Dự án Vành đai 4 TP.HCM: Sẽ có 2 phương án lựa chọn đầu tư

Bài và Ảnh: NGÂN GIANG• 25/06/2023 15:00

Dự án Vành đai 4 đoạn qua TP HCM nếu đầu tư theo hướng uốn nắn thì kinh phí đầu tư hơn 13.883 tỷ đồng (Giai đoạn 1), và theo hướng thẳng thì kinh phí khoảng 13.600 tỷ đồng.

>>Dự án Vành đai 4 TP.HCM: “Bối rối” trong khâu thực hiện?

Sẽ có 2 phương án lựa chọn đầu tư…

Theo đó, dự án Vành đai 4 có tổng chiều dài gần 200 km, đi qua TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, mỗi địa phương chủ trì thực hiện đoạn qua địa bàn theo hình thức PPP. Tại TP.HCM, đoạn Vành đai 4 dài khoảng 17 km, qua huyện Củ Chi, Nhà Bè, với điểm đầu tại cầu Phú Thuận (thị xã Bến Cát, Bình Dương); điểm cuối ở cầu Thầy Cai (huyện Đức Hoà, Long An).

dự án Vành đai 4 có tổng chiều dài gần 200 km, đi qua TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, mỗi địa phương chủ trì thực hiện đoạn qua địa bàn theo hình thức PPP

Dự án Vành đai 4 có tổng chiều dài gần 200 km, đi qua TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, mỗi địa phương chủ trì thực hiện đoạn qua địa bàn theo hình thức PPP.

Cụ thể, theo phương án từ đơn vị tư vấn thì Vành đai 4 đoạn qua TP HCM được đề xuất đi về phía Đông Nam, có chiều dài 17,12 km, sẽ giúp tránh các đường hiện hữu, giảm ảnh hưởng quy hoạch. Đây là phương án được liên danh tư vấn đề xuất lựa chọn sau khi hoàn thiện hồ sơ thiết kế sơ bộ hướng tuyến Vành đai 4 qua địa bàn thành phố. Việc này đang được lấy ý kiến các bên liên quan để hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Tuy nhiên, theo cách mà đơn vị tư vấn đề xuất, tổng thể hướng tuyến của đoạn Vành đai 4 sẽ đi về phía Đông Nam (bên trái) so với đồ án quy hoạch chung TP HCM. Tuyến được nắn lại một số đoạn tránh các đường hiện hữu như Bàu Lách, Nguyễn Thị Rành... Phương án này giúp đoạn vành đai hạn chế ảnh hưởng các quy hoạch, nhất là khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi giai đoạn hai. Tổng chiều dài tuyến theo cách này khoảng 17,12 km, giải toả 160 ha với 533 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng. Giai đoạn 1, kinh phí đầu tư ước tính 13.883 tỷ đồng.

Ngoài phương án trên, Vành đai 4 qua TP HCM còn hai hướng tuyến khác cũng được nghiên cứu. Trong đó, phương án một tuyến gần như đi trùng quy hoạch, dài 17,6 km. Song, mặc dù phạm vi giải toả ít với khoảng 121 ha nhưng đi trùng nhiều đường hiện hữu, dẫn đến số trường hợp phải di dời nhiều nhất với hơn 1.100 hộ. Cách này cũng có chi phí đầu tư cao nhất với khoảng 25.000 tỷ đồng nếu đi trên cao và gần 17.800 tỷ khi đi bằng mặt đất.

Phương án còn lại, tuyến đi về phía Đông Nam, tổng chiều dài 16,95 km. Đây là hướng thẳng, ngắn và hạn chế thấp nhất qua các khu dân cư, tổng đầu tư hơn 13.600 tỷ đồng. Phương án này trước đây được đánh giá khả thi, nhưng theo liên danh tư vấn, tuyến sẽ cắt ngang khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi nên khó khăn thực hiện.

Theo kế hoạch, nếu được các địa phương thống nhất về hướng tuyến trong năm nay thì Vành đai 4 dự án sẽ được trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư và khởi công vào quý 4 năm sau. Dự kiến, công trình cơ bản hoàn thành năm 2027, khai thác một năm sau đó.

Về lộ trình thực hiện, Giai đoạn 1 sẽ tập trung giải phóng mặt bằng toàn bộ theo thiết kế, chiều rộng rộng khoảng 74,5 m nhưng chỉ làm trước 4 làn xe cùng đường song hành hai bên. Dự án mang vai trò liên kết vùng, tạo mạng lưới giao thông liền mạch nối qua các cao tốc, quốc lộ, sân bay. Đặc biệt, tuyến đường kết nối Khu đô thị cảng Hiệp Phước ở phía Nam Sài Gòn với Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và Đồng bằng sông Cửu Long.

>>TP.HCM: Đầu tư 100.000 tỉ đồng đường vành đai 4 theo hình thức đối tác công tư PPP

Chưa thống nhất được cơ quan điều phối?

Trước đó, theo báo cáo của tỉnh Long An và Bà Rịa-Vũng Tàu khái toán kinh phí dự án trên 10.000 tỉ đồng, thuộc dự án nhóm A cần thông qua Quốc hội. Vì thế, TP.HCM cùng 4 tỉnh Bình Dương, Ðồng Nai, Long An và Bà Rịa-Vũng Tàu thống nhất kiến nghị Bộ GTVT là cơ quan điều phối chung để đảm bảo đồng bộ khi triển khai dự án. Tuy nhiên, tại cuộc làm việc với các địa phương mới đây, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng, lại đề xuất Thủ tướng giao tỉnh Long An là cơ quan điều phối trên cơ sở đây là địa phương có đoạn Vành đai 4 dài nhất đi qua.

Về cơ sở giao cho Long An, ông Nguyễn Văn Thắng, cho rằng: Theo kinh nghiệm đã triển khai dự án Vành đai 3 TP.HCM và Vành đai 4 Hà Nội, dự án mang tính chất liên vùng, đi qua nhiều địa phương, cần sự tham gia của nhiều bộ, ngành và trên Trung ương có Ban Chỉ đạo nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia do Thủ tướng làm trưởng ban.

Theo ông Thắng, Bộ GTVT thực chất không liên quan quá nhiều. Nếu để Bộ GTVT là cơ quan chủ trì thì sau mỗi cuộc họp, bất cứ vướng mắc, khó khăn nào cần phản ánh sẽ phải qua một khâu trung gian là Bộ GTVT, trước khi báo cáo lên Ban Chỉ đạo. Chưa kể, địa phương cũng là cơ quan chủ động trong công tác giải phóng mặt bằng. Vì vậy để thuận lợi nhất cho công tác triển khai dự án, nên để địa phương làm cơ quan chủ trì, tổ chức thực hiện. Sau đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thống nhất với ý kiến của Bộ trưởng Bộ GTVT, giao tỉnh Long An điều phối thực hiện dự án Vành đai 4 TP.HCM.

Đáng chú ý, theo Quyết định số 1698 do Thủ tướng ban hành ngày 28/9/2011 phê duyệt Quy hoạch chi tiết đường Vành đai 4 TP.HCM, Bộ GTVT được giao trách nhiệm tổ chức điều phối triển khai thực hiện dự án này. UBND các tỉnh, TP có trách nhiệm chủ động kêu gọi, huy động các nguồn vốn để đầu tư xây dựng dự án thành phần, trong đó ưu tiên khai thác quỹ đất.

Ðến tháng 7/2021, theo đề xuất của Bộ GTVT, Chính phủ đã đồng ý giao UBND các địa phương chủ trì quản lý đầu tư dự án hoặc là cơ quan nhà nước có thẩm quyền đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP). Bộ GTVT vẫn giữ vị trí điều phối tổ chức, tổng hợp tình hình triển khai các dự án và báo cáo Phó thủ tướng định kỳ 6 tháng.

Ngoài ra, Bộ GTVT còn được giao nghiên cứu thành lập Ban chỉ đạo chung do một lãnh đạo Bộ làm Trưởng ban chỉ đạo, cùng với thành viên là lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương có liên quan để điều phối chung.