Nhờ sự đầu tư tập trung, hiệu quả từ các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lào Cai đang từng bước đổi thay tích cực.
Cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất và đời sống của người dân được ưu tiên đầu tư đã tạo diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc.
Tại hội nghị tổng kết thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 mới đây, ông Nguyễn Văn Tài - Bí thư Đảng ủy xã Y Tý, huyện Bát Xát cho biết, bám sát chỉ đạo của Trung ương, tỉnh và huyện, cấp ủy đảng, chính quyền xã Y Tý (huyện Bát Xát) đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tập trung thực hiện hiệu quả các chương trình, dự án đầu tư trên địa bàn, nhờ đó công tác giảm nghèo có chuyển biến đáng kể. Tỷ lệ hộ nghèo toàn xã đã giảm từ 50,79% (năm 2021) xuống còn 20,42% (năm 2025), bình quân giảm 7,6%/năm.
Cấp ủy đảng, chính quyền xã Y Tý đã chỉ đạo đưa các cây trồng, vật nuôi có hiệu quả kinh tế cao vào sản xuất nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, trong đó tập trung mở rộng diện tích cây lê, dược liệu, chăn nuôi lợn, chăn nuôi ngựa. Đến nay, toàn xã trồng mới được 15 ha cây lê, 6,2 ha dược liệu, 10 ha măng sặt… Trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện, cấp ủy đảng, chính quyền và các ngành, đoàn thể xã xác định vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và trách nhiệm của chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các đoàn thể và sự quyết tâm, hưởng ứng vào cuộc của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn. Lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm đi đôi với việc kiểm tra, giám sát; khẳng định vai trò chủ thể của Nhân dân các dân tộc trong công tác giảm nghèo bền vững theo khẩu hiệu “Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Theo ông Lưu Hoàng Điểu - Bí thư Đảng ủy xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, thực hiện xã nông thôn mới thông minh, đến thời điểm hiện tại, xã Gia Phú (huyện Bảo Thắng) đã đạt 44/52 mục tiêu. Năm 2024, xã đã xây dựng 1 mô hình thôn thông minh tại thôn Đông Căm với 20 thành viên tham gia. Đến nay, đã giải quyết được hơn 15 thủ tục hành chính, với hơn 360 hồ sơ cho người dân trực tiếp tại thôn thuộc các lĩnh vực như: chứng thực, tạm trú, tạm vắng... Xã đang tiếp tục nhân rộng thêm sang địa bàn các thôn: Chính Tiến, Nậm Trà, Nậm Phảng...
Xã Gia Phú đã thành lập ban chỉ đạo, tổ hướng dẫn hỗ trợ với thành phần gồm lãnh đạo chủ chốt cấp xã, các đoàn thể… Ban chỉ đạo thường xuyên kiện toàn khi có sự thay đổi về nhân sự, đảm bảo công tác lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục. Ngoài ra, xã còn thành lập các tổ công tác đặc biệt do các đồng chí Thường trực Đảng ủy, UBND xã làm Tổ trưởng để giúp đỡ các thôn trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng Tổ công nghệ số cộng đồng trên địa bàn; đề xuất UBND huyện phân công các cơ quan, đơn vị phụ trách, giúp đỡ đến các thôn trong quá trình thực hiện.
Ông Tô Việt Thành - Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Khương cho biết, giai đoạn 2021 - 2025, huyện Mường Khương đã triển khai thực hiện đầu tư xây dựng 105 công trình đường giao thông nông thôn với tổng chiều dài 277 km, qua đó tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn trên địa bàn.
Huyện Mường Khương đã dành nguồn vốn lớn từ ngân sách tỉnh, ngân sách trung ương thông qua các chương trình MTQG cho các dự án giao thông nông thôn, đặc biệt là tại các xã đặc biệt khó khăn của huyện. Bên cạnh đó, huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân đóng góp ngày công, hiến đất… để làm đường. Đây là nguồn lực quan trọng và đã mang lại hiệu quả cao ở huyện Mường Khương trong thời gian qua.
Báo cáo của UBND tỉnh Lào Cai cho thấy, giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Lào Cai đã tập trung nguồn lực và quyết tâm chính trị cao độ để triển khai đồng bộ 3 chương trình mục tiêu quốc gia: Chương trình xây dựng nông thôn mới, Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình 1719) và Chương trình giảm nghèo bền vững. Đây là những chủ trương lớn, có ý nghĩa chiến lược của Đảng và Nhà nước, tác động trực tiếp và sâu sắc đến đời sống Nhân dân, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, vùng cao, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch hằng năm và giai đoạn đều đạt và vượt kế hoạch trung ương giao, như: Tỷ lệ giảm nghèo bình quân giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh ước đạt 4,48%/năm, vượt mục tiêu 0,48%, trong đó: tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện nghèo giảm 7,89%/năm, vượt mục tiêu 0,89%; tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số bình quân giai đoạn giảm 6,63%/năm, vượt 0,63%; toàn tỉnh khởi công xây dựng 10.635/10.707 nhà tạm, trong đó đã hoàn thành 8.723 nhà (xây mới 5.397 nhà, sửa chữa 3.326 nhà), dự kiến đến ngày 30/6/2025 sẽ hoàn thành 100% kế hoạch.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, UBND tỉnh Lào Cai đã công nhận 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới, nâng tổng số xã đạt chuẩn đến nay là 65/126 xã; công nhận thêm 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, toàn tỉnh đến nay có 7 xã được công nhận xã nông thôn mới nâng cao. Diện mạo nông thôn, miền núi của tỉnh có sự thay đổi vượt bậc; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư xây dựng, nâng cấp đồng bộ, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân không ngừng được cải thiện; thu nhập bình quân đầu người tăng…
Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng tỉnh luôn ưu tiên cân đối, bố trí nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh bố trí lồng ghép, đối ứng hơn 2.800 tỷ đồng để triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, vượt mức quy định của Trung ương. Những kết quả trên là minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng của cả hệ thống chính trị, sự chung sức, đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh.
Theo ông Hoàng Quốc Khánh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG tỉnh Lào Cai cho biết, thực hiện các chương trình MTQG, Lào Cai đã chủ động, sớm hoàn thành việc kiện toàn tổ chức bộ máy chỉ đạo, quản lý chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 ở các cấp; phân cấp, phân công quản lý, giao nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị; quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách nhà nước; kịp thời ban hành cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với điều kiện thực tiễn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo động lực cho cơ sở triển khai thực hiện.
Để chuẩn bị cho thực hiện các chương trình MTQG liên tục, thông suốt, không bị gián đoạn ngay sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền 2 cấp và hợp nhất tỉnh, ông Hoàng Quốc Khánh nhấn mạnh, cần nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chương trình MTQG. Phải coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên; tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu. Nâng cao chất lượng và tính bền vững của các chương trình, đi vào chiều sâu, thực chất.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường phân cấp, giao quyền cho cơ sở; Đa dạng hóa và quản lý chặt chẽ, hiệu quả các nguồn lực; đẩy mạnh xã hội hóa, thu hút đầu tư từ doanh nghiệp, cộng đồng… bảo đảm hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch được giao.