Hải Phòng bắt nhịp chuyển đổi số trong thương mại điện tử

Sáng ngày 22/10/2025, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương đã phối hợp với Sở Công Thương Hải Phòng tổ chức hội nghị tập huấn “Nâng cao năng lực quản lý và ứng dụng thương mại điện tử trên các nền tảng số”. Hội nghị diễn ra trong khuôn khổ Kế hoạch 291/KH-UBND của UBND thành phố Hải Phòng và Kế hoạch 1104/KH-SCT của Sở Công Thương, nhằm thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện.

Động lực thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện

Sự kiện này không chỉ là một buổi tập huấn thông thường, mà còn là dấu mốc phản ánh bước chuyển thiết thực của một thành phố công nghiệp đang nỗ lực số hóa hành chính, kinh doanh và chuỗi cung ứng.

Bà Vũ Thị Kim Phượng, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng, đã nhấn mạnh vai trò then chốt của thương mại điện tử trong bối cảnh kinh tế số. Bà cho biết, dù kinh tế toàn cầu biến động, thương mại điện tử Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng ấn tượng 20-27% hàng năm. Riêng năm 2024, quy mô thị trường đạt khoảng 32 tỷ USD, tăng 28% so với năm trước.

Tại Hải Phòng, doanh thu từ kênh này chiếm 16-18% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, cao hơn mức trung bình quốc gia, với tốc độ tăng trưởng bình quân 23-25%/năm. Chỉ số thương mại điện tử năm 2025 của thành phố đạt 14,5 điểm, vượt xa mức trung bình toàn quốc là 9,3 điểm, giúp Hải Phòng xếp hạng thứ 5 cả nước.

Những con số này phản ánh nỗ lực của địa phương trong việc xây dựng hệ sinh thái số vững mạnh. Tuy nhiên, bà Phượng cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức: tỷ lệ doanh nghiệp đăng ký website thương mại điện tử và sử dụng nền tảng bán hàng trực tuyến còn thấp, nhiều đơn vị thiếu kỹ năng ứng dụng công cụ số. Hội nghị không chỉ là nơi đào tạo mà còn là diễn đàn trao đổi kinh nghiệm, kết nối giữa cơ quan quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp, nhằm hình thành tư duy số và phương thức vận hành hiệu quả hơn.

Một phần quan trọng của hội nghị là các chuyên đề về khung pháp lý quản lý thương mại điện tử và ứng dụng AI trong kinh doanh. Ông Cao Quí Long, Giảng viên Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX) thuộc Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, đã trình bày về cách AI tối ưu hóa hiệu suất công việc. Ông nhấn mạnh rằng AI có thể tăng năng suất lao động gấp 3-5 lần nhờ xử lý dữ liệu nhanh chóng. Trong lĩnh vực thiết kế, AI hỗ trợ chuyển đổi bản vẽ kiến trúc thành mô hình 3D chỉ qua một lệnh đơn giản. Còn trong quản lý hành chính, AI tự động hóa việc quản lý email, tóm tắt nội dung và soạn thảo văn bản theo lĩnh vực cụ thể, từ công văn nhà nước đến nội dung marketing chuẩn SEO. Ông Long khẳng định: “AI không chỉ là công nghệ, mà là người đồng hành mới của mỗi cán bộ, doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.”

Phần thực hành tại hội nghị đã thu hút sự quan tâm lớn, khi các đại biểu trực tiếp tạo trợ lý ảo AI để hỗ trợ quản lý, báo cáo và marketing. Điều này thể hiện tinh thần “học để làm”, đưa AI từ lý thuyết vào thực tiễn. Theo báo cáo Vietnam E-Business Index 2024 của Bộ Công Thương, lĩnh vực thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục tăng trưởng vượt 25% bất chấp kinh tế khó khăn, với trọng tâm là xuất khẩu trực tuyến. Điều này phù hợp với xu hướng toàn cầu, nơi AI đang thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số.

Theo nghiên cứu của TGM Research về Vietnam E-Commerce 2025, thị trường đang chứng kiến sự trỗi dậy của thương mại xã hội, với người tiêu dùng trẻ tuổi dẫn dắt xu hướng mua sắm di động. Chuyên gia từ OpenGov Asia nhận định rằng Việt Nam đang chuyển từ thử nghiệm AI sang thương mại hóa quy mô lớn, nhằm xây dựng thị trường AI cạnh tranh và bền vững.

Hướng đi của Hải Phòng

Tại Hải Phòng, với hạ tầng công nghệ phát triển, thành phố đang hướng tới trở thành trung tâm thương mại điện tử và logistics thông minh của vùng Bắc Bộ trong giai đoạn 2025-2030. Đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, các chương trình như GoOnline, GoAI, GoExport và GoRight sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ứng dụng công nghệ, tuân thủ pháp luật và mở rộng xuất khẩu số. Theo báo cáo của IMARC Group, thị trường thương mại điện tử Việt Nam dự kiến đạt 239,3 tỷ USD vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng trung bình 26,2% từ 2025. Điều này càng khẳng định vị thế của Hải Phòng như một mô hình tiên phong.

Chuyên gia Kaopiz, trong bài phân tích Vietnam Artificial Intelligence – Opportunities and Applications 2025, nhấn mạnh rằng AI đang được áp dụng rộng rãi trong e-commerce Việt Nam, từ chatbot hỗ trợ khách hàng đến phân tích dữ liệu dự đoán xu hướng. Ông Joe từ DeAgentAI cũng lưu ý trên X rằng sự kết hợp giữa AI và blockchain sẽ định hình tương lai kinh tế số, đặc biệt tại các hội nghị như ở Việt Nam gần đây. Doanh nghiệp như NKKTech Global tại Việt Nam đang phát triển chatbot AI để nâng cao trải nghiệm khách hàng, giảm chi phí và tăng doanh số trong thương mại điện tử.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo về trách nhiệm sử dụng AI. Luật Công nghệ số 2025 quy định rõ ràng về việc sử dụng AI một cách minh bạch và an toàn, tránh lạm dụng trong truyền thông kỹ thuật số. Theo Decision Lab, 78% dân số trực tuyến Việt Nam đã tương tác với AI, với thế hệ Z dẫn đầu, nhưng cần giáo dục để đảm bảo ứng dụng bền vững.

Nhìn chung, hội nghị tại Hải Phòng không chỉ là một sự kiện địa phương mà còn góp phần vào chiến lược quốc gia xây dựng nền kinh tế số hiện đại. Lãnh đạo Sở Công Thương khẳng định, chuyển đổi số phải bắt đầu từ hành động cụ thể, nơi mỗi cá nhân và doanh nghiệp đều có thể khai thác AI để nâng cao hiệu quả. Với đà này, Hải Phòng đang khơi dậy tiềm năng số, đóng góp vào mục tiêu Việt Nam trở thành quốc gia sáng tạo và bền vững trong kỷ nguyên kỹ thuật số.