Định vị sản xuất lúa gạo Kỳ 2: Cần chiến lược xây dựng thương hiệu

Trước thực trạng trên, nhiều chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần chủ động đầu tư thích đáng vào marketing hình ảnh thương hiệu gạo Việt Nam, cũng như các giá trị gia tăng của sản phẩm như kỹ thuật sản xuất, quy cách chất lượng và sự cam kết lâu dài của chủ thương hiệu, từ đó tạo cơ sở để quản trị thương hiệu gạo quốc gia.

“Cô gái đẹp” ngủ trong rừng

Ông Phạm Văn Hiển, Giám đốc Công ty LTP Import Export B.V. (Hà Lan), cho biết: sau sự kiện gạo ST 25 đạt giải tại cuộc thi gạo ngon nhất thế giới, người tiêu dùng ở Châu Âu đã liên hệ với Công ty đặt mua sản phẩm này. Tuy nhiên, do gạo ST 24, 25 của Việt Nam chưa được đưa vào danh mục gạo thơm nhập khẩu miễn thuế vào Châu Âu nên ông chỉ có thể nhập gạo ST 5 và ST 20 để phục vụ cho khách hàng.

“Kể từ khi gạo ST25 đạt giải gạo ngon nhất thế giới, thì nhiều người tiêu dùng ở Châu Âu biết đến gạo Việt Nam nhiều hơn”, ông Hiển cho biết.

Nhiều chuyên gia ví von, gạo Việt Nam có chất lượng cao, nhưng giống như “cô gái đẹp” ngủ trong rừng, nên giá bán còn thấp hơn gạo của một số quốc gia trên thế giới.

Ông Phạm Thái Bình - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An cho rằng, gạo Việt có chất lượng chẳng thua kém ai, chỉ thua ở chỗ là kém nổi tiếng. “Trong thời gian qua, gạo Thái Lan, Campuchia có giá cao là do họ làm thương hiệu tốt, tạo được niềm tin về chất lượng với khách hàng. Trong khi đó, gạo xuất khẩu của Việt Nam có nhiều chủng loại, dù chất lượng cao nhưng không ai biết nên giá bán còn thấp hơn.

Hóa giải thách thức

GS.TS. Bùi Chí Bửu, Nguyên Viện trưởng Viện lúa ĐBSCL, cho rằng giống lúa là khâu then chốt nhưng kỹ thuật gieo trồng, bảo quản, chế biến cũng là khâu quyết định chất lượng của sản phẩm. Điểm yếu của nền nông nghiệp nước ta hiện nay là: Thiếu liên kết giữa nông dân với nông dân; Thiếu liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân. Hai thách thức lớn ấy cần được hóa giải để chúng ta thực hành sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị mang tầm cỡ quốc gia và quốc tế.

GS.TS.Võ Tòng Xuân, chuyên gia nông nghiệp vùng ĐBSCL, cho rằng việc xây dựng thương hiệu phải làm từ gốc. Theo đó, chúng ta cần xác định doanh nghiệp có năng lực về chế biến và thật tâm với lúa gạo, làm ăn uy tín với nông dân vùng nguyên liệu cũng như với đối tác khách hàng.

Việc chọn giống lúa cũng phải được chú trọng, tập trung vào gạo đạt tiêu chuẩn chất lượng theo thị hiếu của nhóm khách hàng. Đồng thời, cần tổ chức vùng nguyên liệu và huấn luyện nông dân kỹ thuật sản xuất theo tiêu chuẩn sạch. Đến khi đã có sản phẩm tốt thì mới đăng ký tên thương hiệu và chịu trách nhiệm về thương hiệu, sản phẩm của chính mình làm ra, khi đó Logo, thương hiệu mới thật sự tạo được lòng tin cho người tiêu dùng.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan, để xây dựng hình ảnh “hạt gạo Việt”, người nông dân cũng cần phải thay đổi để thích ứng. Hiện nay ĐBSCL đang đứng trước 3 cái “biến”, đó là: biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển tâm lý, xu hướng của người tiêu dùng. Do đó, cần thay đổi mô hình nông nghiệp truyền thống bằng mô hình nông nghiệp chuyên nghiệp, và để có nông nghiệp chuyên nghiệp thì nông dân phải được đào tạo bài bản, thích ứng 3 cái biến đó.