Việc lựa chọn vật liệu xây dựng phù hợp cho công trình là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng công trình. Đây là vấn đề mà chủ đầu tư cần phải đặc biệt quan tâm.
Đây là chia sẻ của ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp Hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam trong cuộc trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp.
LTS: Thông tư số 10/2024/TT-BXD về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng (VLXD) vừa được Bộ Xây dựng ban hành, có hiệu lực từ ngày 16/12/2024 tới đây. Việc Thông tư có hiệu lực sẽ ảnh hưởng đến nhiều cá nhân, tổ chức, đặc biệt là các doanh nghiệp ngành xây dựng.
- Ông đánh giá thế nào về chất lượng VLXD hiện nay cho các công trình?
Dưới góc độ của nhà đầu tư về bất động sản và nhà thầu xây dựng, chúng tôi cho rằng chất lượng công trình xây dựng phụ thuộc vào 2 yếu tố là thiết kế và chất lượng của VLXD. Chất lượng của VLXD rất đa dạng trong ngành xây dựng, từ phần thô cho đến phần hoàn thiện, vật liệu về cơ điện…
Có thể nói, việc lựa chọn VLXD phù hợp cho công trình là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng công trình. Đây là vấn đề mà chủ đầu tư cần phải đặc biệt quan tâm.
Chính vì vậy, đơn giá hoàn thiện cũng phụ thuộc vào việc lựa chọn VLXD, chọn loại vật liệu nào thì sẽ tương ứng với giá đó. Các chủ đầu tư nếu có trách nhiệm với công trình của mình sẽ luôn muốn chọn loại vật liệu tốt, giá hợp lý.
Đối với các nhà thầu xây dựng, họ cũng rất mong muốn được chủ đầu tư cho phép sử dụng loại VLXD mà họ đề xuất. Bởi vì quan điểm của nhà thầu và chủ đầu tư cũng cần phải đồng nhất với nhau trong việc lựa chọn VLXD. Tuy nhiên, nhìn chung các nhà thầu xây dựng đều bị lệ thuộc vào quyết định của chủ đầu tư.
Nếu như chủ đầu tư chấp thuận VLXD mà vật liệu đó tốt thì chất lượng công trình sẽ đẹp hơn, uy tín của nhà thầu sẽ tăng lên. Chính vì vậy, có thể nói rằng đối với cả nhà đầu tư và nhà thầu xây dựng thì chất lượng VLXD ra sao, như thế nào là điều mà tất cả đều rất quan tâm.
- Hiện nay, ngoài thị trường vẫn có sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các loại VLXD. Ông đánh giá thế nào về vai trò của Thông tư 10 trong việc sàng lọc chất lượng?
Hiện nay, tốc độ phát triển của thị trường VLXD rất nhanh do nền kinh tế của nước ta cũng phát triển mạnh, ngoài việc phát triển về BĐS còn có các công trình về kinh tế, công nghiệp.
Chính vì vậy, tổng sản phẩm GDP của ngành Xây dựng thường chiếm khoảng 9-10% tổng GDP của cả nước. Như vậy, khối lượng VLXD tiêu thụ 1 năm là rất lớn, thị trường VLXD phát triển rất đa dạng, có sản xuất trong nước, nhập khẩu và từ nhiều nguồn khác nhau. Sản xuất trong nước thì đều từ các nguồn chính thống, từ các nhà máy có thương hiệu, có uy tín và kể cả từ các doanh nghiệp sản xuất nhỏ lẻ, thậm chí không có thương hiệu.
Vật liệu nhập khẩu cũng vậy, cũng có những sản phẩm có CO CQ rõ ràng (giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ hàng hóa từ các nước nhập khẩu) nhưng cũng có vật liệu không rõ nguồn gốc.
Trong bối cảnh như vậy, chúng tôi cho rằng Thông tư số 10 giống như một “hệ thống lọc” các loại VLXD không đạt yêu cầu, không cho phép nhập hoặc sử dụng vào các công trình xây dựng. Các doanh nghiệp, kể cả nhà sản xuất, nhà đầu tư, nhà thầu xây dựng đều mong muốn có Thông tư này, giống như một cây “gậy” pháp lý để có cơ sở sàng lọc được những loại VLXD tốt.
Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng VLXD rất đa dạng. Trong danh mục VLXD nhóm 1 và nhóm 2 mới đưa ra được danh mục đầu của các loại VLXD chung. Theo chúng tôi cần phải cụ thể thêm các loại VLXD, có những loại phải có tiêu chí đi kèm. Từ danh mục VLXD cụ thể, cộng với bảng tiêu chuẩn cụ thể thì sẽ có “hàng rào” sàng lọc có tác dụng.
Thứ hai, trong vấn đề áp dụng Thông tư, chúng ta làm thế nào để có được “hệ thống lọc” tốt, bảo vệ sản xuất trong nước, bảo vệ nhà sản xuất có uy tín, đảm bảo thị trường lành mạnh nhưng cần giảm thiểu, đơn giản hóa các thủ tục hành chính. Nên cụ thể hóa danh mục các loại VLXD, đưa vào các tiêu chuẩn để áp dụng đối với cả các cơ quan pháp lý như hải quan, kiểm soát thị trường đến người sử dụng, như vậy sẽ tránh được phức tạp khi áp dụng
- Thông tư 10 ra đời sẽ có tác động như thế nào với doanh nghiệp và người tiêu dùng? Với tư cách là chủ đầu tư, ông lựa chọn VLXD đưa vào công trình như thế nào?
Thông tư được ban hành chính là hàng rào để bảo vệ sản xuất trong nước, đặc biệt là những cá nhân, đơn vị sản xuất theo đúng quy trình, đúng tiêu chuẩn chất lượng. Thông tư sẽ loại bỏ những đối thủ đưa ra thị trường những loại VLXD không đúng quy cách nhưng giá thành rất rẻ; giúp phân biệt rõ hàng thật và hàng giả, hàng chất lượng cao và hàng chất lượng thấp. Trong xã hội không chỉ riêng VLXD nên có các quy định như vậy, có hàng rào pháp lý giống như Thông tư số 10 mà ở các lĩnh vực khác cũng cần có để bảo vệ hàng thật, việc sản xuất trung thực của các doanh nghiệp có trách nhiệm.
Chủ đầu tư khi lựa chọn VLXD sẽ xác định rõ thứ nhất là về công năng của VLXD. Ví dụ như với gạch xây, chỗ nào sử dụng gạch cốt liệu, chỗ nào sử dụng gạch nung phải sử dụng hợp lý, đúng với tiêu chuẩn VXLD cho phép, đảm bảo về công năng.
Thứ hai là tính toán đến độ bền, chất lượng. Ví dụ như các loại vật liệu tấm trần thạch cao để làm trần, sẽ lựa chọn loại nào có độ bền với thời gian. Khi lựa chọn VLXD, bản thân chủ đầu tư cũng phải có hiểu biết về các VXLD, đánh giá được loại VLXD nào có uy tín, chất lượng tốt, giúp người sử dụng cảm thấy yên tâm.
Lựa chọn VLXD có 2 yếu tố 1 là thương hiệu 2 là kiểu dáng, chất lượng có phù hợp với đặc thù công trình của mình hay không. Bản thân nhà đầu tư phải có kiến thức về vật liệu đó, xác định mình là người sử dụng để lựa chọn, đặt bản thân mình vào người sử dụng thì sẽ chọn đúng. Đó chính là quan điểm đúng đắn của 1 chủ đầu tư có trách nhiệm.
- Trân trọng cảm ơn ông!