EVFTA và cơ hội cho doanh nghiệp ngành gỗ

Theo Bộ Công Thương, 5 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm từ gỗ đạt khoảng 4 tỷ USD, tương đương với cùng kỳ năm ngoái. EU là một trong những thị trường trọng điểm của ngành gỗ với kim ngạch chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành. Gỗ cũng là một trong những mặt hàng được đánh giá là hưởng lợi nhiều nhất khi EVFTA có hiệu lực.

Đơn cử, theo dự báo của Hiệp hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP Hồ Chí Minh (HAWA), Hiệp định sẽ mang về cho Việt Nam 1 tỉ đô la Mỹ kim ngạch xuất khẩu gỗ và nội thất ngay trong năm đầu tiên hiệp định có hiệu lực. Điều này thể hiện được tầm quan trọng của hiệp định tới ngành chế biến gỗ, một trong những ngành mang lại giá trị xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, sau điện tử, dệt may, da giày…

Chưa kể, EVFTA còn mang lại cho Việt Nam cơ hội nhập khẩu một nguồn nguyên liệu, máy móc chế biến gỗ với mức thuế thấp. Cụ thể, thuế nhập khẩu các loại máy móc này sẽ về 0%, thay vì ở mức 20-30% như hiện nay. Đa phần các doanh nghiệp ngành chế biến gỗ Việt Nam hiện nay có đầu tư hạ tầng thấp, trang thiết bị công nghệ lạc hậu, năng suất thấp, chủ yếu trang bị máy móc giá rẻ từ Trung Quốc. Trong khi đó đổi mới công nghệ là then chốt để nâng cao giá trị, đáp ứng đúng tiến độ đơn hàng của toàn ngành. EVFTA sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam cải thiện đáng kể vấn đề này.

Ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch HAWA cho biết, ước tính mỗi năm Việt Nam đang nhập khẩu khoảng 1 triệu m3 gỗ (tương đương 270 triệu USD) nguyên liệu từ các nước EU, tập trung vào các loại gỗ tròn, gỗ xẻ, vernia và gỗ dán… Khi thuế nhập khẩu về 0% sẽ tạo thêm lợi thế để doanh nghiệp gỗ chuyển mạnh qua thị trường EU, đưa các sản phẩm gỗ có chất lượng, từ đó gia tăng giá trị và đáp ứng các yêu cầu trong quy tắc xuất xứ của EVFTA.

Ngoài ra, Hiệp định bảo hộ đầu tư IPA sẽ giúp các doanh nghiệp EU yên tâm hơn khi đầu tư vào vào Việt Nam. Từ đó, các doanh nghiệp ngành gỗ có thể tranh thủ được nguồn vốn, kỹ thuật, trình độ quản lý, thương mại từ EU.

Để tận dụng lợi thế từ EVFTA, ông Phương chia sẻ, từ tháng 7, tháng 8 trở đi các thị trường tiêu thụ đồ gỗ nội thất lớn tại EU có thể sẽ bắt đầu hồi phục. Vì vậy rất nhiều doanh nghiệp trong ngành duy trì sản xuất, tiếp tục cập nhật thông tin thị trường, gửi thông tin sản phẩm cho đối tác… để sẵn sàng đáp ứng khi họ có nhu cầu. Đồng thời, tận dụng quảng bá sản phẩm qua các kênh thương mại điện tử để bạn hàng có thể tiếp cận được sản phẩm và doanh nghiệp mà không cần trực tiếp đến Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp.

Về phía doanh nghiệp ông Trần Quốc Mạnh - Chủ tịch HĐQT Công ty CP phát triển Sản xuất thương mại Sài Gòn (SADACO) cho biết, SADACO đã có chuẩn bị sẵn sàng từ nguyên phụ liệu, hệ thống tiêu chuẩn, chứng nhận quốc tế… Đồng thời cập nhật toàn bộ thông tin về quá trình triển khai EVFTA nên tự tin sẽ đáp ứng được các nội dung đưa ra trong Hiệp định EVFTA.

Tuy nhiên, để hiệu quả của EVFTA được phát huy tối đa, ông Mạnh đề xuất cần sự vào cuộc của các bộ ngành, hiệp hội và DN. Cụ thể, Nhà nước cần có giải pháp hết sức khẩn trương, thực tế về kinh phí để hỗ trợ DN đào tạo, tập huấn, cung cấp thông tin đầy đủ các yêu cầu, thuận lợi khó khăn của EVFTA. Về phía các hiệp hội ngành hàng cần có sự phối hợp chặt chẽ với Chính phủ để triển khai đưa hiệp định này tới DN vừa và nhỏ. Riêng DN cần nắm chắc, hiểu rõ, đặc biệt phải liên kết với nhau qua cầu nối là hiệp hội gỗ ở các địa phương cũng như trên cả nước để tạo nên chuỗi sản xuất nhằm chinh phục tốt nhất thị trường này.