Đề xuất thu phí vào nội đô Hà Nội không giúp giảm tắc đường

ĐỖ HUYỀN• 01/11/2021 11:00

Nhiều chuyên gia tiếp tục khẳng định đề xuất thu phí nội đô không khả thi vì không thể hạn chế được tình trạng tắc đường.

Ngành Giao thông Hà Nội đang khởi động kế hoạch đề án thu phí ô tô vào nội đô, trong đó đơn vị tư vấn đề xuất lập 87 trạm thu phí, hoạt động từ 5h đến 21h hằng ngày.

Theo đó, khung mức phí đối với xe vào trung tâm Hà Nội được xây dựng từ 50.000 đến 100.000 đồng mỗi lượt.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ đây là ý tưởng cũ và đưa ra đề xuất nhiều lần nhưng vẫn chưa được áp dụng vì còn nhiều tranh cãi về tính khả thi.

Khung mức phí đối với xe vào trung tâm Hà Nội được xây dựng từ 50.000 đến 100.000 đồng mỗi lượt.

Lý giải về đề xuất lần này, TS Đinh Thị Thanh Bình - đại diện nhóm nghiên cứu của Trường đại học Giao thông vận tải, đơn vị tư vấn đề án thu phí phương tiện vào nội đô Hà Nội - cho biết việc thu phí xe vào nội đô có mục tiêu sử dụng công cụ kinh tế để điều tiết hành vi giao thông theo hướng không khuyến khích sử dụng xe cơ giới cá nhân vào khu vực có mật độ giao thông cao, góp phần giảm ùn tắc giao thông mà nhiều nước đã thực hiện.

Xét trên khía cạnh lợi ích thì tất cả chủ thể tham gia giao thông và toàn thể xã hội sẽ được hưởng lợi từ việc tiết kiệm thời gian đi lại và vận chuyển hàng hóa nhờ giảm ùn tắc giao thông trong khu vực thu phí.

Theo bà Bình, về mức phí phải được cân nhắc, vì nếu quá thấp thì tỉ lệ ô tô cá nhân giảm không đáng kể, không tác động đến giảm ùn tắc, nếu thu quá cao thì tuy mang lại hiệu quả giảm ùn tắc giao thông nhưng ảnh hưởng đến đời sống và hiệu quả khai thác hạ tầng giao thông trong vùng thu phí, cũng như có thể khó bù đắp kinh phí đầu tư và chi phí vận hành bảo trì hệ thống thu phí.

Vị trí dự kiến 87 trạm thu phí ôtô vào nội đô Hà Nội. Đồ hoạ: Tiến Thành/VNE.

Tuy nhiên, dưới góc độ một chuyên gia giao thông, TS Nguyễn Xuân Thuỷ - nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao thông Vận tải nêu ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến ùn tắc giao thông ở khu vực nội đô Hà Nội bao gồm: Hạ tầng, đường sá kém; mật độ dân cư cao và hệ thống giao thông công cộng chưa phát triển.

“Diện tích đất dành cho giao thông ở Hà Nội mới đang chiếm khoảng 7-8%, trong khi yêu cầu cơ bản mà các nước đang đạt được là 20%. Đường bé, hẹp, thiếu đồng bộ trong quy hoạch thì ùn tắc là chuyện đương nhiên. Không thể đổ lỗi cho phương tiện cá nhân như ô tô được”, vị chuyên gia này nhấn mạnh.

Từ 3 nguyên nhân chính dẫn đến ùn tắc giao thông ở khu vực nội đô nêu trên, TS. Nguyễn Xuân Thuỷ cho rằng, phải giải quyết tận gốc vấn đề tắc đường trước, thay vì đề xuất lập trạm thu phí để hạn chế ô tô đi vào khu vực nội thành.

Theo vị chuyên gia giao thông này, nếu việc nâng cấp hạ tầng, đường sá và giảm mật độ dân cư không phải câu chuyện “ngày một ngày hai” thì khả thi nhất là Hà Nội nên tập trung phát triển, hoàn thiện mạng lưới giao thông công cộng để đáp ứng được nhu cầu của người dân.

“Đến khi nào mà các tuyến đường sắt đô thị hoạt động, kết nối tốt việc đi lại; xe buýt sạch đẹp, chạy đúng giờ, khoa học, thuận tiện, giá rẻ,… thì những người đi ô tô cá nhân sẽ tự cân nhắc và chuyển sang dùng phương tiện công cộng", TS. Nguyễn Xuân Thủy bày tỏ.