Đường Vành đai 3 TP.HCM: Động lực cho phát triển kinh tế vùng phía Nam

>>>Lập Hội đồng thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường Vành đai 3 TPHCM

Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi nhìn nhận, hệ thống kết cấu hạ tầng nói chung, kết cấu hạ tầng giao thông và hệ thống đường vành đai TP.HCM nói riêng vẫn chưa đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quả, chưa đáp ứng yêu cầu, tiềm năng phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Đặc biệt, các công trình trọng điểm, có tác động lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội chưa kịp thời đầu tư, khai thác đồng bộ.

“Dự án Vành đai 3 TP.HCM sẽ là động lực cho việc phát triển kinh tế vùng phía Nam và cả nước. Trước đây dự án Vành đai 3 đề xuất đầu tư theo hướng đối tác công tư (PPP). Tuy nhiên, qua tính toán không hiệu quả nên chuyển qua xin ngân sách. Việc thu phí và khai thác quỹ đất vùng phụ cận sẽ được Thành phố lưu ý để có kinh phí làm các công trình khác”, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết.

Theo Chủ tịch UBND TP.HCM Phan văn Mãi, đến nay, dự án đã hoàn thành báo cáo tiền khả thi, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, dự kiến tại Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV vào tháng 5/2022. Hội thảo sẽ đóng góp quan trọng nhằm hoàn thiện hồ sơ dự án, một công trình trọng điểm quốc gia, tạo cơ hội mới cho phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm phía Nam để Quốc hội thông qua trong kỳ họp sắp tới.

TS.Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ cho biết, điểm nghẽn lớn nhất khiến vùng kinh tế trọng điểm phía Nam không phát triển được là hạ tầng giao thông. Việc chậm kết nối giao thông ngày nào là thiệt hại về kinh tế ngày đó. Do đó, đây là cơ hội để làm sao vùng này phát triển xứng đáng với tầm của nó.

Theo TS.Trần Du Lịch, 1/4 thế kỷ qua, ông đã nghiên cứu khu vực TP.HCM, Đồng Nai, Long An, Bình Dương, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu và thấy rằng nơi đây không chỉ hình thành vùng công nghiệp của Việt Nam mà của cả khu vực khi kết nối các nền kinh tế lớn, các cụm cảng lớn, các khu công nghiệp. Nhưng muốn làm được phải có hạ tầng. Tuy nhiên, đến nay các tuyến đường vành đai vẫn nằm trên giấy nên các cảng biển, cảng nước sâu không phát huy hết tác dụng, các đô thị ở vùng không nối kết được.

“Một cây cầu từ TP.HCM qua Nhơn Trạch được xây dựng thì cả vùng Nhơn Trạch bùng nổ, nhưng đã rất nhiều lần hô hào khởi công mà đến nay vẫn chưa thấy đâu. Việc chậm trễ này làm tắc nghẽn trên các mặt. Đặc biệt, các doanh nghiệp trên địa bàn vùng này chịu chi phí logistics cao nhất Việt Nam. Doanh nghiệp chở hàng từ Cái Mép - Thị Vải lên Tây Ninh còn đắt hơn từ Thiên Tân (Trung Quốc) về Cái Mép - Thị Vải”, TS.Trần Du Lịch nêu ví dụ. Đồng thời, ông Lịch cũng cho rằng, chúng ta bàn về thu phí sau khi dự án hoàn thành, tuy nhiên theo ông, quỹ đất mới là quan trọng. Đấy là nguồn lợi lớn khi chúng ta quyết tâm làm.

>>>Thủ tướng thống nhất đầu tư công dự án đường vành đai 3 TP.HCM

Ông Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cũng nói rằng so sánh vùng TP.HCM và vùng Hà Nội sẽ thấy phát triển khác nhau. Do đó, TP.HCM cần mạnh dạn đề xuất cách làm chứ hiện nay còn “rón rén”. Dự án này nếu huy động tư nhân vào làm lại rất hay khi mà Chính phủ khuyến khích sự chủ động để huy động nguồn vốn.

“Tôi nhấn mạnh là ủng hộ cơ chế chỉ định thầu, với những điều kiện ràng buộc rõ ràng, chặt chẽ. Hồ sơ thành tích phải rõ, thêm điều kiện làm tốt sẽ thưởng còn không sẽ phạt, thậm chí đi tù vì đây là dự án trọng điểm quốc gia. Như vậy mới đối phó được các nhóm lợi ích, mưu mẹo, kiếm chác. Câu chuyện về chất lượng, thời gian, tiết kiệm vốn là rất quan trọng. Nếu làm được, hiệu quả cho TP.HCM và các tỉnh cực kỳ lớn, tạo ra một không gian phát triển đô thị cho cả vùng”, TS Trần Đình Thiên nêu quan điểm.

Theo ông Lương Minh Phúc - Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông TP.HCM, đến nay báo cáo tiền khả thi đã được Hội đồng thẩm định Nhà nước và Chính phủ thông qua các nội dung để chuẩn bị trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 5/2022.

Theo đó, dự án đường Vành đai 3 TP.HCM giai đoạn 1 dài hơn 76km có tổng vốn đầu tư 75.377 đồng, thực hiện bằng vốn ngân sách trung ương và địa phương.  Dự án sẽ đầu tư tuyến chính cao tốc quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/giờ. Đường song hành được làm từ 2 đến 3 làn xe, bố trí không liên tục tùy theo nhu cầu phát triển đô thị hai bên.

Ông Lương Minh Phúc cho biết, dự án sẽ giải phóng mặt bằng một lần theo quy mô hoàn chỉnh từ 63 đến 74,5m, riêng một đoạn gần nút giao Tân Vạn (TP Thủ Đức) rộng 120m. Phương án giải phóng mặt bằng hoàn chỉnh sẽ quản lý được quỹ đất để đầu tư tăng làn xe theo quy hoạch. Mặt khác, kinh phí giải phóng mặt bằng, tái định cư thấp hơn do giá đền bù để thu hồi đất ngày càng tăng.

"Để đẩy nhanh tiến độ, các địa phương đã kiến nghị sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, các địa phương kiến nghị tách dự án thành 8 dự án thành phần để các địa phương thực hiện. TP.HCM vẫn là cơ quan điều phối chung để đảm bảo nối kết toàn bộ dự án", ông Lương Minh Phúc cho biết.