Để tiếp cận thị trường EU, các doanh nghiệp không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn phải chứng minh sản phẩm thân thiện với môi trường và được sản xuất xanh bền vững.
Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư vào công nghệ mới, giám sát chặt chẽ hệ thống quản lý đảm bảo chất lượng và minh bạch hóa thông tin về sản phẩm.
EU là thị trường có tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm rất cao. Các sản phẩm phải đáp ứng các quy định SPS (kiểm tra an toàn thực phẩm và kiểm dịch, phụ gia thực phẩm…) và TBT (rào cản kỹ thuật thương mại), với dư lượng tối đa thuốc bảo vệ thực phẩm thấp. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn tiếp cận thị trường này.
Là doanh nghiệp xuất khẩu nhiều mặt hàng nông sản tới các thị trường khó tính như Nhật Bản, Australia và đặc biệt là thị trường liên minh EU, nhận thấy cơ hội từ việc đáp ứng và khai thác những thị trường này, doanh nghiệp đã chủ động xây dựng kế hoạch chuyển đổi từ nhận thức đến xây dựng năng lực, rà soát lại toàn bộ quy trình quản trị, thực hành sản xuất của mình về chuyển đổi xanh. Trong đó, điều kiện quan trọng nhất là chuyển đổi từ gốc rễ, đảm bảo nguyên liệu sạch và xanh, kiểm soát chặt chẽ trong chuỗi sản xuất nguyên liệu. Nông sản Việt vẫn đang phải đầu tư vào công nghệ canh tác sạch và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn mới nhằm duy trì và mở rộng thị phần tại EU. Cụ thể, doanh nghiệp thực hiện lộ trình chuyển đổi sang các phế phẩm sinh học đảm bảo an toàn, đảm bảo vật tư, phân bón theo quy định tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật....
Bên cạnh đó phải tiếp tục đầu tư hơn nữa cho việc đầu tư vùng nguyên liệu, truy xuất nguồn gốc, công nghệ và quy trình sản xuất để nâng cao giá trị sản phẩm đảm bảo đáp ứng yêu cầu của thị trường EU. Đặc biệt nhấn mạnh, tập trung tăng cường liên kết chặt chẽ với bà con nông dân, các HTX để kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu đầu vào.
Tuy nhiên, trong hành trình chinh phục thị trường EU, doanh nghiệp cần có chiến lược phân bổ nguồn vốn sao cho vừa đảm bảo nghiên cứu, phát triển nguyên liệu mới thân thiện với môi trường, vừa đảm bảo đầu tư chuyển đổi công nghệ - khoa học tối ưu. Để liên tục tái chế và tái tạo các nguyên liệu theo tiêu chuẩn mới, doanh nghiệp cũng cần nguồn vốn để nuôi dưỡng các nghiên cứu từ chuyên gia và các tổ chức quốc tế.
Song song với đó, để xuất khẩu bền vững tới thị trường EU, doanh nghiệp cần liên tục cập nhật thông tin thường xuyên, tham gia các buổi tập huấn, diễn đàn do các cơ quan chuyên môn và cơ quan quản lý Nhà nước tổ chức để đảm bảo tuân thủ các quy định SPS và nâng cao chất lượng nông sản, thực phẩm xuất khẩu.
Bên cạnh sự chủ động cải thiện nội tại, doanh nghiệp cũng mong muốn Nhà nước có những hỗ trợ về mặt chính sách tài khóa, ưu đãi giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, tư vấn hướng dẫn quy trình thực hiện… đối với những doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất xanh.
Cuối cùng, để đảm bảo tuân thủ các quy định SPS và nâng cao chất lượng nông sản, thực phẩm xuất khẩu, cần có đồng thuận và nỗ lực của tất cả các bên, bao gồm cơ quan quản lý - doanh nghiệp - hợp tác xã để cùng đón cơ hội và thành công bền vững trên hành trình xuất khẩu xanh.