Lợi thế cạnh tranh bền vững trong chu kỳ tăng trưởng mới

Sự thay đổi đó bắt đầu từ những chuyển động nhanh của kinh tế tài chính toàn cầu. Phát triển bền vững trở thành xu thế tất yếu đã thúc đẩy kinh tế xanh với giá trị ước đạt 7, 9 nghìn tỷ USD vào đầu năm 2025 (chiếm 9% thị trường chứng khoán niêm yết).

Các quy tắc cạnh tranh trên thế giới cũng đang thay đổi căn bản. Thị trường tài chính toàn cầu ghi nhận sự phát triển vượt trội của các quỹ đầu tư bền vững so với các quỹ đầu tư truyền thống. Năm 2024, quy mô thị trường tài chính bền vững toàn cầu đạt giá trị 5,87 nghìn tỷ USD, chỉ dấu cho thấy dòng vốn đang chảy vào các công ty có chiến lược ESG đáng tin cậy.

Điều này cho thấy, phát triển bền vững không còn là câu chuyện tiếp thị mà là yêu cầu để tiếp cận thị trường, tiếp cận vốn, thu hút nhân tài và xây dựng niềm tin lâu dài.

Việt Nam đang hòa nhập vào đà phát triển đó thông qua những cam kết mạnh mẽ và tham vọng. Các doanh nghiệp cũng không đứng ngoài cuộc.

Sau hơn 6 thập kỷ phát triển, công ty nhựa Thiếu niên Tiền Phong tiếp tục làm mới trước sự phát triển nhanh của công nghệ và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Ông Chu Văn Phương - Tổng Giám đốc công ty cho biết: chiến lược xanh hóa được kích hoạt từ việc doanh nghiệp chuyển sang sử dụng nguyên liệu và hóa chất thân thiện môi trường. Công ty tuân thủ chặt chẽ quy định về xử lý chất thải rắn và môi trường làm việc. Toàn bộ phế liệu phát sinh trong dây chuyền đều được tái sử dụng nội bộ, không thải ra môi trường bên ngoài, qua đó giảm đáng kể lượng rác thải rắn.

Bên cạnh đó, cập nhật máy móc theo tiêu chuẩn mới nhất và dây chuyền hiện đại là điều kiện sống còn của doanh nghiệp, giúp tăng năng suất lao động, tiết kiệm năng lượng và giảm hao phí vật liệu.

Từ những nỗ lực trên, sản phẩm của công ty được Hội đồng Công trình xanh Singapore trao chứng nhận bốn lá xanh - mức cao nhất trong hệ thống đánh giá. Tuy nhiên, theo ông Chu Văn Phương, lợi ích lớn nhất của việc đầu tư vào công nghệ xanh không chỉ tiết giảm chi phí vận hành mà còn củng cố niềm tin thị trường, ghi điểm với các chủ đầu tư lớn. Đây là lợi thế cạnh tranh mà công nghệ xanh mang lại.

Tại công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (SABECO), tính bền vững cũng trở tành một lợi thế cạnh tranh. Ông Larry Lee Chio Lim - Phó Tổng Giám đốc SABECO cho biết, sự chuyển đổi của doanh nghiệp dựa mô hình hoạt động xoay quanh 5 đòn bẩy liên kết. Đó là giảm thiểu carbon trong năng lượng, bao bì tuần hoàn, quản lý nước, quản trị ESG và khả năng phục hồi của cộng đồng - chuỗi cung ứng.

Với quy mô nhà máy lớn và số lượng cửa hàng nhiều, mỗi bước tiến hướng tới sự bền vững đều tạo ra những tác động ý nghĩa và đong đếm qua các con số. Chẳng hạn, trong sản xuất đã sử dụng 40,54% năng lượng tái tạo, giảm 9,3% lượng khí thải nhà kính (phạm vi 1 và 2), cải thiện 7,3% cường độ sử dụng nước, 64,22% chất thải được chuyển hướng khỏi việc xử lý, 100% bao bì sơ cấp có thể tái chế hoặc tái sử dụng…

Trong thời gian tới, công ty sẽ mở rộng năng lượng tái tạo, hệ thống đóng gói tuần hoàn, tăng cường khả năng phục hồi của nguồn nước. Ngoài ra, doanh nghiệp hợp tác chia sẻ các mô hình và thực tiễn tốt nhất cũng như duy trì nền quản trị mạnh mẽ, minh bạch làm nền tảng cho sự phát triển của mình. “Tôi tin rằng chương tiếp theo của Việt Nam sẽ được định hình không phải bởi các ngành công nghiệp của quá khứ mà bởi các công ty đang đón nhận chuyển đổi ngày hôm nay” - ông Larry Lee Chio Lim cho biết thêm.

Từ những mô hình tiên phong, ông Tạ Đức Bình - chuyên gia từ Viện Chiến lược chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng, trong chuyển đổi này, doanh nghiệp thành công có cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng, thiết kế và kiến tạo giá trị xanh. Đặc biệt khi vị thế của Việt Nam có thể đóng vai trò "cầu nối" giữa dòng vốn, công nghệ phương Tây và năng lực sản xuất của châu Á.

“Chuyển đổi xanh là con đường bắt buộc. Tuy nhiên, thay vì chỉ chạy theo tốc độ, chúng ta cần tập trung vào chiều sâu công nghệ và tổ chức sản xuất để đón đầu dòng vốn xanh và nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu” - ông Tạ Đức Bình chia sẻ.