Giảm 30% tiền thuê đất 2025: Cú “hích” cho an sinh, sản xuất

Trong bối cảnh chi phí đất đai ngày càng trở thành gánh nặng cho cả hộ dân lẫn doanh nghiệp, Nghị định 230/2025 ra đời đã kịp thời mang lại cú hích quan trọng. Theo đó, Chính phủ quyết định giảm 30% tiền thuê đất phải nộp trong năm 2025, áp dụng cho người đang trực tiếp sử dụng đất, kể cả trường hợp hồ sơ pháp lý chưa hoàn thiện hoặc đã hết hạn ưu đãi từ trước. Điểm nhân văn của nghị định là không bỏ sót ai, miễn là đang gánh chi phí thực thì đều được hưởng phần giảm thực chất.

Cơ chế phân bổ cũng được quy định minh bạch. Các chủ đầu tư khu, cụm công nghiệp phải chuyển phần giảm này cho khách thuê theo tỷ lệ diện tích trong vòng 30 ngày. Điều khoản này khóa chặt nguy cơ lợi ích bị “giữ lại” ở tầng trung gian, đồng thời bảo đảm chính sách đi đúng đích. Với doanh nghiệp, đó là nguồn vốn kịp thời để trả lãi vay, chi lương và duy trì hoạt động; với hộ dân, đặc biệt nhóm tái định cư, dân vùng lũ, đây là sự tiếp sức cần thiết để giữ vững kế sinh nhai.

Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, luật sư Nguyễn Đức Biên - Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La đánh giá, chính sách này vừa nhân văn vừa thực tiễn. Nhân văn ở chỗ nó bảo vệ được quyền lợi chính đáng của hàng triệu người; thực tiễn vì nó đánh thẳng vào cấu phần chi phí có sức chi phối lớn nhất.

“Ai đang gánh chi phí thật thì được giảm thật”, ông nhấn mạnh, và coi đây là triết lý cần được duy trì trong mọi chính sách hỗ trợ.

Tuy nhiên, để chính sách đạt hiệu quả tối đa, luật sư Biên cho rằng khâu thực thi cần đặc biệt chú trọng. Trước hết, thủ tục phải gọn và nhanh. Cơ quan thuế cần chủ động áp mức giảm ngay trên thông báo thu tiền thuê đất, thay vì bắt người dân và doanh nghiệp đi xin giảm thêm vòng vèo.

Cùng với đó, danh sách thụ hưởng và mức giảm nên được công khai minh bạch, nhất là trong khu công nghiệp, để tạo niềm tin và tránh khiếu nại phát sinh. Ông cũng lưu ý, chính sách ngắn hạn chỉ thật sự phát huy nếu được kết nối với các giải pháp dài hạn. Việc giảm 30% tiền thuê đất sẽ có tác dụng mạnh hơn khi đi cùng với cải cách thủ tục đất đai, rút ngắn thời gian cấp giấy chứng nhận, gia hạn hợp đồng thuê. Khi “nút cổ chai” pháp lý được tháo gỡ, hiệu ứng hỗ trợ không chỉ dừng lại trong năm 2025 mà còn kéo dài nhiều năm sau.

Không chỉ có ý nghĩa tức thời, chính sách này còn đem đến tác động vĩ mô. Với doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, phần giảm 30% có thể giúp duy trì công ăn việc làm cho hàng chục nghìn lao động. Một công ty may mặc với diện tích thuê hàng chục nghìn mét vuông sẽ tiết kiệm được hàng tỷ đồng tiền thuê đất trong năm, nguồn lực này có thể chuyển sang đầu tư máy móc hoặc tăng lương cho công nhân.

Với hộ kinh doanh, tiểu thương hay các gia đình tái định cư, số tiền được giảm tuy không lớn so với quy mô doanh nghiệp nhưng lại là khoản đủ để xoay vòng vốn, trả học phí cho con cái, duy trì sinh kế.

So với chính sách các năm trước, nghị định lần này có bước tiến dài. Trước đây, việc giảm, miễn tiền thuê đất thường chỉ áp dụng cho nhóm doanh nghiệp có hồ sơ hoàn chỉnh, hoặc phải qua nhiều thủ tục chứng minh phức tạp. Nghị định 230/2025 khắc phục hạn chế đó bằng cách mở rộng phạm vi thụ hưởng, không phân biệt tình trạng hồ sơ, đồng thời đặt thời hạn rõ ràng cho việc phân bổ. Đây chính là điểm mới tạo ra niềm tin rằng lợi ích sẽ không bị “chảy đâu mất” trên đường đi.

Ở tầm ngân sách Nhà nước, việc giảm 30% tiền thuê đất chắc chắn làm hụt đi một phần nguồn thu. Nhưng theo các chuyên gia, “sự hụt” này là cần thiết để đổi lấy sự bền vững của sản xuất và thuế lâu dài. Nếu doanh nghiệp và hộ dân trụ vững, Nhà nước sẽ thu được nhiều hơn từ các khoản thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập, và lợi ích xã hội ổn định. Ngược lại, nếu để họ ngã quỵ vì chi phí, nguồn thu tương lai sẽ suy giảm nghiêm trọng.

Cũng trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, luật sư Nguyễn Trọng Hiệp - Giám đốc Công ty Luật HPVN, nhận định, Nghị định 230/2025 là chính sách đúng, trúng và kịp thời. Nó không chỉ gỡ khó trước mắt mà còn củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào tinh thần đồng hành của Nhà nước.

Theo ông, giá trị lớn nhất của chính sách nằm ở chỗ nó tạo ra một đòn bẩy kinh tế: giảm chi phí, cải thiện dòng tiền, giữ việc làm và ổn định sản xuất. Chính sách tốt đã có, điều quan trọng còn lại là triển khai tốt, nhanh chóng, minh bạch và công bằng để lợi ích đến được đúng và đủ với người thụ hưởng.