Không đánh thuế hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu: Có hợp lý?

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, liên quan tới việc chỉnh lý dự thảo Luật Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) sửa đổi, tại Phiên họp chuyên đề pháp luật mới đây, Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội đã đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế GTGT từ 100 triệu đồng hiện nay lên 200 - 300 triệu đồng/năm. Điều này có nghĩa những hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm sẽ không phải đóng thuế GTGT.

Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc sửa đổi, điều chỉnh quy định về ngưỡng doanh thu hàng năm thuộc diện không chịu thuế GTGT là cần thiết và cần được quy định cụ thể trong luật. Việc này nhằm xác lập căn cứ pháp lý rõ ràng, minh bạch và bảo đảm phù hợp, tuân thủ quy định của Hiếp pháp là “các khoản thu, chi ngân sách Nhà nước phải được dự toán và do luật định”.

Nếu đề xuất nâng ngưỡng đóng thuế GTGT của hộ kinh doanh được thông qua, sẽ là một tin vui đối với hàng triệu hộ kinh doanh trên toàn quốc. Bởi, thực tế, Luật thuế hiện hành đang quy định cụ thể mức doanh thu không chịu thuế GTGT là 100 triệu đồng/năm đã quá lạc hậu. Đó là chưa kể, theo Luật hiện hành, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không được trừ chi phí bỏ ra mà tính thuế khoán theo tổng doanh thu nhận được.

Theo đó, mỗi tháng hộ, cá nhân kinh doanh đạt doanh thu trên 12,5 triệu đồng, tương đương khoảng 400.000 đồng/ngày là đã phải đóng thuế.

Chia sẻ về nội dung này, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tán thành nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế lên 200 triệu hoặc 300 triệu. Theo ông Đậu Anh Tuấn, quy định cụ thể hay quy định một cách linh hoạt đều rất phù hợp.

Trước đó, cũng góp ý cho Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, một số ý kiến từng đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ gia đình, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng lên 150 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, VCCI phản đối và cho biết, nhiều doanh nghiệp đã phản ánh mức này chưa hợp lý bởi vẫn tương đối thấp. Do đó, VCCI đã đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc nâng mức doanh thu chịu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh ở mức khoảng 200 triệu đồng/năm.

Trở lại đề xuất nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế lên 200 triệu hoặc 300 triệu mới đây, theo các chuyên gia, năm 2014, GDP bình quân đầu người ở mức khoảng 40 triệu đồng/người. Trong khi năm 2023, con số này ở mức 101,9 triệu đồng/người, gấp khoảng 2,5 lần. Chính vì vậy, việc nâng ngưỡng chịu thuế của các hộ kinh doanh thấp nhất cũng nên tăng ở mức tương ứng, từ 250 triệu đồng trở lên.

Về nội dung này, PGS-TS Lê Xuân Trường - Trưởng Khoa Thuế và Hải quan - Học viện Tài chính cho biết, ở thời điểm năm 2014 GDP bình quân đầu người là hơn 2.000 USD. Còn năm 2023 thì GDP bình quân đầu người đã là hơn 4.000 USD. “Sau khoảng 10 năm thì gấp đôi rồi, việc tăng thêm là cần thiết”, PGS-TS Lê Xuân Trường nói.

Đồng quan điểm, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính cũng cho rằng, việc nâng ngưỡng chịu thuế cho hộ kinh doanh là rất cần thiết. Theo ông Thịnh, đây là cơ sở để động viên, khuyến khích hộ kinh doanh và các doanh nghiệp siêu nhỏ “nhanh lớn”, nhanh chóng ra nhập thị trường, thành lập doanh nghiệp.

“Khi nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế thì số đông doanh nghiệp và các hộ kinh doanh cá thể không phải chịu thuế GTGT sẽ nhiều hơn, đây là cơ hội để khu vực kinh tế này được lớn lên. Khi thành lập công ty, doanh nghiệp, thì mô hình chịu thuế và mô hình kinh doanh sẽ được nâng tầm lên, đồng nghĩa họ sẽ đóng góp nhiều hơn vào ngân sách Nhà nước”, vị chuyên gia phân tích.

Hiện cả nước có khoảng 2,1 triệu hộ kinh doanh có mã số thuế, số doanh thu hộ kinh doanh chỉ chiếm chưa đầy 2% tổng số thu ngân sách. Dự án Luật Thuế GTGT sửa đổi dự kiến sẽ được Quốc hội bàn luận và thông qua tại Kỳ họp thứ 8 vào tháng 10 tới đây.

Theo số liệu tính toán của Bộ Tài chính, nếu xây dựng mức doanh thu không chịu thuế là 200 triệu đồng/năm thì sẽ có khoảng trên 620.000 hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế. Còn nếu tính theo mức 300 triệu đồng thì sẽ có hơn 734.000 hộ kinh doanh được thụ hưởng.