"Cuộc phiêu lưu" của Chủ sở hữu Daewoo Hà Nội

CTCP Bông Sen (Bông Sen Corp) là cựu thành viên của Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn (Saigontourist). Tương tự nhiều công ty nhà nước khác, Bông Sen Corp sở hữu nhiều nhà hàng, khách sạn có vị trí đắc địa tại Tp. HCM dù có mức vốn điều lệ (khi cổ phần hóa) ở mức khiêm tốn 130 tỷ đồng.

Sau khi được tư nhân hóa, công ty đã nhanh chóng tạo dựng dấu ấn trong lĩnh vực bất động sản nhờ một loạt thương vụ thâu tóm với qua mô lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Nổi bật trong số đó là thương vụ thâu tóm Tổ hợp thương mại Daeha (bao gồm khách sạn Daewoo) tại Hà Nội; nắm giữ lượng lớn cổ phần tại CTCP Khách sạn Sài Gòn và CTCP Sài Gòn One Tower,...

Lãi ròng giảm một nửa

Theo Báo cáo tài chính bán niên năm 2019 đã soát xét (BCTC bán niên năm 2019), lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của Bông Sen Corp chỉ đạt 59,8 tỷ đồng, giảm tới 54% so với cùng kỳ. Trong đó, lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ đạt âm 10,667 tỷ đồng (6 tháng đầu năm 2018 báo lãi 64,7 tỷ đồng).

6 tháng đầu năm 2019, doanh thu từ bán hàng và cung cấp dịch vụ của Bông Sen Corp đạt 482,9 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước. Chi phí giá vốn hàng bán cũng có xu hướng giảm nhẹ góp phần giúp lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh của công ty không có nhiều thay đổi so với năm 2018, đạt 223,66 tỷ đồng.

Tính đến ngày 30/6/2019, quy mô tổng tài sản của Bông Sen Corp đạt 14.561 tỷ đồng. Trong đó, tài sản cố định đạt hơn 7.154 tỷ đồng, chiếm 49,1% tổng tài sản. Hơn 5.114 tỷ đồng, tương đương 35,1% tổng tài sản, được Bông Sen Corp “dồn” cho CTCP A Plus (A Plus), thể hiện qua các khoản trả trước cho người bán ngắn hạn (1.924,8 tỷ đồng) và phải thu dài hạn khác (3.190 tỷ đồng).

Nguồn gốc của khoản phải thu giữa Bông Sen Corp và A Plus xuất phát từ thương vụ hợp tác giữa Bông Sen Corp và CTCP Đầu tư Hợp Thành 1 (Hợp Thành 1) theo Hợp đồng số 001/2017-HĐKT-BS ngày 25/8/8/2017.

Theo đó, Bông Sen Corp góp vốn tham gia gián tiếp “Dự án mở rộng khu phức hợp Trung tâm thương mại Daeha” (tại 360 đường Kim Mã, Phường Ngọc Khánh, Quận Ba Đình, Tp. Hà Nội) với phần vốn góp là 3.500 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo thỏa thuận sử dụng vốn ký ngày 29/8/2017, trong thời gian dự án chưa khởi động, Hợp Thành 1 được tạm sử dụng nguồn tiền trên để kinh doanh, đầu tư vào mục đích khác để giảm bớt chi phí tài chính.

Đối tác mà Hợp Thành 1 tìm đến là A Plus và Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Việt Anh (Việt Anh). Hai đơn vị này sẽ đại diện tìm kiếm và thương thảo với các nhà đầu tư có nhu cầu hợp tác đầu tư/chuyển nhượng đối với những dự án đáp ứng yêu cầu trong hợp đồng. Khi giao dịch thành công, Hợp Thành 1 phải trả 0,1% giá trị hợp đồng chuyển nhượng dự án đã ký kết.

A Plus có quy mô vốn điều lệ 900 tỷ đồng, được thành lập vào tháng 7/2017, do 3 cổ đông cá nhân tham gia góp vốn. Người đại diện theo pháp luật là Tổng Giám đốc Hồ Duy Trinh (sinh năm 1979). Được biết, ông Hồ Duy Trinh còn là người đại diện pháp luật của CTCP Đầu tư Donhae, CTCP Đầu tư New Wind và CTCP Hokio Hana.

 Được biết, tại ngày 30/6/2019, Bông Sen Corp đang sở hữu 73,04% cổ phần của Hợp Thành 1, từ đó gián tiếp sở hữu 51,05% cổ phần của CTCP Daeha - chủ đầu tư khu phức hợp Trung tâm thương mại Daeha (bao gồm cả khách sạn Daewoo).

A Plus cũng trực tiếp hợp tác với Bông Sen Corp thông qua hợp đồng đầu tư số 01/HĐĐT-BS ngày 5/3/2018. Trong đó, A Plus sẽ chịu chi phí sử dụng vốn với lãi suất 12%/năm và chịu trách nhiệm về nghĩa vụ thuế phát sinh.

Bên cạnh đó, A Plus còn là tổng thầu thi công và hoàn thiện trang thiết bị nội thất cao cấp cho khách sạn thuộc hệ thống Bông Sen.

Quyết định mạo hiểm của Bông Sen Corp

Thông tin từ Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, CTCP Bông Sen (Bông Sen Corp) thông báo đã hoàn tất được phát hành 64,5 triệu trái phiếu có tổng trị giá lên đến 6.450 tỷ đồng vào ngày 27/8 vừa qua với tỷ lệ thành công của đợt chào bán là 99%. Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, có bảo đảm bằng tài sản với lãi suất cố định 11%/năm.

Được biết, để đảm bảo cho lô trái phiếu 6.450 tỷ đồng trên, Bông Sen Corp đã sử dụng cổ phần trong Công ty Cổ phần Deaha (chủ sở hữu khách sạn Daewoo Hà Nội), Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Địa Ốc Nova (Novaland – Mã: NVL) và trong chính tổ chức phát hành.

Cùng với đó là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất của 15 khu đất nằm tại các quận trung tâm của TP HCM; các tài sản và quyền lợi có liên quan đến 2 nhóm tài sản trên. Ngoài ra còn có khoản phải thu và quyền đòi nợ của một bên thứ ba theo một số hợp đồng thỏa thuận và giấy tờ có giá thuộc sở hữu của Bông Sen Corp.

Đợt phát hành này nằm trong chủ trương "tái cơ cấu nợ vay" của Bông Sen Corp đã được ĐHĐCĐ thường niên 2019 thông qua trong tháng 8 vừa qua. Theo đó, công ty đã quyết định tiếp tục tái cơ cấu trong đợt phát hành tiếp theo vào quý III/2019 với giá trị 6.000-11.250 tỷ đồng. Đối tượng phát hành là trái chủ hiện tại hoặc các tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, bảo hiểm, tổ chức và cá nhân khác.

Tờ trình của Bông Sen Corp còn cho thấy, sau khi phát hành trái phiếu tháng 8/2017, công ty đã triển khai thực hiện đầu tư theo nội dung phát hành. Do hồ sơ pháp lý của các dự án dự kiến đầu tư vẫn chưa hoàn tất nên việc thực hiện đầu tư vào các dự án vẫn chưa hoàn thành.

Tuy nhiên trong giai đoạn chờ đầu tư, công ty vẫn hợp tác với một số đơn vị có dự án đầu tư tiềm năng để sử dụng hiệu quả nguồn vốn phát hành đảm bảo cân đối nguồn vốn và lãi cho trái chủ.

Thực tế, Bông Sen Corp dự kiến phát hành 6.000 tỷ đồng trái phiếu năm 2017 nhưng chỉ bán được 5.873 tỷ đồng trong 2 đợt (gồm đợt 8/2017 với giá trị 5.473 tỷ đồng và đợt 2/2019 giá trị 400 tỷ đồng).

Như vậy, lô trái phiếu vừa phát hành của Bông Sen Corp vừa kịp thời điểm đáo hạn của 5.437 tỷ đồng trái phiếu phát hành tháng 8/2017.

Chỉ trong vòng 2 năm trở lại đây (từ tháng 8/2017 – tháng 8/2019), quy mô phát hành trái phiếu của Bông Sen Corp đã lên tới 12.900 tỷ đồng, đã có 12.323 tỷ đồng phát hành thành công. Điều đáng nói, việc phát hành trái phiếu có thể khiến doanh nghiệp này phải gánh lỗ trong 2 năm tới vì áp lực lãi suất quá lớn khi nguồn thu chưa chắc chắn.

Dữ liệu trên VietTimes cho thấy, kết quả kinh doanh hợp nhất của Bông Sen Corp có phần kém sắc mặc dù doanh thu được cải thiện rõ rệt kể từ năm 2015 (sau khi Bông Sen Corp đẩy mạnh hoạt động M&A).

Cụ thể, năm 2017, Bông Sen Corp ghi nhận khoản lỗ sau thuế của cổ đông công ty mẹ lên tới 144 tỷ đồng. Đến năm 2018, khi chi phí hoạt động tài chính giảm bớt, công ty mới báo lãi trước thuế 235,28 tỷ đồng, trong đó lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ đạt 46 tỷ đồng. Nguồn vốn của doanh nghiệp đạt 14.199 tỷ đồng. Trong đó, vốn chủ sở hữu 8.251 tỷ (vốn điều lệ là 4.777 tỷ đồng) thông qua việc phát hành trái phiếu vào tháng 8/2017. Tuy nhiên, nếu nhìn vào cơ cấu tài sản của Bông Sen Corp có thể thấy phần lớn số tiền thu được từ đợt phát hành trái phiếu năm 2017 đã được công ty mang ứng trước, cho vay, cho mượn... thể hiện qua "các khoản phải thu" ngắn hạn và dài hạn trị giá hơn 6.000 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2018.

Cũng trong năm 2018, với việc phải chịu lãi cả 12 tháng của lô trái phiếu 5.437 tỷ đồng phát hành tháng 8/2017, chi phí tài chính hợp nhất của Bông Sen tăng vọt lên 753 tỷ đồng. Nhờ có khoản thu nhập tài chính bất thường lên đến 740 tỷ đồng mà Bông Sen Corp thoát lỗ và lợi nhuận sau thuế đạt 45,6 tỷ đồng. Tuy vậy, tính đến cuối năm 2018, lợi nhuận chưa phân phối của doanh nghiệp âm 47,8 tỷ đồng.

Với nguồn lực tài chính hiện tại, nhiều khả năng, Bông Sen Corp sẽ khó thực hiện mua lại trái phiếu trước hạn. Trong trường hợp này, chắn chắn chi phí lãi vay của Bông Sen sẽ không dưới 700 tỷ đồng/năm.

Các nguồn thu cốt lõi truyền thống của công ty như kinh doanh các khách sạn, nhà hàng, bánh Brodard chỉ thu được khoản lợi nhuận vài chục tỷ đồng mỗi năm.

Còn CTCP Daeha, đơn vị chủ quản của Khách sạn Daewoo Hà Nội, cũng chỉ có thể mang cho Bông Sen Corp khoản cổ tức khoảng 100 tỷ đồng mỗi năm, con số khá khiêm tốn so với tiền lãi vay trái phiếu phải trả.

Với tình hình kinh doanh như vậy, dường như Bông Sen Corp sẽ "gánh lỗ” trong 2 năm tới là điều hoàn toàn có thể dự báo trước nếu như doanh nghiệp không phát sinh hàng trăm tỷ đồng doanh thu tài chính bất thường nào trong quãng thời gian này.