Doanh nghiệp mà Nhà nước có sở hữu 75% cổ phần trở lên được coi là doanh nghiệp nhà nước

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi). Dự thảo Luật hiện được xây dựng với bố cục gồm 10 chương với 213 điều, quy định về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp, bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân; quy định về nhóm công ty và hộ kinh doanh.

Về doanh nghiệp nhà nước, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy việc quy định doanh nghiệp nhà nước gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết như dự thảo luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 nhằm thể chế hóa chủ trương về tỷ lệ cổ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước theo Nghị quyết số 12.

Việc quy định tỷ lệ như dự thảo luật quay trở lại quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2005 trước đây. Tại Báo cáo số 73/BC-CP, Chính phủ đề nghị tiếp tục bảo lưu nội dung đã trình.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cần làm rõ thêm một số nội dung như: Quy định trên tác động thế nào đến hệ thống pháp luật hiện hành và hướng khắc phục nếu xảy ra chồng chéo, mâu thuẫn, bảo đảm sự đồng bộ của hệ thống pháp luật khi luật này có hiệu lực.

Cùng với đó, cần đánh giá tác động toàn diện về cơ chế chính sách, quản trị doanh nghiệp... của quy định trên đối với hoạt động của các doanh nghiệp hiện nay do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.

Việc quy định như dự thảo luật nhằm mục đích kiểm soát chặt chẽ hơn hiệu quả sử dụng vốn nhà nước đầu tư tại các doanh nghiệp có vốn của Nhà nước trên 50% đến dưới 100% có thể tác động thế nào đến tâm lý của các cổ đông khác là tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài, nhà đầu tư tiềm năng, ảnh hưởng thế nào đến quá trình cổ phần hóa và môi trường đầu tư kinh doanh.

Đánh giá sự phù hợp giữa dự thảo luật với nội hàm của yếu tố “chi phối” như yêu cầu của Nghị quyết số 12. Quy định của dự thảo luật phải bảo đảm doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp mà Nhà nước có thể chi phối các vấn đề của doanh nghiệp.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, các doanh nghiệp có tỷ lệ nắm giữ vốn góp hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết của Nhà nước thấp nhất là 75% thì có quyền chi phối trong mọi quyết định về quản trị, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm việc thông qua nghị quyết của hội đồng thành viên trong công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên và nghị quyết của đại hội đồng cổ đông trong công ty cổ phần.

Do đó, đối tượng mà Nhà nước có sở hữu 75% trở lên được coi là doanh nghiệp nhà nước là phù hợp. Đối tượng doanh nghiệp mà Nhà nước có sở hữu trên 50% đến dưới 75% chưa bảo đảm việc Nhà nước chi phối như yêu cầu của Nghị quyết số 12.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất đề nghị cơ quan thẩm tra, soạn thảo cùng Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tiếp tục rà soát để đảm bảo tính thống nhất của luật này với các luật khác liên quan để tránh mâu thuẫn, xung đột khi đã sửa rồi.

Về khái niệm doanh nghiệp nhà nước, cần khẳng định khái niệm doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp nhà nước nắm cổ phần, có quyền biểu quyết với tỷ lệ chi phối trong doanh nghiệp. Cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cần thống nhất có một khái niệm…