Chất cấm đội lốt thuốc bổ, phát tán công khai qua mạng lưới đa cấp với 200.000 người, một chiến dịch đầu độc cộng đồng chưa từng có tiền lệ…
Đường dây đa cấp trá hình phân phối sản phẩm Bitney Multi Juice vừa bị đánh sập, phơi bày một sự thật gây choáng váng: sản phẩm chứa chất cấm Tadalafil, thứ vốn bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm chức năng đã được tiếp thị như thuốc bổ, phân phối công khai suốt nhiều năm qua mạng lưới lên tới 200.000 người.
Không cần phòng khám, không cần đơn thuốc. Một loại hoạt chất dùng trong điều trị bệnh lý nghiêm trọng đã được đóng gói trong vỏ hộp “dinh dưỡng thế hệ mới”, rao bán rầm rộ trên TikTok, Facebook, YouTube, và đi thẳng vào cơ thể người dân dưới hình thức “nước tăng lực, giải độc”. Đây không còn là hành vi vi phạm thông thường, mà là một chiến dịch đầu độc cộng đồng mang tính hệ thống, được hợp thức hóa bằng thủ tục công bố sản phẩm và phát tán qua niềm tin.
Điều đáng nói là sản phẩm này không bị phát hiện bởi hậu kiểm. Nó bị bóc trần nhờ một cuộc điều tra hình sự. Còn suốt quá trình lưu hành, tất cả các tầng kiểm soát, từ quản lý thực phẩm, y tế, đến nội dung quảng cáo… đều im lặng.
Thẳng thắn để nói, không một chất cấm nào có thể lan xa đến thế nếu không có một hệ thống được tổ chức bài bản đứng sau. Hơn 200.000 người tham gia mạng lưới đa cấp Bitney không chỉ đơn thuần là “người bán hàng”. Họ là một phần của cỗ máy phân phối chất cấm được nguỵ trang bằng ngôn từ sức khỏe, được số hóa bằng nền tảng công nghệ, và được hợp pháp hóa bằng những lỗ hổng pháp lý.
Sự nguy hiểm không nằm ở một vài cá nhân vi phạm. Nó nằm ở chính mô hình đa cấp trá hình, nơi mỗi người là một mắt xích, cùng phát tán một sản phẩm có hại mà không ai bị cảnh báo, không ai bị dừng lại. Mỗi clip tư vấn sức khỏe, mỗi buổi livestream, mỗi khóa học “làm giàu từ thực phẩm chức năng” thực chất là một mắt xích tiếp tay cho một chiến dịch đầu độc cộng đồng.
Một mạng lưới lên tới hàng trăm nghìn người, vận hành công khai trong nhiều năm, bán ra một loại sản phẩm chứa chất cấm, nhưng lại không bị phát hiện bởi bất kỳ cơ chế giám sát nào. Đó không thể là ngẫu nhiên. Đó là thất bại hệ thống. Là minh chứng cho một thực trạng: chất độc không cần lén lút, chỉ cần đội lốt đa cấp để được phát tán hợp pháp.
Một quốc gia không thể nói đến cải cách y tế nếu những thứ chất cấm vẫn được dán nhãn dinh dưỡng, được livestream rao bán như thần dược, và được phát tán qua một mạng lưới đa cấp trá hình mà không có ai kiểm duyệt. Một nền tảng công nghệ không thể vô can nếu cho phép “chất độc” tiếp cận cộng đồng bằng lượt chia sẻ. Và một hệ thống pháp lý không thể coi là đầy đủ nếu vẫn để “thuốc độc” được hợp pháp hóa bằng giấy công bố.
Bitney không phải một sự cố. Nó là minh chứng cho một hệ thống đã tiếp tay hợp pháp cho sản phẩm nguy hại phát tán ra cộng đồng.
Nếu không có chế tài đủ mạnh, nếu không bịt được những lỗ hổng pháp lý và nền tảng, những Bitney khác sẽ còn xuất hiện – nguy hiểm hơn, rộng khắp hơn.
Đây không chỉ là một vụ việc, đây là một lời cảnh cáo thể chế. Và nếu không dừng lại bằng luật, nó sẽ tiếp tục giết người trong vỏ bọc tử tế.