Đạm Hà Bắc: Biết nhà thầu sai vẫn chọn

NGUYỄN VIỆT• 13/06/2020 06:00

Mặc dù đã mở thầu, nhưng Đạm Hà Bắc vẫn chấp nhận cho liên danh nhà thầu WEC-CECO bổ sung giấy ủy quyền tham dự thầu và bổ sung giấy đăng kí kinh doanh, điều này vi phạm Luật Đấu thầu năm 2005.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị điều tra Dự án Đạm Hà Bắc

Đây là sai phạm nghiêm trọng trong đấu thầu lựa chọn nhà thầu tư vấn lập dự án mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc, vừa được Thanh tra Chính phủ công bố. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến dự án này hoạt động kém hiệu quả, thua lỗ nặng từ năm 2015.

Có dấu hiệu hình sự trong đấu thầu

Trong quá trình lựa chọn nhà thầu tư vấn lập Dự án, dù đã mở thầu nhưng Công ty vẫn chấp nhận cho Liên danh nhà thầu WEC - CECO bổ sung giấy ủy quyền tham dự thầu và bổ sung Giấy đăng ký kinh doanh. Điều này vi phạm quy định tại Điều 17 Nghị định 111/2006/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu 2005.

Khi nghiệm thu hồ sơ, tài liệu Dự án do Nhà thầu WEC-CECO lập, nhà thầu cung cấp thiếu các hồ sơ, tài liệu quan trọng làm căn cứ xác định tổng mức đầu tư như thiếu thỏa thuận với nhà chế tạo về giá thiết bị chính mà Dự án sẽ sử dụng, thiếu tài liệu tính toán chi tiết vốn đầu tư cho từng hạng mục công trình, cho thiết bị chính, thiếu báo giá chi phí bản quyền công nghệ, thiếu văn bản xác nhận tính khả thi của công nghệ...) nhưng Công ty CP phân đạm và Hóa chất Hà Bắc vẫn nghiệm thu và thanh toán cho nhà thầu đủ số tiền theo hợp đồng đã ký.

Điều này dẫn đến không chọn được nhà thầu EPC và làm phát sinh chi phí. Cùng với một số nguyên nhân khác, thì việc giá than tăng cao, chênh lệch tỷ giá tăng làm cho Dự án thua lỗ. TTCP khẳng định, những vi phạm trên có dấu hiệu hình sự trong đấu thầu.

Chênh lệch 2 triệu USD nhưng chưa xử lý

Về việc lựa chọn nhà thầu EPC (lần 2), kết luận thanh tra cho biết, Công ty đạm Hà Bắc ban hành quyết định liên danh nhà thầu WEC-CMC-CECO trúng thầu với giá trên 373 triệu USD và 408 tỷ đồng. Ngày 2/8/2010, Tổng công ty Hoá chất có quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu gói thầu.

Trong quá trình thi công có một số thay đổi giữa thiết kế cơ sở và thiết kế thi công, một số thiết bị, vật liệu sai khác so với hợp đồng về số lượng, chủng loại, xuất xứ, thông số kỹ thuật. Tổng hợp chung giá trị chênh lệch tăng trên 2 triệu USD nhưng đến thời điểm thanh tra các bên vẫn chưa xử lý dứt điểm vấn đề này.

Đáng chú ý, năm 2008 khi thẩm định tổng mức đầu tư dự án (392 triệu USD), tổ thẩm định cho rằng, dự án sẽ gặp khó khăn khi vốn đầu tư tăng 20% hoặc giá Ure giảm 8%. Tuy dự án không thay đổi mục tiêu, qui mô, công suất nhưng khi điều chỉnh dự án năm 2009 thì tổng mức đầu tư dự án tăng 45% so với tổng mức phê duyệt năm 2008, ảnh hưởng lớn đến tính hiệu quả của dự án nhưng chưa được phân tích đánh giá, làm rõ trong quá trình điều chỉnh dự án. Tổng mức đầu tư dự án tăng làm tăng chi phí đầu tư, tăng chi phí lãi vay, tăng chi phí sản xuất - kinh doanh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến dự án thua lỗ.