Điều chỉnh tên người sử dụng đất tại dự án KĐT Mỹ Hưng - Cienco 5: Không có căn cứ

Ngày 25/11/2020, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội đã ký ban hành quyết định số 5269/QĐ-UBND sửa đổi nội dung Quyết số 3128/QĐ-UBND ngày 30/7/2008 của UBND tỉnh Hà Tây về việc thu hồi 1.820.433m2 đất tại các xã Cự Khê, Mỹ Hưng, Tam Hưng, Bình Minh, huyện Thanh Oai giao cho Công ty cổ phần Phát triển địa ốc Cienco 5 (Cienco 5 Land) thực hiện dự án Khu đô thị Mỹ Hưng.

Một quyết định sửa đúng thành sai

Quyết định trên đã gây "bất ngờ" cũng như nhiều tranh cãi bởi sau 12 năm công ty Cienco 5 Land gắn liền với quyền lợi và nghĩa vụ liên quan tại dự án Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5, thì nay với quyết định của UBND TP Hà Nội, khu đất trên đã được "sang tên" cho Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - Công ty CP (CIENCO 5).

Lý do điều chỉnh tên người sử dụng đất là: Căn cứ theo Quyết định số 963/QĐ-UBND ngày 17/4/2008 của UBND tỉnh Hà Tây (trước đây) về việc cho phép đầu tư dự án khu đô thị Mỹ Hưng – Cienco 5 tại huyện Thanh Oai.

Phản ứng lại với quyết định trên, Cienco 5 Land khẳng định quyết định trên đây của Hà Nội là không có căn cứ, trái pháp luật, làm thay đổi địa vị pháp lý và xâm phạm nghiêm trọng đến quyền cũng như lợi ích hợp pháp của Cienco 5 Land. Do đó, doanh nghiệp này đã khiếu nại tới các cơ quan quản lý.

PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến - Trưởng Khoa Luật Kinh tế, Đại học Luật Hà Nội phân tích, UBND tỉnh Hà Tây giao đất cho Công ty cổ phần Cienco 5 Land là đúng luật.

Cụ thể, PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến cho biết: Theo quy định của pháp luật nhà đầu tư không trực tiếp đầu tư dự án BT hoặc BOT mà phải thành lập một pháp nhân thay mặt nhà đầu tư để đầu tư dự án BT, BOT. Năm 2008, việc thực hiện hình thức đầu tư trên của tỉnh Hà Tây là phù hợp chủ trương của Đảng và cách thức giao đất của tỉnh Hà Tây phù hợp với quy định của Luật đất đai thời điểm đó.

Trên thực tế doanh nghiệp đấy mới là người trực tiếp sử dụng đất. Một trong những nguyên tắc của Luật đất đai là giao đất cho doanh nghiệp trực tiếp có năng lực sử dụng chứ không phải là giao đất xong không có năng lực sử dụng sau đó chuyển nhượng, chạy dự án bán chênh lệch thì chuyện đó pháp luật cấm.

Không những vậy, căn cứ vào văn bảo số 59/CV-LAND ngày 28/4/2010 của CTCP phát triển địa ốc Cienco 5 Land đề nghị Tổng công ty chuyển giao chủ đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh Hà Tây cho Cienco 5 Land.

Ngày 7/5/2010, Tổng công ty Cienco 5 đã ban hành nghị quyết số 489 về việc thống nhất chủ trương giao dự án trên địa bàn Hà Tây - Hà Nội cho địa ốc Cienco 5 Land.

Theo nghị quyết này, Tổng công ty thu khoán lợi nhuận thực hiện dự án là 2% giá trị chi phí tiền sử dụng đất phải nộp cho TP Hà Nội và 2% chi phí quản lý dự án xây lắp đường Hoàng Quốc Việt kéo dài. Tổng cộng số tiền khoán thu từ thực hiện các dự án là 137.173 tỷ đồng. Địa ốc Cienco 5 Land có trách nhiệm tiếp nhận, triển khai đầu tư và kinh doanh các dự án.

Tổng Công ty thống nhất chủ trương thực hiện thủ tục xin chuyển giao chủ đầu tư dự án cho Cienco 5 Land sau khi đơn vị này hoàn thành nghĩa vụ tài chính nêu trên.

Đặc biệt, Cienco 5 Land cũng đã thanh toán số tiền 510 tỉ đồng, đây là khoản tiền chênh lệch giữa tổng mức đầu tư của dự án đường trục phía Nam với tiền sử dụng đất của các dự án hoàn vốn mà doanh nghiệp dự án được giao để thực hiện các dự án hoàn vốn của UBND TP Hà Nội theo quy định của pháp luật và quyết định của UBND TPHà Nội.

Theo đó, đại diện Cienco 5 Land cho rằng, trong suốt thời gian thực hiện dự án BT và các dự án hoàn vốn kéo dài từ năm 2008 đến 2020, phía Cienco 5 không thực hiện bất cứ hạng mục công việc nào liên quan đến dự án này.

Tài sản người dân “chôn vùi” theo dự án

Theo tìm hiểu, đến hiện tại, Giai đoạn 1 của Trục đường phía Nam đã được xây dựng 19,9km, trừ 140m chưa được giải phóng mặt bằng do vướng mắc vào việc giao đất trái thẩm quyền. Chủ đầu tư đã đưa vào sử dụng 9,3 km.

Bên cạnh đó, từ năm 2009, dự án hoàn vốn cũng đã được doanh nghiệp dự án Cienco 5 Land khởi công từ năm 2009. Đến tháng 4/2016, Tập đoàn Mường Thanh công bố mua lại 95% cổ phần của chủ đầu tư Cienco 5 Land, theo đó Mường Thanh cũng đã chi hàng chục nghìn tỷ đồng để hồi sinh KĐT Thanh Hà - Cienco 5. Các khu nhà ở giá rẻ được xây dựng, đưa vào sử dụng, hạ tầng nội khu gần như đã hoàn thiện hết.

Tuy nhiên, trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, đại diện chủ đầu tư Cienco 5 Land cho biết, hơn 2 năm nay, dự án đã bị tạm dừng, doanh nghiệp không thể thu hồi vốn. Trong khi đó khách hàng mua đất tại dự án cũng không thể tiến hành xây dựng, những công trình dang dở phơi sương nắng, hoen ố như nhà hoang, toàn bộ tài sản của doanh nghiệp và khách hàng đều “chôn vùi” theo dự án.

Theo PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến - Trưởng Khoa Luật Kinh tế, Đại học Luật Hà việc điều chỉnh ảnh hưởng đến quyền lợi của DN thì DN phải phản ứng vì pháp luật quy định DN được bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của mình. Mà từ năm 2008 đến nay DN đã đầu tư nhiều tiền, giờ bằng một quyết định hành chính lấy đất giao cho người khác thì câu chuyện bồi thường chắc chắn phải được đặt ra.

Xung quanh quá trình tham mưu, ban hành Quyết định 5269 của UBND TP.Hà Nội điều chỉnh giao đất dự án Khu đô thị Mỹ Hưng đang gây nhiều tranh cãi, đại diện Cienco 5 Land khẳng định, nếu đúng trình tự, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.Hà Nội phải làm việc với chủ đầu tư dự án là Cienco 5 Land. Tuy nhiên thực tế Sở này không liên hệ, trao đổi cũng như lấy ý kiến của Cienco 5 Land. “Hơn nữa, Quyết định 5269 lại căn cứ vào Luật Đất đai 2013 và các văn bản có liên quan sau năm 2013 là áp dụng pháp luật hồi tố có hại vì làm thay đổi nội dung Quyết định giao đất 3128 vốn được ban hành năm 2008 căn cứ vào Luật Đất đai 2003 và các văn bản liên quan tại thời điểm đó” - ông Đỗ Trung Kiên - Tổng Giám đốc Cienco 5 Land nhấn mạnh. Về phía Cienco 5, dữ liệu cổng thông tin quốc gia đăng ký doanh nghiệp cho thấy ông Nguyễn Văn Phương - Phó Chủ tịch HĐQT Hải Phát Invest hiện cũng đang nắm giữ vị trí Chủ tịch HĐQT của Cienco 5. Hải Phát Invest chỉ tham gia vào Cienco 5 với vai trò nhà đầu tư góp vốn vào doanh nghiệp.