Đấu thầu thuốc, vật tư y tế: Khơi “điểm nghẽn” cho y tế tư nhân

GIA THỎA thực hiện• 23/04/2023 03:00

Còn một số vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện đấu thầu, khiến cho cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân luôn bị động và lệ thuộc kết quả trúng thầu thuốc, vật tư y tế tập trung.

>>Thể chế hóa Nghị quyết 30/NQ-CP thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế

Đây là chia sẻ của GS. TS Nguyễn Văn Đệ - Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam với DĐDN.

- Xin ông chia sẻ đôi chút về công tác đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế (VTYT) tại các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) tư nhân, hiện nay?

Pháp luật hiện hành đã có các quy định, hướng dẫn cơ sở KCB tư nhân áp dụng các hình thức mua sắm thuốc, VTYT được thanh toán từ nguồn quỹ BHYT như: Được tham gia mua thuốc tập trung (cấp quốc gia, cấp địa phương, đàm phán giá) tại địa phương nơi đóng trụ sở; Tự tổ chức lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc theo quy định tại Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn Luật Đấu thầu.

Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, những quy định, hướng dẫn này vẫn chưa bao quát hết tình huống phát sinh vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện đấu thầu, áp kết quả thầu tại cơ sở KCB tư nhân, thậm chí hạn chế, ép buộc, gây rào cản tiêu cực, khiến cho cơ sở KCB tư nhân luôn bị động và lệ thuộc kết quả trúng thầu thuốc, VTYT tập trung.

Cụ thể, dù được tham gia mua thuốc, VTYT tập trung (cấp quốc gia, cấp địa phương, đàm phán giá) tại địa phương nơi đóng trụ sở. Tuy nhiên, thực tiễn trong nhiều năm qua, hầu hết các các cơ sở y tế tư nhân chủ yếu có quy mô nhỏ, ít kinh nghiệm để tự tổ chức đấu thầu thuốc, VTYT, do vậy, các đơn vị chủ yếu vẫn đang áp dụng giá trúng thầu thuốc, VTYT tập trung do Sở Y tế địa phương tổ chức cho các cơ sở y tế công lập.

Thế nhưng, trong giai đoạn giao thầu hàng năm, không phải Sở Y tế nào cũng hoàn thành việc đấu thầu thuốc, vật tư y tế theo đúng quy định và kế hoạch.

>>Bộ Y tế đề xuất mua dự trữ, chủ động sản xuất thuốc hiếm

Các đơn vị khám chữa bệnh tư nhân chủ yếu áp dụng giá trúng thầu thuốc, vật tư y tế do Sở Y tế địa phương tổ chức cho các cơ sở y tế công lập. Ảnh: Tân Yên

- Theo ông, khó khăn lớn nhất của các cơ sở KCB tư nhân trong mua sắm thuốc, VTYT được thanh toán từ nguồn quỹ bảo hiểm y tế (BHYT), xuất phát từ đâu?

Điều 52 Luật Đấu thầu hướng dẫn cơ sở y tế ngoài công lập chỉ được cơ quan BHXH thanh toán chi phí mua thuốc, VTYT từ nguồn quỹ BHYT trong trường hợp cơ sở KCB tư nhân không chọn áp dụng quy định tham gia mua thuốc, VTYT tập trung (cấp quốc gia, cấp địa phương, đàm phán giá) mà được quyền áp dụng kết quả thầu của các cơ sở y tế công lập tuyến tỉnh trên cùng địa bàn. Tuy nhiên, Điều 52 chưa bao quát và giải quyết hết những mâu thuẫn, phát sinh, bất cập của hệ thống y tế tư nhân khi thực hiện mua sắm thuốc, VTYT phục vụ người bệnh.

Ví dụ, trong trường hợp kết quả đấu thầu thuốc, VTYT tập trung (cấp quốc gia, cấp địa phương, đàm phán giá) không có thuốc, VTYT, cơ sở y tế tư nhân sẽ áp dụng Điều 52 Luật Đấu thầu, nghĩa là áp dụng mua thuốc, VTYT trên cơ sở kết quả trúng thầu thuốc, VTYT của các cơ sở y tế công lập tuyến tỉnh trên cùng địa bàn. Tuy nhiên, trong trường hợp các cơ sở y tế công lập tuyến tỉnh trên cùng địa bàn không có kết quả thực hiện đấu thầu mua sắm thuốc, VTYT thì cơ sở y tế tư nhân không có cơ sở mua sắm thuốc, VTYT phục vụ bệnh nhân BHYT.

- Ông có kiến nghị gì đối với việc sửa đổi Dự thảo Luật Đấu thầu?

Trên cơ sở nghiên cứu bản Dự thảo và thực tiễn bất cập, vướng mắc trong công tác đấu thầu thuốc, VTYT được thanh toán từ nguồn quỹ BHYT tại cơ sở y tế tư nhân trong thời gian qua, Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) cần nghiên cứu, bổ sung một số nội dung như:

Cơ sở y tế tư nhân được tham gia mua thuốc, VTYT tập trung (cấp quốc gia, cấp địa phương, đàm phán giá) tại địa phương nơi đóng trụ sở; Được tự tổ chức lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc, VTYT theo quy định của pháp Luật Đấu thầu; Được áp dụng kết quả đấu thầu thuốc, VTYT của các cơ sở y tế công lập tuyến tỉnh trên địa bàn hoặc các cơ sở y tế và các địa phương khác trong cả nước; Được áp dụng hình thức mua sắm trực tiếp trong điều kiện giá mua các mặt hàng thuốc, VTYT bằng hoặc không cao hơn giá trúng thầu thuốc, VTYT tập trung, làm cơ sở cho cơ quan BHXH thanh toán chi phí.

Đạt được 04 mục tiêu này sẽ giải quyết dứt điểm tình trạng độc quyền, thiếu thuốc, vật tư y tế và không ảnh hưởng đến việc tăng chi phí khám, chữa bệnh BHYT.

- Xin cảm ơn ông!