Gửi bình luận
Các doanh nghiệp nên bắt đầu thử nghiệm kiểm kê khí nhà kính nội bộ trong năm nay để làm quen, chuẩn bị kỹ trước khi thực hiện nghĩa vụ chính thức vào năm 2026.
Các chuyên gia đã khuyến nghị với doanh nghiệp, nhất là với hơn 2.100 cơ sở phát thải lớn phải thực hiện kiểm kê định kỳ theo quy định của Chính phủ. Đây cũng là bước đi đầu tiên của doanh nghiệp cho việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như góp phần cho mục tiêu Netzero mà Chính phủ đã cam kết.
Ông Nguyễn Sỹ Linh - Trưởng ban Biến đổi khí hậu, Viện Chiến lược Chính sách nông nghiệp và môi trường cho rằng: doanh nghiệp là nguồn phát thải lớn, tập trung ở các ngành sử dụng nhiều năng lượng như hoạt động sản xuất công nghiệp, giao thông… Song với khả năng sở hữu công nghệ, tài chính, chuỗi vận hành, doanh nghiệp có khả năng chủ động chuyển đổi quy trình sản xuất theo hướng ít phát thải.
Việc doanh nghiệp hành động hiệu quả sẽ quyết định mục tiêu Netzero của Việt Nam. Hơn thế, việc kiểm kê khí nhà kính không chỉ tuân thủ các quy định của pháp luật mà còn đáp ứng yêu cầu, xu thế của thị trường, của đối tác.
Trong “Bộ tứ chiến lược” vừa được Bộ Chính trị ban hành, đặc biệt trong Nghị quyết số 68 và 66, chuyển đổi xanh được nhấn mạnh là trụ cột quan trọng để nâng cao sức cạnh tranh cho khu vực kinh tế tư nhân. Đồng thời, thể chế chính sách được hoàn thiện đồng bộ và minh bạch, bảo vệ quyền tự do kinh doanh và quyền sở hữu, tạo môi trường thuận lợi cho kinh tế tư nhân đầu tư dài hạn vào các lĩnh vực xanh.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh đến nhiều cơ hội cho doanh nghiệp tiên phong như tiếp cận tài chính xanh, tín dụng ưu đãi...; hưởng ưu đãi từ chính sách quốc gia (thuế, tín chỉ, hỗ trợ kỹ thuật khi đầu tư công nghệ xanh). Được định vị là doanh nghiệp theo hướng trung hòa carbon, doanh nghiệp khẳng định năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng quốc tế với tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt; đồng thời tăng trưởng giá trị thương hiệu và xuất khẩu.
Đón nhận cơ hội lớn song với công việc mới như kiểm kê khí nhà kính, doanh nghiệp phải xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ với phương pháp tính toán phức tạp. Bên cạnh đó, việc tiếp cận nguồn lực tài chính xanh cũng khó khăn do hồ sơ chưa chuẩn hoặc báo cáo tài chính chưa minh bạch… Đây là thách thức không nhỏ đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh chóng xây dựng năng lực nội tại và hoàn thiện quy trình, minh bạch thông tin để giải quyết thách thức, đáp ứng yêu cầu mới.
Do đó, ông Nguyễn Sỹ Linh khuyến nghị các doanh nghiệp nên bắt đầu thử nghiệm kiểm kê khí nhà kính nội bộ trong năm nay để làm quen, chuẩn bị kỹ trước khi thực hiện nghĩa vụ chính thức vào năm 2026. Việc chậm trễ hoặc để xảy ra sai sót trong quá trình kiểm kê vừa dẫn đến rủi ro pháp lý vừa ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường nước ngoài với các tiêu chuẩn xanh ngày càng khắt khe.
Với tầm quan trọng như vậy, theo ông Nguyễn Sỹ Linh, doanh nghiệp cần thực hiện kiểm kê phát thải khí nhà kính hàng năm hoặc theo chu kỳ được quy định nhằm đánh giá lượng phát thải thực tế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, lồng ghép mục tiêu giảm phát thải vào chiến lược sản xuất kinh doanh dài hạn với các đầu mục chi tiết và cụ thể như xác định rõ các nguồn phát thải chính, mục tiêu giảm theo từng giai đoạn, các biện pháp kỹ thuật và công nghệ sẽ áp dụng cùng với lộ trình triển khai cụ thể.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ, tiết kiệm năng lượng hướng đến sản xuất sạch hơn, ít phát thải, ưu tiên sử dụng nguyên liệu tái chế, tái sử dụng nhằm giảm phát sinh khí thải ngay từ đầu vào sản xuất. Đặc biệt, doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị hồ sơ tham gia thị trường carbon, bao gồm tính toán mức phát thải, thiết lập hạn ngạch và đăng ký tín chỉ carbon nếu có; đồng thời cập nhật cơ chế thị trường carbon, thiết lập hệ thống theo dõi, báo cáo minh bạch. Dự kiến, thị trường carbon vận hành thí điểm vào năm nay và vận hành chính thức vào sau năm 2028.
