Khu thương mại tự do Hải Phòng: Hướng tới hệ sinh thái công nghiệp - cảng biển - logistics

Chia sẻ với Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Koen Soenens – Giám đốc Kinh doanh, Tiếp thị & Dịch vụ Khách hàng Tổ hợp Khu công nghiệp DEEP C (DEEP C) đã phân tích những lợi thế của Hải Phòng, cũng như kỳ vọng vào mô hình Khu thương mại tự do vừa được thành lập.

- Thưa ông, theo ông những yếu tố nào khiến các doanh nghiệp nước ngoài lựa chọn Hải Phòng làm điểm đến đầu tư trong những năm gần đây?

Trong hơn một thập kỷ qua, Hải Phòng đã chuyển mình với tốc độ mà không nhiều địa phương tại Việt Nam có thể theo kịp. Thành phố duy trì tăng trưởng kinh tế hai con số trong nhiều năm liền, song song với việc đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng trên quy mô lớn: hệ thống cao tốc liên vùng, cầu vượt biển, mở rộng cảng nước sâu và phát triển logistics đa phương thức.

Sự chuyển mình này không chỉ thể hiện qua các chỉ số kinh tế, mà còn được cảm nhận rất rõ ngay từ khi nhà đầu tư đặt chân đến Hải Phòng. Khi tiến hành thẩm định một cách bài bản, họ có thể nhận thấy rõ nhịp phát triển mạnh mẽ và tin tưởng rằng động lực này sẽ tiếp tục được duy trì, thậm chí tăng tốc trong những năm tới.

Điều các nhà đầu tư nhìn thấy là một chính quyền kiên định với mục tiêu phát triển kinh tế, một hệ thống logistics được quy hoạch đi trước một bước, cùng môi trường kinh doanh thuận lợi cho sản xuất và xuất khẩu. Đặc biệt, điểm khác biệt của Hải Phòng nằm ở khả năng kết nối vượt trội, tính nhất quán trong chính sách và năng lực triển khai thực thi. Đây là một thành phố hành động và chính sự đáng tin cậy đó đã trở thành yếu tố then chốt thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài.

- Theo đánh giá của ông, Khu thương mại tự do Hải Phòng sẽ tạo ra sự khác biệt như thế nào so với các cơ chế ưu đãi hiện có trong Khu kinh tế?

Khu thương mại tự do mang đến một mô hình vận hành hoàn toàn khác so với các cơ chế ưu đãi hiện có trong Khu kinh tế. Trong khi nhiều người thường chỉ quan tâm đến ưu đãi thuế, thì Khu thương mại tự do tạo ra lợi thế rộng hơn và mang tính nền tảng hơn.

Trọng tâm của mô hình này là xóa bỏ các rào cản đối với thương mại quốc tế, từ đó giúp doanh nghiệp khởi động nhanh hơn và vận hành ổn định, hiệu quả hơn. Các thủ tục hải quan được đơn giản hóa, rút ngắn thời gian thông quan; quy trình lưu kho, xử lý và vận chuyển hàng hóa trở nên thông suốt hơn.

Bên cạnh đó, Khu thương mại tự do mang lại sự linh hoạt lớn hơn về mặt tài chính khi cho phép các ngân hàng nước ngoài mở văn phòng và thực hiện giao dịch bằng ngoại tệ ngay trong khu vực. Đồng thời, thời gian thực hiện các thủ tục hành chính cũng được giảm thiểu, rút ngắn. Đây là những yếu tố có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các nhà sản xuất và nhà cung ứng dịch vụ logistics toàn cầu.

Song song với đó, Khu thương mại tự do Hải Phòng đang nâng cấp hệ sinh thái nhân lực với những chính sách đột phá về visa, thẻ tạm trú, cùng ưu đãi thuế thu nhập cá nhân dành cho nhà khoa học, chuyên gia và nhân sự cấp cao. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi hơn để nhân tài làm việc và sinh sống tại đây.

Có thể nói, Khu thương mại tự do kiến tạo một môi trường kinh doanh và phát triển nguồn nhân lực phù hợp với nhu cầu của các ngành công nghệ cao. Đây là những lĩnh vực mà Việt Nam và Hải Phòng đang ưu tiên thu hút.

- Ông kỳ vọng hệ sinh thái công nghiệp - cảng biển - logistics của Hải Phòng sẽ chuyển mình ra sao với sự ra đời của mô hình Khu thương mại tự do, thưa ông?

Khu thương mại tự do sẽ thúc đẩy Hải Phòng hướng tới một hệ sinh thái công nghiệp - cảng biển - logistics được tích hợp hoàn chỉnh, nơi mà sản xuất, lưu kho, hải quan và hoạt động cảng vận hành được kết nối, phối hợp nhịp nhàng với nhau.

Trong 5 năm tới, tôi kỳ vọng những bước tiến nhanh chóng về quản lý cảng thông minh, số hóa thông tin giữa nhà máy và cảng, kết nối logistics đa phương thức được nâng cao, cùng các giải pháp vận tải xanh hơn, ít phát thải hơn.

Với việc tích hợp các công nghệ tiên tiến và các tiêu chuẩn phát triển bền vững, Hải Phòng sẽ không chỉ vận hành hiệu quả hơn mà còn phát triển một cách có trách nhiệm với môi trường. Điều này hoàn toàn phù hợp với chiến lược phát triển dài hạn của thành phố và mục tiêu dẫn đầu trong công nghiệp hóa xanh.

Trong thập kỷ tới, Hải Phòng sẽ không còn sánh mình với các thành phố cảng khác của Việt Nam mà sẽ hướng đến chuẩn mực của những thành phố công nghiệp – cảng biển hàng đầu châu Á. Và Khu thương mại tự do chính là chất xúc tác giúp Hải Phòng nâng tầm năng lực cạnh tranh trong khu vực và trên toàn cầu.

- Ở góc độ một trong những nhà phát triển khu công nghiệp lớn nhất tại Hải Phòng, theo ông, Khu thương mại tự do vừa được thành lập sẽ tạo ra những cơ hội gì cho DEEP C?

Sở hữu hơn 840 ha đất nằm trong ranh giới Khu thương mại tự do Hải Phòng, DEEP C có vị thế đặc biệt để hưởng lợi từ mô hình mới này. Chúng tôi có khả năng thu hút các nhà đầu tư yêu cầu cao về logistics kho ngoại quan, sản xuất định hướng xuất khẩu và thủ tục hải quan ổn định, dễ dự đoán.

Khu thương mại tự do đưa Hải Phòng và theo đó là DEEP C vào danh sách các điểm đến đầu tư cạnh tranh với những quốc gia vốn nổi tiếng về mô hình khu thương mại tự do như Thái Lan, Malaysia hay thậm chí Singapore. Điều này nâng tầm vị thế của Hải Phòng trên bản đồ đầu tư toàn cầu và biến DEEP C trở thành điểm khởi đầu tự nhiên cho các ngành công nghiệp giá trị cao.

- Vậy DEEP C nhìn nhận vai trò của mình như thế nào trong việc hiện thực hóa mục tiêu thu hút các ngành công nghiệp giá trị cao, mang tính chiến lược vào Khu thương mại tự do, thưa ông?

Chúng tôi xác định mình không chỉ là nhà phát triển khu công nghiệp mà là đơn vị kiến tạo hệ sinh thái – cầu nối giữa nhà đầu tư với hạ tầng, hải quan, cảng biển và các cơ quan quản lý. Trách nhiệm của chúng tôi là biến khung chính sách của Khu thương mại tự do thành một nền tảng vận hành thực tiễn, đáng tin cậy và sẵn sàng đón nhà đầu tư toàn cầu.

Chiến lược của chúng tôi là đón đầu nhu cầu, hoàn thiện các hạ tầng cốt lõi như logistics kho ngoại quan, cảng cạn, hạ tầng số và năng lượng xanh trước khi nhà đầu tư đến. Đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng khi hướng tới các ngành giá trị cao như bán dẫn, ô tô, sản xuất tiên tiến và linh kiện công nghệ cao.

Bên cạnh đó, một yếu tố quan trọng không kém là sự phối hợp chặt chẽ với TP Hải Phòng, cơ quan hải quan và cảng vụ nhằm đảm bảo quy trình minh bạch, hướng dẫn rõ ràng và thông tin nhất quán. Điều này sẽ tạo ra môi trường đầu tư ổn định – yếu tố then chốt đối với các tập đoàn toàn cầu khi lựa chọn địa điểm đầu tư dài hạn.

Và cuối cùng, khi khung pháp lý Khu thương mại tự do được hoàn thiện, DEEP C sẽ chủ động giới thiệu mô hình này tới các thị trường trọng điểm như: châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản và các trung tâm công nghiệp tại châu Á. Sự quan tâm hiện nay ở các thị trường này đã rất lớn và tôi tin rằng, với tính minh bạch, sẵn sàng, sự quan tâm đó sẽ sớm chuyển hóa thành các cam kết đầu tư dài hạn.

Trân trọng cảm ơn ông!