Tháng 2/2022, từ đơn tố cáo của chị P.T.H.N (trú tại TP Hạ Long), lực lượng công an đã tiến hành xác minh, thu thập tài liệu và bắt giữ Mạc Văn Lai, trú tại TP Móng Cái giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu cùng 3 đối tượng trong đường dây là Lê Ngọc Hoàng Anh (trú tỉnh Nghệ An); Trần Thị Minh, Trần Văn Quân (đều trú tại TP Móng Cái). Theo đó, tháng 11/2021, thông qua mạng xã hội, chị N có quen và được một người giới thiệu tham gia đầu tư tài chính vào trang web vuonlanrongnghe.net.

Như quảng cáo, lợi nhuận thu về cao và đảm bảo an toàn. Theo đó, cứ đúng 24h tính từ thời điểm đầu tư, sẽ được cộng lợi nhuận của gói đầu tư ấy và ngày hôm sau thì tiền về đúng giờ. Sau khi đầu tư gói 1,5 triệu đồng được rút về thành công, chị N tiếp tục đầu tư gói 36 triệu đồng thì ngay lập tức, số tiền lợi nhuận không rút được nữa.

Qua đấu tranh khai thác, truy xuất dữ liệu từ các vật chứng thu giữ được, cơ quan Công an xác định nhóm đối tượng trên đã tạo lập 45 trang web với nội dung đầu tư tài chính để lừa đảo, chiếm đoạt tiền của những người tham gia đầu tư. Cơ quan Công an xác định số lượng bị hại bước đầu là hơn 1.600 người, số tiền lừa đảo khoảng 3,6 tỉ đồng. 

Thượng tá Đinh Ngọc Văn, Trưởng phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC, Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, thủ đoạn của nhóm đối tượng là lập nhiều trang web đầu tư tài chính khác nhau, vẽ ra mỗi trang một dự án đầu tư riêng rồi tiến hành quảng cáo trên các mạng xã hội. Người nào muốn tham gia đầu tư với mức lợi nhuận cao sẽ được đối tượng hướng dẫn mở tài khoản, nạp tiền vào tài khoản do chúng chỉ định. Thêm nữa, nếu giới thiệu được thêm người mới, người đầu tư sẽ được nhận hoa hồng.

Tuy nhiên, sau khi tham gia với số tiền lớn, người đầu tư sẽ không thể rút được tiền vốn và lãi về do các đối tượng đã đánh sập trang, chặn liên lạc để chiếm đoạt tài sản rồi lại lập trang web mới để tiếp tục hoạt động lừa đảo.

Nguyên nhân lớn nhất và đầu tiên để đối tượng có cơ hội thực hiện hành vi lừa đảo của mình trên nền tảng điện tử chính là do các nạn nhân đã để lộ thông tin cá nhân. Từ đây, chúng có cả một kho tài nguyên để khai thác. Hoạt động trên không gian mạng tuy ảo nhưng bị lừa là thật, mất tiền là thật, bởi những tài khoản này đều do con người sử dụng. 

Vì vậy, khuyên cáo người dùng tuyệt đối không cung cấp những thông tin cá nhân như ảnh thẻ, số CMND/CCCD, số điện thoại, số tài khoản, mật khẩu, mã PIN đăng nhập, mã Smart OTP của các dịch vụ thanh toán trực tuyến lên các trang web không rõ nguồn gốc hoặc người không quen biết qua mạng Internet. Tuyệt đối không tham gia đầu tư, mua bán trên mạng hoặc chuyển tiền cho những tài khoản ngân hàng không quen biết.