Một triệu héc ta lúa chất lượng cao (kỳ IV): Hoàn thiện chuỗi sản xuất gạo Việt

>>>Một triệu héc ta lúa chất lượng cao (Kỳ III): Khẳng định vị thế gạo Việt

Theo ông Lê Thanh Tùng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ NN&PTNT nhấn mạnh, đề án sản xuất 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long để phục vụ xuất khẩu là “tâm huyết” của các nhà lãnh đạo, nhà khoa học trước đây, nhưng vẫn chưa triển khai được do còn nhiều vấn đề cần tập trung theo từng giai đoạn.

Định hình từ các địa phương

Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, việc xây dựng 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao là hết sức cần thiết vì nhiều lý do.

Theo đó, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt phân tích, ĐBSCL có 95% lượng gạo xuất khẩu, nhưng về cơ cấu giống, chất lượng gạo, sản xuất an toàn thực phẩm… thì vẫn chưa ổn định. Để phù hợp với những biến chuyển về gạo hàng hoá, xu hướng tiêu dùng mới cũng như cạnh tranh về mặt giá cả so với các đối thủ, thì cần một chiến lược rõ hơn - đó là 1 triệu héc ta.

Như vậy, với 1 triệu héc ta được trồng 2 vụ/năm, tương đương 2 triệu héc ta sản xuất lúa chất lượng cao, sẽ có 13 triệu tấn lúa (chiếm khoảng 60% tổng sản lượng lúa gạo ĐBSCL), tức có khoảng tối thiểu 6,5-7 triệu tấn gạo hàng hoá chất lượng cao nằm trong sự kiểm soát cả về sản lượng lẫn vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn của các quốc gia nhằm phục vụ cho doanh nghiệp và đáp ứng được lộ trình xuất khẩu hàng tháng một cách ổn định. Phần còn lại vẫn phải đảm bảo tiêu chuẩn để xuất khẩu và tiêu thụ trong nước.

“Chúng ta phân định rõ từng vùng, thì đầu tư nguyên liệu của doanh nghiệp hay tập trung chỉ đạo của địa phương, các chương trình, chính sách, thậm chí giới thiệu vùng nguyên liệu cho các tổ chức, doanh nghiệp thương mại nước ngoài, sẽ được “định hình” ở các địa phương”, ông Lê Thanh Tùng nhấn mạnh.

>>>Một triệu héc ta lúa chất lượng cao (kỳ II): Giải pháp "6 thông minh"

>>>Một triệu héc ta lúa chất lượng cao (kỳ I): Để liên kết lớn không còn… “chậm lớn”

Hoàn thiện chuỗi

Cho biết cụ thể lộ trình thực hiện đề án 1 triệu héc ta lúa, ông Tùng cho biết, về giống là giống chất lượng cao, trong khi kỹ thuật sẽ áp dụng công thức “1 phải 5 giảm” hoặc “3 giảm 3 tăng”, các kỹ thuật canh tác làm giảm phát thải khí nhà kính, kỹ thuật canh tác đạt tiêu chuẩn VietGAP (thực hành sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn Việt Nam), GlobalGAP (thực hành sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn quốc tế), hữu cơ hoặc theo quy định của quốc gia nhập khẩu.

Chúng ta phân vùng sản xuất theo các tiêu chuẩn nêu trên và ở mỗi tiêu chuẩn đều phải đạt vệ sinh an toàn thực phẩm, giảm giá thành sản xuất. Hai yếu tố này sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam có lợi thế trên thị trường quốc tế khi tham gia đấu thầu cũng như giới thiệu sản phẩm bởi biết được vùng sản xuất ở đâu, đạt tiêu chuẩn gì, sản lượng bao nhiêu…

Từ đó, doanh nghiệp sẽ đầu tư đi theo định hướng đã đề ra. Đây được xem là chuỗi hoàn thiện và sản phẩm gạo là của Việt Nam, chứ không còn là sản phẩm gạo của nông dân này hay doanh nghiệp kia.

Để làm được điều này, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt nhấn mạnh tới những “nút thắt” cố hữu của chuỗi sản xuất lúa gạo tại ĐBSCL. Đơn cử như nút thắt về sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, khó giảm chi phí sản xuất hay “nút thắt” là thiếu hợp tác xã…

Đồng thời nhấn mạnh khi hình thành 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, chúng ta sẽ tìm kiếm những “nút thắt” khác nhau để cùng tháo gỡ.