Chuyện về người bị bắt oan sau “chuyên án Năm Cam”

Đó là chuyện của doanh nhân Bùi Mạnh Lân - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Sản xuất thương mại Hưng Thịnh…

Ngày 5/3/2020, lần đầu tiên, Bộ Công an tổ chức buổi xin lỗi công khai ngay tại trụ sở doanh nghiệp đối với ông Bùi Mạnh Lân, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Sản xuất thương mại Hưng Thịnh (Công ty Hưng Thịnh) và ông Phạm Văn Hướng, Phó tổng giám đốc Công ty Hưng Thịnh.

"Bỗng dưng" nằm trong chuyên án Năm Cam

Theo hồ sơ, khi điều tra vụ án "gây rối trật tự công cộng" xảy ra năm 2000, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố và ủy thác cho Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an Tiền Giang điều tra.

“Giờ này, tôi vẫn không thể quên được, thậm chí không tưởng tượng được. Tôi đang làm chủ cả 1 khu công nghiệp, mới hôm trước còn ngồi ăn cơm với lãnh đạo tỉnh Bình Dương, hôm sau thì… Sự việc xảy ra quá bất ngờ, mọi thứ như sụp đổ. Khi ấy con trai tôi mới hơn 11 tuổi”, giọng ông Bùi Mạnh Lân nghẹn lại trước các phóng viên.

Ông Lân chia sẻ, ông lập Công ty Hưng Thịnh năm 1994, tới năm 1997 thành lập Khu công nghiệp Đồng An 1. Năm 2003, tại khu công nghiệp đã có tới 81 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư trên 200 triệu USD và trên 1.500 tỷ đồng, với hơn 15.000 công nhân đang hoạt động sản xuất, kinh doanh ổn định.

Ông Lân Kể, thời điểm đó, một doanh nghiệp vào thuê đất ở đây khoảng 600.000 USD/ha. Khi xảy ra chuyện với ông Lân, có hàng chục chủ doanh nghiệp ký đơn xin cho ông. Nhưng cũng có hơn 10 công ty đã thuê đất hủy hợp đồng. Thậm chí có 1 doanh nghiệp nợ mấy chục tỷ đồng cũng trốn luôn không trả. Những thiệt hại mà doanh nghiệp phải gánh chịu là không thể đong đếm. Thời điểm này, ông Lân đã đầu tư vào khu công nghiệp gần 1.000 tỷ đồng nhưng ngân hàng bắt đầu đóng băng các khoản vay khiến ông Lân hết đường xoay sở.“Vụ án Năm Cam chấn động như vậy, vụ việc mình bị xem là “chuyên án Năm Cam giai đoạn 2” thì còn ai dám cho vay”, doanh nhân Bùi Mạnh Lân chia sẻ.

Theo hồ sơ, tháng 4/2003, Công an tỉnh Tiền Giang khởi tố vụ án “gây rối trật tự công cộng” tại Công ty Gas Bình Dương (trụ sở tại KCN Đồng An 1 - Bình Dương) do Công ty Hưng Thịnh làm chủ đầu tư xảy ra vào tháng 9/2000.

Ngày 29/4/2003, ông Bùi Mạnh Lân và ông Phạm Văn Hướng bị Bộ Công an phối hợp với Công an TP.HCM và Công an tỉnh Tiền Giang thi hành lệnh bắt để điều tra. Và từ lá đơn tố cáo thiếu căn cứ của Giám đốc Công ty Gas Bình Dương, cơ quan điều tra ghép ông Lân và ông Hướng “có quan hệ với nhóm tội phạm Năm Cam” và xem vụ việc 2 ông là “Chuyên án Năm Cam giai đoạn 2”.

Quá trình điều tra vụ án “gây rối trật tự công cộng” trên, Thiếu tá Nguyễn Văn Nên - nguyên Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra và Nguyễn Tuyến Dũng - điều tra viên, thuộc Công an tỉnh Tiền Giang, lợi dụng việc điều tra án, đứng ra “giải quyết” tranh chấp khu đất 23.383 m2 đất giữa vợ chồng ông bà Nguyễn Văn Cư - Huỳnh Thị Thu, với Công ty Hưng Thịnh, trong khi vụ tranh chấp đang được tòa án thụ lý giải quyết. Nên và Dũng đã ép ông Lân phải trả đất cho vợ chồng ông bà Nguyễn Văn Cư - Huỳnh Thị Thu để họ trả 5,2 tỷ đồng cho ông Lân. Sau đó, Nên và Dũng mang tiền trên đi gửi ngân hàng lấy lãi bỏ túi.

Vực dậy sau "bão tố"

Kết quả xác minh sau đó xác định, việc cơ quan công an bắt tạm giam ông Bùi Mạnh Lân tổng cộng 41 ngày, bắt tạm giam ông Phạm Văn Hướng tổng cộng 63 ngày mà “không có lệnh hợp pháp”. Tới năm 2020, Bộ Công an xác định ông Lân, ông Hướng thuộc trường hợp được xem xét giải quyết theo Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước nên chính thức tổ chức xin lỗi công khai 2 doanh nhân này.

Trong cuộc gặp với các cơ quan báo chí trước ngày Bộ Công an tổ chức buổi xin lỗi công khai, gần 20 mươi năm đã qua, nước mắt người oan ức vẫn ứa ra, âm giọng còn u uất có khi lạc đi nhiều lần, nghẹn lại “Tôi chỉ mong, đừng bao giờ xảy ra chuyện như vậy nữa, với người dân, với doanh nghiệp…”.

Ngày 27/8/2003, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ra quyết định hủy bỏ biện pháp tạm giam đối với ông Lân cùng 2 người khác trong vụ án. Tháng 9/2003 doanh nhân Bùi Mạnh Lân được trả tự do, mọi người mới vỡ òa, niềm tin mới lấy lại. Tới năm 2009, Khu công nghiệp Đồng An 1 đã lấp đầy. Trong giai đoạn đó, năm 2007 doanh nhân Bùi Mạnh Lân thành lập tiếp Khu công nghiệp Đồng An 2, năm 2008 thành lập Trường cao đẳng nghề Công nghệ cao Đồng An. Và cũng trong năm 2007, doanh nhân Bùi Mạnh Lân nhận Huân chương Lao động hạng Nhì. Năm 2009 nhận danh hiệu “Doanh nhân tiêu biểu năm 2009” do Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam trao tặng.

Trong suốt những năm đó, ông Lân vẫn tự mình đi tố cáo hành vi sai phạm của những người liên quan, minh oan cho chính mình, cho ông Hướng (Phạm Văn Hướng, Phó tổng giám đốc Công ty Hưng Thịnh), ông Đỗ Cao Bằng (Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Gas Bình Dương) cùng bị bắt giam chung vụ việc.

Có những tháng, ngày lo tiếp đối tác, xử lý hàng trăm việc liên quan điều hành vận hành phát triển khu công nghiệp, đêm là bay ra Hà Nội để sáng hôm sau mang đơn làm việc với cơ quan Trung ương. Đó là hình ảnh một người chủ cả 2 khu công nghiệp tiếng tăm ở Bình Dương lò dò, lếch thếch đến cơ quan chức năng ngoài Hà Nội để kêu… Gần 17 năm như vậy! Giờ này, nhờ sự quan tâm của Chính phủ, các cơ quan trung ương đã giúp ông Lân lấy lại danh dự.

“Tôi chấp nhận lời xin lỗi! Tôi không cần bồi thường vì nếu cơ quan tiến hành tố tụng làm sai bồi thường thì cũng lấy từ tiền thuế của dân, cho dù tôi đã bị thiệt hại hàng trăm tỷ đồng, bị đau đớn về thể xác, tinh thần; mất mát về uy tín, danh dự trong suốt 17 năm oan sai”, doanh nhân Bùi Mạnh Lân chia sẻ.