Đào tạo trực tuyến sẽ là hình thức đào tạo lớn nhất trong 5 năm tới

Navigos Group, tập đoàn cung cấp dịch vụ tuyển dụng nhân sự hàng đầu Việt Nam, công bố báo cáo về “Đào tạo và Phát triển trong doanh nghiệp: Thực trạng và xu hướng trong thời kỳ Chuyển đổi số”. Báo cáo này được thực hiện dựa trên dữ liệu được phân tích thông qua 225 doanh nghiệp tham gia khảo sát của Navigos Group.

Tầm quan trọng của phòng Đào tạo và Phát triển trong doanh nghiệp

Dữ liệu của báo cáo chỉ ra rằng có đến 82% ý kiến của các doanh nghiệp tham gia khảo sát cho rằng đào tạo sẽ giúp nâng cao hiệu suất lao động của đôi ngũ nhân viên. Ngoài ra, với mục tiêu “thu hút và giữ chân nhân tài”, phòng Đào tạo và phát triển cũng góp phần quan trọng trong mục tiêu này nên cũng nhận được 49% ý kiến đồng tình. Tiếp theo là vai trò của phòng Đào tạo trong việc phát triển đội ngũ lãnh đạo kế thừa với 48% ý kiến của các doanh nghiệp tham gia vào khảo sát này.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ cùng với rất nhiều sự biến động, đặc biệt là từ sau dịch bên Covid-19 đã khiến tái định hình lại nhiều ngành nghề. Chính vì vậy, một khi bản chất công việc thay đổi và đòi hỏi những kiến thức và kỹ năng liên tục mới, vai trò của phòng Đào tạo lại càng trở nên quan trọng khi phải nắm được xu hướng này để có thể cung cấp được các chương trình đào tạo đón đầu. 34% ý kiến các doanh nghiệp cùng chia sẻ quan điểm này.

Không phải sự lo ngại về sự thay thế của máy móc, chiếm 15% ý kiến khi được hỏi về lý do vì sao phòng Đạo tạo lại ngày càng trở nên quan trọng, mà chính là sự đa dạng về thế hệ trong cùng một doanh nghiệp mới là điều mà 24% ý kiến của doanh nghiệp cho thấy họ quan tâm đến khía cạnh này trong doanh nghiệp. Yêu cầu phòng Đào tạo phải cải tiến, đổi mới các chương trình đào tạo và phát triển càng được đặt ra cấp thiết hơn cả. Trong doanh nghiệp, sự va chạm giữa các thế hệ như thế hệ X (những người sinh trong thập kỷ 1960 – 1970), thế hệ Y (những người sinh trong thập kỷ 1980 – 1990) đến thế hệ Z, còn gọi là thế hệ Alpha (những người sinh từ cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000) nảy sinh những nhu cầu rất mới về kiến thức, về kỹ năng để có thể làm việc chung với nhau.

Thực trạng về Đào tạo và Phát triển trong doanh nghiệp

Covid 19 đã gây những ảnh hưởng tiêu cực đến các chương trình Đào tạo và Phát triển trong năm 2020. 41% doanh nghiệp tham gia khảo sát phải giảm một phần các hoạt động đào tạo. 10% doanh nghiệp ngừng hoàn toàn mọi hoạt động liên quan đến yếu tố này. 32% doanh nghiệp cho biết họ bị cắt giảm ngân sách dành cho các hoạt động đào tạo và phát triển.

Bên cạnh đó, vẫn có những điểm sáng tích cực khi 50% doanh nghiệp tham gia khảo sát vẫn giữ nguyên ngân sách dành cho đào tạo và phát triển. 26% cho biết các kế hoạch cho đào tạo và phát triển vẫn giữ nguyên. 23% ý kiến cho biết họ còn gia tăng thêm các hoạt động này.

61% ý kiến của doanh nghiệp cho biết hiệu quả của chương trình đào tạo sẽ được đánh giá dựa trên kết quả làm việc của nhân viên sau khóa đào tạo. Rất khớp với điều này, hình thức đào tạo dựa trên công việc (on the job training) được đánh giá là hiệu quả nhất trong các loại hình đào tạo. Có thể thấy, tại các doanh nghiệp, việc đào tạo dựa trên yêu cầu thực tiễn của công việc vẫn luôn đóng vai trò quan trọng nhất. Người được đào tạo sẽ được học và được hướng dẫn từ những chuyên gia giỏi nhất, có kinh nghiệm nhất trong tổ chức. Hình thức này cũng rõ ràng tiết kiệm được chi phí đào tạo cho doanh nghiệp.

Các dữ liệu của khảo sát cho thấy nhiều doanh nghiệp không dành các chương trình đào tạo cho các kỹ năng cơ bản và quan trọng bao gồm kỹ năng ngoại ngữ (tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Hàn, tiếng Nhật…) chiếm 43%; không có các chương trình đào tạo các kiến thức cơ bản về công nghệ thông tin chiếm 24%; không có các chương trình đào tạo về Bán hàng – Tiếp thị - Quan hệ khách hàng chiếm 22%.

Việc thiếu hụt các chương trình đào tạo các kỹ năng nền tảng nói trên sẽ có thể dẫn đến khả năng doanh nghiệp bị “hụt hơi” trong việc cạnh tranh trên thị trường không chỉ về sản phẩm, dịch vụ mà còn trong việc giữ chân các nhân viên giỏi. Chưa kể đến các chương trình đào tạo giờ đây bắt buộc phải đổi mới trong thời kỳ chuyển đổi số khi mỗi nhân viên đều phải cần được đào tạo các kỹ năng số để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao trong kỷ nguyên của công nghệ.

Mặc dù có 48% ý kiến của doanh nghiệp cho rằng vai trò quan trọng của đào tạo phát triển đội ngũ lãnh đạo kế thừa. Trên thực tế, 22% doanh nghiệp không có các chương trình đào tạo theo lộ trình phát triển trở thành nhà quản lý tương lai. Ngay cả đối với đội ngũ quản lý/lãnh đạo hiện tại, 32% doanh nghiệp cho biết họ không có các chương trình đào tạo dành riêng cho đội ngũ này.

Với 72% doanh nghiệp cùng lựa chọn hình thức kết hợp giữa đào tạo nội bộ và đào tạo thuê ngoài cho thấy sự linh hoạt cũng như cần thiết của việc sử dụng nguồn lực đào tạo nội bộ thông qua các chuyên gia trong lĩnh vực chuyên môn mà doanh nghiệp đang có, với việc tiếp nhận những kiến thức, kỹ năng mới từ những chuyên gia ở bên ngoài. Bên cạnh đó, chỉ có 9% doanh nghiệp cho biết họ thuê hoàn toàn đội ngũ đào tạo bên ngoài càng khẳng định vai trò quan trọng của đội ngũ đào tạo nội bộ.

64% ý kiến khảo sát cho rằng đội ngũ lãnh đạo đóng vai trò quan trọng đối với đào tạo và phát triển thông qua việc làm gương cho nhân viên. Không chỉ vậy, họ còn được kỳ vọng phải là người thúc đẩy sự phát triển của đào tạo trong doanh nghiệp thông qua việc lắng nghe phản hồi từ nhân viên để có các chương trình đào tạo tốt hơn, chiếm 67%. Tiếp theo họ còn được kỳ vọng là người trực tiếp đánh giá và cố vấn khóa học phù hợp cho nhân viên thuộc quyền quản lý, chiếm 60%. Hơn 50% ý kiến kỳ vọng đội ngũ quản lý còn nên tham gia làm giảng viên, người hướng dẫn cho các khóa đào tạo nội bộ.

Đứng đầu về các thách thức trong đào tạo và phát triển trong doanh nghiệp vẫn là “Ngân sách hạn hẹp” chiếm 40%. Cũng với 40%, việc đào tạo “không đáp ứng được nhu cầu đào tạo cho tất cả nhân viên” đứng thứ hai và nằm trong top 3 là việc “khó khăn trong việc đánh giá hiệu quả của đào tạo” chiếm 35%.

Ngoài ra, có một số điểm đáng lưu ý khi đề cập đến các thách thức của đào tạo và phát triển. Chiếm 30% ý kiến cho biết đội ngũ lãnh đạo/quản lý không chú trọng đến việc đào tạo. Nhân viên học xong không ứng dụng được vào công việc và Nhân viên thiếu hợp tác trong đào tạo lần lượt chiếm 28% và 23% ý kiến của doanh nghiệp.

Xu hướng của đào tạo và phát triển trong thời kỳ chuyển đổi số

Với 52% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết, đối với doanh nghiệp của họ, đào tạo trực tuyến (E-learning) sẽ là hình thức đào tạo lớn nhất trong 5 năm tới. Tiếp theo là hình thức đào tạo tích hợp (Blended learning) bao gồm nhiều hình thức, từ học tập theo mô hình truyền thống đến học trực tuyến với 51% bình chọn. Nằm trong top 3 là doanh nghiệp sẽ tự phát triển hệ thống đào tạo riêng (Learning Management System – LMS) với 40% chia sẻ cùng ý kiến.

Nhận thấy xu hướng chuyển đổi số là tất yếu, cùng với các yếu tố VUCA (nhiều biến động, không ổn định, không chắc chắn và mơ hồ), 56% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ sẽ tập trung vào đào tạo và phát triển đội ngũ lãnh đạo và quản lý trong thời kỳ chuyển đổi. Đó là các chương trình đào tạo về năng lực quản trị trong biến động, kỹ năng khai vấn (coaching)…

Rào cản lớn nhất này nhận được 76% ý kiến của các doanh nghiệp tham gia khảo sát. Tiếp theo là khả năng tiếp thu và tập trung của học viên khi tự học chiếm 67%. Việc học tập trực tuyến bị phụ thuộc vào khả năng quản lý thời gian và sự tự giác của nhân viên chiếm 54%.

Bên cạnh đó, các lợi ích của việc đào tạo trực tuyến là rất rõ ràng. Chiếm đến 90% ý kiến của doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết lợi ích lớn nhất chính là sự linh hoạt về thời gian và không gian dành cho người học. Học lại và truy cập dễ dàng học liệu nhận được 49% ý kiến đồng tình.

Đối với các doanh nghiệp có quy mô lớn và đông nhân viên, đào tạo trực tuyến cũng rất thuận tiện đối với họ khi có 42% có cùng ý kiến trên.

Để đào tạo và phát triển thực sự mang lại giá trị cho doanh nghiệp đúng như vai trò của nó sẽ cần đến rất nhiều sự chung tay của các cấp quản lý, lãnh đạo trong doanh nghiệp. Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu theo đó, sự thành công và phát triển bền vững của một doanh nghiệp được đo lường bằng chính sự phát triển vượt trội về con người trong doanh nghiệp đó.

Từ thực tế đó, Navigos cho rằng đội ngũ lãnh đạo, đặc biệt là quản lý cấp cao cần xây dựng “văn hóa học tập” và “học tập suốt đời” bằng cách làm gương cũng như tạo động lực để việc học tập này được triển khai rộng rãi trong doanh nghiệp. Cho dù ngân sách dành cho đào tạo nhiều hay ít, sự cam kết của đội ngũ lãnh đạo trong việc đầu tư cho con người là quan trọng nhất.

Navigos cũng cho rằng, xây dựng đội ngũ đào tạo nội bộ giỏi vì họ chính là những người thấu hiểu nhu cầu đào tạo và phát triển nhất trong doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số là yêu cầu trọng tâm đối với doanh nghiệp. Áp dụng công nghệ trong đào tạo gần như là bắt buộc để có thể theo kịp được các yêu cầu về chuyển đổi số.

Chia sẻ về mục đích phát hành báo cáo này, ông Gaku Echizenya, Tổng Giám đốc của Navigos Group cho biết: “Có lẽ chưa bao giờ kỷ nguyên số lại đòi hỏi các doanh nghiệp tại Việt Nam phải chuyển mình mạnh mẽ đến như vậy. Chuyển đổi số trong kỷ nguyên số không còn là các dự báo xa vời mà đó là những yêu cầu sống còn nếu chúng ta muốn phát triển nhanh và bền vững. Chính vì thế, đào tạo và phát triển là một trong những chìa khóa quan trọng để giúp doanh nghiệp thực sự chuyển đổi thành công. Cho dù đó là các sản phẩm mới và dịch vụ mới của doanh nghiệp hay các kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm cho đội ngũ nhân sự thì việc xây dựng chính sách cho đào tạo và phát triển một cách thực tế cũng như nhận được sự ủng hộ từ đội ngũ lãnh đạo sẽ khiến doanh nghiệp tạo ra được các lợi thế cạnh tranh lớn trên thị trường.

Chúng tôi hy vọng báo cáo này sẽ giúp các doanh nghiệp có thêm các thông tin để tham chiếu, từ đó xây dựng, cải thiện các chương trình đào tạo để phát triển doanh nghiệp, phát triển đội ngũ nhân sự một cách chiến lược và hiệu quả”.