59 NĂM THÀNH LẬP VCCI: “Chất xúc tác” môi trường kinh doanh thân thiện

Đồng thời thu hút thêm các nhà đầu tư mới gia nhập thị trường, từ đó tạo thêm việc làm và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. 

>> PCI 2021: Thực thi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa còn khá khiêm tốn

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 288/QĐ-TTg ngày 28/02/2022 về Khung đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Quyết định này đã đưa PCI trở thành một chỉ tiêu chính để đánh giá kết quả cải cách hành chính ở các tỉnh, thành phố. Điều này nhấn mạnh vai trò ngày một quan trọng của PCI như một công cụ hữu hiệu để đo lường chất lượng điều hành kinh tế và thúc đẩy các cải cách hành chính ở cấp tỉnh.

Đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh

Bắt đầu triển khai từ năm 2005, điều tra PCI đã nỗ lực thúc đẩy chính quyền các cấp quan tâm tới việc tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp.

Và từ năm 2014 tới nay, Chính phủ cũng xác định cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia là một trong những trọng tâm chính sách kinh tế.

Quan sát trong 5 năm trở lại đây, PCI nhận thấy rằng những nỗ lực cải cách của Chính phủ thời gian qua đem đến những thay đổi tích cực đến chất lượng môi trường kinh doanh tại Việt Nam qua cảm nhận của doanh nghiệp. Tỷ lệ đánh giá tích cực về các lĩnh vực nhìn chung có xu hướng tăng trong giai đoạn 2017-2021.

Với 76,8% doanh nghiệp đánh giá tích cực, lĩnh vực thành lập doanh nghiệp được doanh nghiệp đánh giá có sự cải thiện rất lớn trong thời gian qua. Tiếp cận điện năng xếp thứ hai với 72,4% ý kiến đánh giá tích cực từ doanh nghiệp.

Những cải cách trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, đăng ký tài sản, thực thi hợp đồng, và thuế cũng được doanh nghiệp ghi nhận với tỷ lệ doanh nghiệp được đánh giá tích cực trong năm 2021 lần lượt là 66,7%; 65,8%; 64,5% và 64,2%.

Một lĩnh vực cũng có cải thiện đáng kể trong thời gian qua song cần tiếp tục đẩy mạnh là “Giải quyết phá sản doanh nghiệp” với tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá tích cức là 51,5% năm 2021 so với mức chỉ 34% năm 2017.

>> PCI 2021: Doanh nghiệp vẫn chờ tiếp cận thông tin về đất đai

>> PCI 2021: Một số thủ tục hành chính còn gây phiền hà

>> PCI 2021: Quảng Ninh vững vàng ngôi đầu

Cải thiện không đồng đều giữa các lĩnh vực

Các kết quả trên phản ánh xu hướng tích cực nói chung của hoạt động cải cách môi trường kinh doanh ở Việt Nam trong 5 năm qua.

Dù vậy, nhưng kết quả PCI cho thấy hoạt động cải cách cần được đẩy mạnh hơn nữa trong một số lĩnh vực.

Mức độ chuyển biến không đồng đều ở các lĩnh vực chính sách và vẫn có một tỷ lệ đáng kể doanh nghiệp chưa nhận thấy có sự cải thiện qua thời gian. Các lĩnh vực sẽ cần thêm nhiều nỗ lực cải cách có thể kể đến như “Giải quyết phá sản doanh nghiệp” “Bảo vệ nhà đầu tư” và thủ tục xuất nhập khẩu hàng hoá.

Điều này đòi hỏi chính quyền các cấp cần tiếp tục nỗ lực không ngừng để duy trì những thành tựu cải cách, đồng thời nâng cao hơn nữa chất lượng môi trường kinh doanh Việt Nam.

Có thể nói năm 2021 vừa qua là một năm đặc biệt khó khăn với cộng đồng doanh nghiệp. Điều này thể hiện qua chỉ số niềm tin kinh doanh sụt giảm mạnh so với nhiều năm trước.

Nhưng “lửa thử vàng, gian nan thử sức”, một số địa phương khu vực phía Bắc như Quảng Ninh, Hải Phòng, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh... có những chuyển biến rất tích cực trong phát triển kinh tế, tăng cường chất lượng điều hành cũng như quản trị tốt dịch bệnh theo đánh giá của doanh nghiệp.

Ở cấp độ quốc gia một chiều hướng tích cực nổi bật là chi phí không chính thức tiếp tục giảm, cải cách thủ tục hành chính tiếp tục được doanh nghiệp đánh giá cao. Tuy nhiên các chính quyền tỉnh, thành phố cần phải tiếp tục cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính đặc biệt các thủ tục cấp phép kinh doanh, thủ tục hành chính về đất đai và sự thuận lợi trong tiếp cận đất đai.