Chống khai thác IUU là nhiệm vụ trọng tâm

Trong đó tập trung vào các hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).

Mạnh tay

Mặc dù thời gian qua, các cấp ngành tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt, mạnh tay, nhưng vẫn còn tình trạng tàu cá trong tỉnh khai thác trái phép vùng biển nước ngoài. Bên cạnh đó, việc xử lý vi phạm khai thác IUU còn bộc lộ hạn chế, chưa nghiêm. Vì thế cuộc chiến gỡ “thẻ vàng” EC vẫn rất gian nan nếu UBND tỉnh không mạnh tay, cứng rắn với nhiều vi phạm IUU đã và đang xảy ra.

Huyện Vân Đồn, địa phương có thủy sản là kinh tế mũi nhọn, thời gian qua, huyện đã tập trung chỉ đạo việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU để nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân, hạn chế vi phạm; đồng thời tăng cường kiểm soát, phối hợp với các lực lượng liên quan kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm về IUU trên địa bàn.

Ông Đào Văn Vũ - Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Tính đến nay, trên địa bàn huyện Vân Đồn có tổng số 1.549 tàu cá các loại. Trong đó, cấp tỉnh quản lý có 75 tàu cá chiều dài từ 15m trở lên, toàn bộ đã được lắp thiết bị VMS. Tàu từ 12 đến 15m có 38 chiếc. Cấp huyện quản lý 1.074 chiếc, có 584 tàu đã đăng ký theo Thông tư số 06 của Bộ NN&MT. Cấp xã quản lý dạng tàu câu dưới 6m đã được đánh số là 400 tàu.

Trong năm 2024, các lực lượng đã phát hiện xử lý 15 tàu cá vi phạm, phạt hành chính gần 300 triệu đồng; Tổ liên ngành cấp huyện xử phạt 4 tàu vi phạm sử dụng ngư lưới cụ cấm khai thác thuỷ sản với số tiền phạt 127 triệu đồng; Đồn biên phòng Quan Lạn phát hiện xử lý 6 tàu vi phạm về thủ tục giấy tờ trên tàu như đăng ký, đăng kiểm với số tiền xử phạt 105 triệu đồng… Tổng sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng đạt hơn 1,3 triệu tấn.

Theo ông Vũ, địa phương sẽ tiếp tục tổ chức đợt cao điểm tăng cường kiểm tra, kiểm soát xử lý vi phạm IUU. Bố trí các lực lượng chức năng, thực thi pháp luật tại các ngư trường trọng điểm 24/24h; kiên quyết xử lý nghiêm, đảm bảo tính răn đe đối với các trường hợp vi phạm khai thác IUU tại các cảng cá, trên các vùng biển; kiên quyết không cho tàu cá “3 không”, tàu cá vi phạm IUU đi hoạt động.

Đặc biệt, chúng tôi sẽ tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để làm thủ tục đăng ký, cấp giấy phép khai thác đối với tàu chưa đăng ký.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh về xóa tàu cá “3 không” trên địa bàn, các địa phương có đội tàu cá đã tăng cường kiểm soát cũng như đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các thủ tục bắt buộc để các tàu cá vươn khơi đảm bảo quy định. Đồng thời, các địa phương ven biển tổ chức ra quân đồng loạt để xử lý nghiêm những chủ tàu cá không đảm bảo các quy định về thủ tục đăng ký, đăng kiểm.

Quảng Yên là địa phương có tổng số tàu cá lớn nhất toàn tỉnh với 2.300 tàu, trong đó, tàu cá có chiều dài từ 6 đến dưới 12m thuộc phân cấp quản lý của địa phương là 1.097 tàu. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, TX Quảng Yên đã thông tin đến các xã, phường có tàu cá “3 không”. Đến nay, những chủ tàu này đã đăng ký các thủ tục hành chính bắt buộc để hoàn thiện giấy tờ theo quy định. Theo rà soát, trong số 1.097 tàu đã có 992 tàu cá đã thực hiện đăng ký. Số tàu đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản 479/992 tàu, đạt 48,3%.

Nhiệm vụ trọng tâm

Để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 5 dự kiến vào cuối quý II/2025, các địa phương ven biển, trong đó có Quảng Ninh đang quyết liệt rà soát, giám sát đội tàu và truy xuất nguồn gốc thủy sản đánh bắt. Thời gian qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh xác định phòng, chống khai thác IUU là một trong những nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu. Địa phương này, đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, gắn trách nhiệm của người đứng đầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị, các tổ chức đoàn thể trong phòng, chống khai thác IUU.

Đặc biệt là thực hiện các giải pháp cấp bách ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài… Trong đó, công tác tuyên truyền được các đơn vị, địa phương quan tâm triển khai thường xuyên, rộng khắp với nhiều hình thức đa dạng; góp phần nâng cao nhận thức, ý thức của ngư dân trong việc chấp hành các quy định pháp luật trong hoạt động thủy sản, ngăn chặn, giảm thiểu hành vi vi phạm khai thác IUU.

Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có tổng số 5.556 tàu cá. Tỷ lệ tàu cá cập nhật dữ liệu căn cước công dân trên hệ thống Vnfishbase cấp tỉnh đạt 100%; 266 tàu cá từ 15m trở lên, đều đã lắp đặt, đồng bộ thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên hệ thống, đạt 100%.

Trong 2 tháng đầu năm nay, các lực lượng chức năng của Quảng Ninh tiếp tục không phát hiện và không nhận được thông báo về tàu cá của tỉnh khai thác thủy sản ở vùng biển nước ngoài.

Để bảo vệ nguồn lợi thủy sản nhằm phát triển thủy sản bền vững, đồng thời thúc đẩy gỡ “thẻ vàng” của EU ngoài việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho tất cả ngư dân cũng như đội ngũ cán bộ các cấp về tầm quan trọng của công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Chống đánh bắt thủy sản bất hợp pháp IUU đối với sinh kế lâu dài cũng như đời sống. Thu nhập của ngư dân, Quảng Ninh tổ chức rà soát, sắp xếp thứ tự ưu tiên các nhóm tàu; nhóm nghề cần chuyển đổi trong nội bộ nghề khai thác và chuyển đổi sang NTTS biển của địa phương với những giải pháp và mô hình chuyển đổi nghề phù hợp.

Cùng đó, các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương các cấp vào cuộc quyết liệt, xử lý kịp thời, nghiêm khắc các hành vi khai thác IUU theo thẩm quyền được quy định tại Nghị định số 42/2019 của Chính phủ, nhất là các hành vi vi phạm về IUU xảy ra phổ biến. Đặc biệt, tỉnh tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ 100% tàu cá đang hoạt động trên địa bàn tỉnh; xử lý dứt điểm đối với tàu cá “3 không” và tàu cá tuyến khơi thường xuyên mất tín hiệu VMS trên biển.