Hệ lụy từ quy hoạch treo tại Bình Định: “Cái sảy nảy cái ung”?

Vướng lao lý vì quy hoạch treo

Mới đây DĐDN nhận được đơn thư kêu cứu của ông Huỳnh Kim Báu (địa chỉ: thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định) phản ánh về việc do quy hoạch treo nên gia đình ông không thể sang tên, đổi chủ lô đất mà gia đình ông đã mua hợp pháp từ năm 2006, từ việc này dẫn đến nhiều hệ lụy mà gia đình ông đang phải gánh chịu.

Theo ông Huỳnh Kim Báu, năm 2006, vợ chồng ông có mua 250m2 đất từ người cậu ruột là ông Huỳnh Văn Tấn và bà Nguyễn Thị Minh. Việc mua bán đã được hai bên ra công chứng, tuy nhiên, chính quyền huyện Hoài Nhơn từ chối tách sổ với lý do vướng quy hoạch và diện tích đất nằm trên chỉ giới đường quốc lộ.

Song, điều khiến ông Báu bức xúc nhất là năm 2019, sự xuất hiện 8 lần liên tiếp của ông Huỳnh Văn Thiên và một số người lạ mặt đã khiến gia đình ông vướng vòng lao lý.

Đáng nói, sau mỗi lần những người lạ mặt này đến gây sự và tự nhận là đất của mình nhưng lại không đưa ra được bằng chứng nào về việc mua bán đất là vấn đề hết sức vô lý. Về phần mình, sau mỗi lần những người là mặt này đến quậy phá, thậm chí là đốt quán của gia đình ông, ông Báu đều báo cáo với chính quyền địa phương nhưng không hiểu lý do gì ông Báu lại không được can thiệp bởi các cơ quan này.

… và “cái sảy nảy cái ung”

Ngày 12/11/2019, ông Huỳnh Văn Thiên và một số người lạ mặt kéo tới đập phá tường rào nhà ông Báu. Thấy vậy, bà Đỗ Thị Như (vợ ông Báu), cầm gậy qua đuổi thì bị những người đánh ngã gục, phải nhập viện.

"Lúc đó, tôi cầm gậy bảo vệ vợ, tuy nhiên, trên thực tế chưa đánh được ai, bởi, khi tôi chạy ra sau tiếng kêu cứu của vợ thì đã bị nhóm người lạ mặt khống chế. Thế nhưng, công an thị xã Hoài Nhơn điều tra kết luận khởi tố tôi với tội danh “cố ý gây thương tích cho người khác với tỉ lệ thương tật 01%”, ông Báu cho biết.

Đáng nói, vụ việc được khởi tố với tỉ lệ thương tật “01%” với thời gian giám định thương tật sau 5 tháng, kể từ khi xảy ra xô xát đang là vấn đề hết sức khó hiểu.

Và với kết luận nêu trên, ngày 16/11/2020, Toà án nhân dân thị xã Hoài Nhơn đã đưa vụ việc ra xét xử. Tại bản án sơ thẩm số 02/2020/HS-ST, Toà án nhân nhân thị xã Hoài Nhơn tuyên phạt ông Huỳnh Kim Báu 03 tháng tù giam về hành vi“cố ý gây thương tích cho người khác với tỉ lệ thương tật 01%”?

Bức xúc về kết luận điều tra, và bản án hình sự sơ thẩm, ông Báu đã làm đơn kháng cáo lên Toà phúc thẩm, Toà án nhân dân tỉnh Bình Định.

Liên quan tới nhưng vấn đề về quy hoạch treo dẫn tới tranh chấp và xảy ra xô xát, ông Nguyễn Hồng Tuấn, Trưởng Khu phố Liêm Bình, phường Bồng Sơn, Thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, cho biết: thực ra chỗ bà Minh không kiện tụng gì (vợ ông Tấn bán đất), nhưng do ông Thiên mua lại đất này trong khi đất đang bị tranh chấp mà chưa được thống nhất giữa 2 bên.

"Thấy rẻ anh mua, không kiểm tra về mặt pháp lý thì khi đất bị tranh chấp anh phải chịu. Và đúng ra anh phải kiện người bán đất cho anh chứ anh lại xúi người bán đất đi kiện người mua đất trước đó và tới quậy phá gia đình người ta là sai. Bà Minh không biết tại sao đi kiện? Còn việc đánh nhau, khu phố bữa đó không được chứng kiến. Nhưng nếu tỉ lệ thương tật 01% thì có gì đâu, chỉ xô xát qua xô xát lại mà tòa xử 3 tháng thì tội ông ấy" – ông Tuấn cho biết thêm.

Về phía chính quyền, trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Thông – Chủ tịch UBND phường Bồng Sơn, Thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, cho biết: khu đất trong đó có thửa thửa đất 283, tờ bản đồ số 26 từ 2010 đã nằm trong quy hoạch Bến xe do UBND phường Bồng Sơn làm chủ đầu tư.

"Tuy nhiên, xét ở thời điểm hiện tại không còn phù hợp với thực tế sử dụng đất của người dân, cho nên năm 2020, Liên đoàn Phường có họp và thống nhất điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 và huyện đã phê duyệt nhưng chưa có kết quả. Do đó, bà con chưa chuyển đổi được. Tuy nhiên, từ việc quy hoạch treo mà dẫn đến kiện cáo, tranh chấp nhau dẫn tới vướng vòng lao lý thì thực sự rất đáng tiếc. Chúng tôi sẽ tìm hiểu thêm về vấn đề này và có hướng tháo gỡ cho bà con một cách hợp lý nhất" – ông Thông nói.

Không đủ cơ sở khởi tố hình sự

Bình luận về bản chất vụ việc nêu trên và nguyên nhân dẫn đến khởi tố vụ án, Luật sư Nguyễn Hải Vân – Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cho rằng: Căn cứ theo tài liệu chững cứ cũng như nội dung thư mà ông Báu trình bày thì những người lạ đã có hành vi tấn công trước (huỷ hoại tài sản), và vợ chồng ông Báu đã ngăn cản và chống trả lại là phản xạ tự nhiên. Do đó, trong trường hợp này, hành vi của ông Báu có những dấu hiệu của hành vi phòng vệ chính đáng theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017.

Cụ thể, tại Điều 22 - Phòng vệ chính đáng, quy định: Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.

Bên cạnh đó, với tỉ lệ thương tật 01% (dưới tỉ lệ 11%) theo quy định thì chưa đủ cơ sở để khởi tố hình sự. Do đó, phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

"Tuy nhiên, trong trường hợp không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nhưng ông Báu có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống, chống bạo lực gia đình" – Luật sư Vân nhận định.

Từ câu chuyện này có thể thấy, nguyên nhân dẫn đến kiện cáo, tranh chấp và vướng vòng lao lý xuất phát từ việc quy hoạch treo. Giá như, sau mỗi lần những người "lạ mặt" kia đến quậy phá nhà cửa của gia đình ông Báu được chính quyền địa phương can thiệp một cách quyết liệt, thì có lẽ, đã không xảy ra những vấn đề đáng tiếc và để rồi “cái sảy nảy cái ung”.

Diễn đàn Doanh nghiêp sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.