Hợp tác Việt - Lào: Chung con đường, vững tương lai

Chia sẻ tại Hội nghị Hợp tác phát triển thương mại biên giới Việt Nam – Lào lần thứ XIII, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, tổng kim ngạch thương mại song phương hai nước từ năm 2022 đến nay đạt gần 8 tỷ USD, bình quân 1,8 tỷ USD/năm, gấp 1,6 lần giai đoạn trước, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 10–15% mà lãnh đạo cấp cao hai nước đề ra.

Đặc biệt, Việt Nam hiện đứng thứ ba trong số các quốc gia đầu tư lớn nhất tại Lào, chỉ sau Trung Quốc và Thái Lan. "Dư địa và tiềm năng hợp tác giữa hai nước vẫn còn rất lớn", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Đồng thời khẳng định, mục tiêu đặt ra không chỉ là thúc đẩy tăng trưởng thương mại, mà còn để thương mại giữa hai nước phát triển thật ổn định và bền vững; khai thác được tiềm năng, lợi thế của mỗi bên, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống của nhân dân; xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị và đóng góp ngày càng nhiều hơn cho phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước.

Báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương cho thấy, thương mại biên giới Việt Nam – Lào đang ở giai đoạn tăng trưởng mạnh nhất trong 10 năm qua.

Từ năm 2022 đến tháng 9/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều đạt 7,95 tỷ USD; riêng năm 2024 lần đầu vượt mốc 2 tỷ USD, đạt 2,25 tỷ USD – mức cao nhất từ trước đến nay. Chín tháng đầu năm 2025, kim ngạch đạt 2,36 tỷ USD, tăng 57% so với cùng kỳ.

Đặc biệt, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương nhận định, thương mại hai nước Việt - Lào đang được hưởng lợi từ việc cắt giảm thuế suất cho hầu hết các mặt hàng theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN, Hiệp định Thương mại, Hiệp định Thương mại biên giới giữa Chính phủ hai nước Việt Nam - Lào.

Đặc biệt, năm 2025 là dấu mốc 10 năm kể từ khi Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Lào được ký kết (tháng 6/2015). Trong 10 năm qua, việc triển khai Hiệp định đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và phát triển bền vững khu vực biên giới giữa hai nước.

Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu cũng thẳng thắn cho rằng, vẫn còn một số hạn chế như hạ tầng giao thông xuống cấp, thiếu cơ chế đầu tư đột phá, và thủ tục thông quan chưa được đầu tư nâng cấp hiện đại.

Để khắc phục, Lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu đề xuất: "Cần có chính sách ưu đãi đột phá để thu hút vốn đầu tư vào hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu, vào sản xuất, chế biến, thương mại tại khu vực biên giới hai nước”.

Trong khi đó, về hợp đầu tư hai nước nói chung, báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, trong 8 tháng đầu năm 2025, việc triển khai Thỏa thuận kế hoạch hợp tác song phương giữa Việt Nam và Lào đã đạt nhiều kết quả tích cực. Một số điểm nghẽn trong quá trình phối hợp giữa hai bên đã được tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi để nhiều dự án đi vào giai đoạn triển khai.

Tính đến nay, doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư tại Lào với tổng cộng 274 dự án, tổng vốn đăng ký đạt 5,82 tỷ USD. Trong đó, khoảng 3 tỷ USD đã được giải ngân thực tế và nhiều dự án hoạt động hiệu quả, tập trung ở các lĩnh vực như năng lượng, khoáng sản, nông nghiệp và hạ tầng dịch vụ.

Việt Nam và Lào được xác định là đối tác chiến lược lâu dài. Các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư được Chính phủ hai nước ưu tiên thúc đẩy nhằm phát huy lợi thế vùng, nâng cao hiệu quả hợp tác và kết nối khu vực. Trong bối cảnh đó, Hội thảo “Xúc tiến Đầu tư và Thương mại Lào – Việt Nam 2025” với chủ đề: "Chung con đường, vững tương lai" sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 14/11/2025 tới đây.

Hội thảo là diễn đàn giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư quan tâm gặp gỡ, đối thoại trực tiếp cùng các nhà hoạch định chính sách, nắm bắt những chính sách ưu đãi mới nhất về Thuế, Đất đai, Luật đầu tư, mở rộng mạng lưới hợp tác, tìm kiếm đối tác tiềm năng là những nhà lãnh đạo, nhà đầu tư uy tín được chọn lọc từ cả hai quốc gia.

Đặc biệt, chuyên gia đánh giá đây là cơ hội vàng cho doanh nghiệp trong 5 lĩnh vực trọng điểm của quan hệ hợp tác đầu tư tiềm năng giữa hai nước gồm: Nông nghiệp - Công nghiệp - Logistics - Du lịch - Thương mại.