Đồng Nai: Bàn giao 1.800 ha đất cho sân bay Long Thành trong tháng 10 có khả thi?

Quyết tâm giao đất sạch…

Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai cho biết, đơn vị này đang phối hợp cùng ngành chức năng trong tỉnh đẩy nhanh công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ đối với các cơ quan, tổ chức trong vùng dự án Cảng Hàng không quốc tế sân bay Long Thành. Dự kiến, cuối tháng 4/2020, toàn bộ các cơ quan, tổ chức sẽ bàn giao mặt bằng phục vụ dự án và đến tháng 10/2020 sẽ bàn giao mặt bằng sạch (giai đoạn 1) cho chủ đầu tư.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Đồng Thanh - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai cho biết, để xây dựng sân bay Long Thành, Nhà nước sẽ thu hồi khoảng 5.000ha đất; trong đó có khoảng 1.800ha là đất của 17 cơ quan, tổ chức.

Trong số này, Công ty TNHH MTV Tổng Công ty cao su Đồng Nai (Công ty cao su Đồng Nai) có diện tích đất bị thu hồi nhiều nhất với hơn 1.700 ha. Đến nay, tỉnh Đồng Nai đã hoàn thành chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho Công ty cao su Đồng Nai. Doanh nghiệp này cũng đã thực hiện thanh lý cây cao su, bàn giao mặt bằng cho địa phương.

Đối với các cơ quan, tổ chức còn lại, ngành chức năng tỉnh Đồng Nai đã hoàn thành việc kiểm kê, xác định nguồn gốc đất; đồng thời, ban hành quyết định thu hồi đất đối với 10 khu đất của các cơ quan, tổ chức như Trường tiểu học Suối Trầu, Trạm Y tế xã Suối Trầu, Trường Trung học cơ sở Suối Trầu...

Theo ông Nguyễn Đồng Thanh, công tác giải phóng mặt bằng tại các cơ quan, tổ chức nhằm phục vụ dự án sân bay Long Thành cơ bản thuận lợi bởi đa phần các khu đất do cơ quan Nhà nước sử dụng. Tuy nhiên, việc kiểm kê, xác định nguồn gốc đất của một số tổ chức (doanh nghiệp) gặp nhiều khó khăn.

Sự quyết tâm của chính quyền Đồng Nai trong việc giải phóng mặt bằng sạch để giao cho chủ đầu tư dự án Cảng hàng không Quốc tế sân bay Long Thành là điều đáng mừng. Tuy nhiên cách đây không lâu, đại diện lãnh đạo tỉnh Đồng Nai cho biết: Với việc 02 lần phải lùi thời gian để hoàn thiện hồ sơ triển khai các dự án tái định cư do điểm nghẽn dự toán, Cảng hàng không quốc tế Long Thành đang đối mặt với nguy cơ “vỡ tiến độ” bởi quỹ thời gian không còn nhiều. 

… nhưng có khả thi…?

Lý giải về sự chậm trễ trên, đại diện Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng (chủ đầu tư) cho biết các dự án tái định cư sân bay Long Thành trước đó chưa được duyệt dự toán nên phải áp dụng quy định mới để xây dựng dự toán. Sau khi có Thông tư hướng dẫn của cơ quan chức năng, tỉnh Đồng Nai mới tiến hành điều chỉnh bộ đơn giá định mức trên cơ sở khảo sát tình hình thực tế địa phương.

Đánh giá ở góc độ chuyên môn, ông Đỗ Thành Phương - Phó giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai cho biết: Việc xác định và áp dụng đơn giá nhân công, máy móc để tính tổng mức đầu tư dự toán các công trình phải mất ít nhất 3 tháng mới có thể hoàn thành. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Nai phải xây dựng, ban hành các bộ đơn giá mới dựa trên định mức do Bộ Xây dựng đưa ra. Muốn xây dựng bộ giá nhân công, ca máy thi công buộc phải điều tra, khảo sát thực tế nên tỉnh Đồng Nai vẫn chưa ban hành được bộ đơn giá mới. Vì vậy, hiện các đơn vị tư vấn lập dự án chưa có được bộ đơn giá để xác định giá nhân công và ca máy thi công các công trình xây dựng nói chung và 2 dự án tái định cư sân bay Long Thành nói riêng.

Cũng theo ông Phương, theo yêu cầu của tỉnh Đồng Nai là: “Mỗi định mức mới có mã số riêng và có sự khác biệt so với mã số định mức cũ. Trong khi đó, phần mềm tính dự toán của các đơn vị tư vấn vẫn theo mã số các định mức cũ nên cần cập nhật mã số mới theo bộ đơn giá mới. Do đó, thời xây dựng tổng mức đầu tư, dự toán công trình sẽ gian kéo dài".

Và một khi hồ sơ dự toán đầu tư xây dựng chưa được UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt, thì chưa có cơ sở duyệt các hồ sơ khác liên quan, không ngoại trừ cả hồ sơ đấu thầu thầu. Theo quy định pháp luật đấu thầu, thì dự toán là cơ sở quan trọng để lập và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, xây dựng giá gói thầu…Vì lẽ đó, tiến trình chỉ định nhà thầu cho mục tiêu sớm khởi công các dự án tái định cư kể trên cũng chẳng thể nhanh hơn như kế hoạch của chủ đầu tư và các cơ quan hữu trách tỉnh Đồng Nai.

Phải khẳng định ngay rằng sự thay đổi về chính sách về quản lý chi phí đầu tư xây dựng là điều bình thường và các chính sách mới cần có đệ trễ để áp dụng. Tuy nhiên, câu chuyện thay đổi chính sách quản lý chi phí xây dựng đúng vào giai đoạn cần kíp nhất để các dự án tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành khởi động, vô tình tạo điểm nghẽn khiến dự án bị ách lại tạm thời.

Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành là một trong những dự án quan trọng cấp quốc gia được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 ngày 25/6/2015. Cảng hàng không quốc tế Long Thành được quy hoạch đạt cấp 4F theo phân cấp của tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO); là cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không của khu vực, với quy mô, công suất sau khi hoàn thành toàn bộ 3 giai đoạn là 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm. Trước mắt, giai đoạn 1 sẽ đầu tư xây dựng 1 đường cất hạ cánh, 1 nhà ga hành khách cùng với các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm, chậm nhất năm 2025 hoàn thành và đưa Cảng hàng không quốc tế Long Thành vào khai thác