Gửi bình luận
Phát biểu tại Hội thảo "Giảm phát thải ngành ô tô: Nhiều lối đi - Một đích đến" do Báo Đầu tư tổ chức, nhiều ý kiến đề xuất, Chính phủ cần giảm thuế, phí và trợ cấp tiền cho người dân mua xe điện.
Theo ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư, nếu mỗi chiếc ô tô sử dụng xăng dầu lưu thông trên đường, được ví như một trạm phát thải di động, thì Việt Nam đang có tới 6,5 triệu trạm phát thải, là tác nhân chính gây ô nhiễm không khí hiện nay.
Đấy là chưa kể còn khoảng 70 triệu xe máy xăng đăng ký lưu hành nữa. Con số này sẽ tiếp tục tăng lên đến hơn 10 triệu ô tô và gần 100 triệu xe máy vào năm 2030. Nếu không có những giải pháp kịp thời để làm “xanh hóa” ngành giao thông vận tải, nguồn phát thải từ các phương tiện giao thông, có thể trở thành vấn đề nghiêm trọng trong việc phát triển bền vững của đất nước, gây ra nhiều tổn thất.
Trong khi đó, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), vào năm 2020, giá xe điện (chỉ tính chi phí sản xuất thuần) cao hơn khoảng 45% so với xe chạy xăng, dầu. Cùng với công nghệ sản xuất pin ngày càng tốt và rẻ hơn thì tới năm 2030, giá xe điện giảm mạnh nhưng vẫn cao hơn khoảng 10% so với xe chạy xăng, dầu.
Chính phủ Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và khuyến khích chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch. Với lĩnh vực giao thông vận tải, đã có lộ trình cụ thể: đến năm 2040 sẽ từng bước hạn chế, tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe ô tô, mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch. Đến năm 2050, toàn bộ phương tiện sẽ chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.
Mục tiêu đặt ra như vậy, nhưng đến nay Việt Nam vẫn chưa có hệ thống chính sách đồng bộ và hấp dẫn khuyến khích chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh.
Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, Chính phủ cần giảm mạnh các loại thuế phí trong dài hạn với xe điện. Cùng với đó là trợ giá cho xe điện. Trong số các chính sách hỗ trợ về xe điện nói chung, chính sách đem lại hiệu quả nhanh chóng nhất chính là trợ giá. Chính sách này bao gồm hai phần: trợ giá cho doanh nghiệp sản xuất và trợ giá cho người mua xe điện.
Đại diện Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) cho biết, để phổ cập xe điện ở Việt Nam thì giá xe là bài toán cần tính tới. Hiện nay, chính sách khuyến khích phát triển xe điện tại Việt Nam hầu như chưa có, giá xe điện vẫn ở ngưỡng cao so với xe xăng, dầu. Do đó, sự hỗ trợ về chính sách của Chính phủ rất cần thiết. Trên thế giới, nhiều nước đã có chính sách hỗ trợ người dân một khoản tiền nhất định khi họ mua xe điện lần đầu. Chính phủ cần chủ động trong việc xây dựng, thực thi các chính sách, có biện pháp hỗ trợ người dân mua xe điện lần đầu, chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện…
Ông Võ Minh Lực, Giám đốc điều hành BYD Auto Việt Nam cho biết, tại khu vực Đông Nam Á, Thái Lan là quốc gia có ưu đãi lớn cho chuyển đổi sang xe điện. Cụ thể Chính phủ giảm thuế nhập khẩu về 0% cho các doanh nghiệp, nếu đặt nhà máy tại Thái Lan; hỗ trợ số tiền tương đương với 105 triệu VND mỗi xe điện sản xuất lắp ráp ra. Với người tiêu dùng hỗ trợ số tiền tương đương từ 50 - 107 triệu VND khi mua ô tô điện (tùy dung lượng pin), giảm 80% phí đường bộ... Nhờ vậy mà doanh số bán ô tô điện Thái Lan đã tăng trưởng nhanh, năm 2023 chiếm 12% thị trường ô tô với 80.000 chiếc. Thái Lan cũng đặt mục tiêu thu hút 28 tỷ USD từ đầu tư nước ngoài vào xe điện trong vòng 4 năm tới, để trở thành trung tâm sản xuất lớn của thế giới.
Theo ông Lực, những chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư và người tiêu dùng chuyển đổi sang sử dụng xe điện tại Việt Nam còn ít, chưa đủ hấp dẫn. Muốn người dân chuyển đổi nhanh sang giao thông xanh và thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào sản xuất xe xanh, Chính phủ cần ban hành hệ thống chính sách ưu đãi đồng bộ và thực sự hấp dẫn.
Vấn đề trợ cấp tiền cho người dân mua xe điện đã từng được Bộ Giao thông Vận tải đề xuất vào đầu tháng 8/2023. Theo đó, để thúc đẩy chuyển dịch hành vi tiêu dùng từ xe chạy xăng, dầu sang xe điện và phát triển ngành công nghiệp ô tô, Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất Chính phủ trợ cấp cho người dân khoản tiền 1.000 USD khi mua ô tô điện. Tuy nhiên, đề xuất này ngay lập tức đã bị Bộ Tài chính bác bỏ.
Khi được hỗ trợ, giá xe điện sẽ giảm, người dân dễ dàng tiếp cận hơn, qua đó thúc đẩy nhanh chuyên đổi sang giao thông xanh và tạo động lực cho ngành công nghiệp ô tô phát triển.
