Nguồn lực để TP HCM thúc đẩy phát triển kinh tế

ĐÌNH ĐẠI• 26/08/2020 04:00

Việc Thủ tướng Chính phủ ủng hộ Đề án điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách Nhà nước cho TP. HCM sẽ có thêm nguồn lực để Thành phố thúc đẩy phát triển kinh tế.

Theo đề án, lộ trình điều chỉnh tăng tỷ lệ phân chia ngân sách Trung ương cho TP. HCM giai đoạn 2021 - 2025 là 24% và giai đoạn 2026 - 2030 là 26%.

Chủ tịch UBND TP. HCM Nguyễn Thành Phong cho rằng, việc tăng tỷ lệ phân chia theo lộ trình này giúp hài hòa tỷ lệ phân bổ ngân sách Trung ương cho các tỉnh, thành; đồng thời giúp TP. HCM có thêm nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo ra nguồn thu nhiều hơn cho đất nước, từ đó Trung ương phân bổ nguồn lực cho các tỉnh, thành nhiều hơn.

Ban Kinh tế Trung ương vừa làm việc với Thành ủy TPHCM về Đề án “Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM giai đoạn 2022-2025 và giai đoạn 2026-2030”

Ban Kinh tế Trung ương vừa làm việc với Thành ủy TPHCM về Đề án “Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM giai đoạn 2022-2025 và giai đoạn 2026-2030”.

Ông Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. HCM cho biết, đề án nêu rõ những thách thức mà Thành phố đã vấp phải. Cứ 5 năm dân số Thành phố tăng khoảng 1 triệu người, (trong đó đã có 17/19 quận có mật độ dân số ở mức mất an toàn), kẹt xe, ngập nước, ô nhiễm không khí ngày càng tăng, nhà ở thiếu, diện tích nhà bình quân đầu người thấp hơn diện tích cả nước, bệnh viện, trường học quá tải.

TP. HCM là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước (chiếm gần 1/4 GDP cả nước) song việc thu hút đầu tư nước ngoài chưa vượt trội và tỷ trọng xuất khẩu so với cả nước ngày càng giảm. Tỷ lệ vốn FDI của Thành phố thu hút được so với cả nước năm 2011 - 2013 có sự tụt dốc đáng kể, sau đó có sự tăng trưởng lại nhưng cũng không đều. Đóng góp của Thành phố cho xuất khẩu cả nước ngày càng giảm.

Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách sẽ tạo nguồn lực để TP. HCM phát triển kinh tế.

Thành phố hiện thiếu nguồn lực tài chính để phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội trong thời gian dài.

Theo ông Ngân, tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương trên địa bàn Thành phố giảm liên tục từ 33% giai đoạn 2000 – 2003 xuống còn 18% giai đoạn 2017 – 2021. Khi tỷ lệ điều tiết cho ngân sách Thành phố giảm (29% năm 2005 còn 18% giai đoạn 2017 – 2019) thì mức ngân sách đóng góp của 1 lao động thành phố so với mức đóng góp bình quân một lao động cả nước giảm (3,8 lần năm 2005 và 3,2 lần năm 2019).

Bên cạnh đó, việc dân số tăng nhanh, tạo áp lực lớn trong phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, trong quản lý đô thị của Thành phố... thì tỷ lệ điều tiết cho ngân sách thành phố liên tục giảm qua từng giai đoạn, giai đoạn 2017 - 2020 giảm còn 18% làm cho thành phố thiếu nguồn lực tài chính để phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội trong thời gian dài.

Để hoàn thành nhiệm vụ chính trị đã được Bộ Chính trị giao cho thành phố tại Nghị quyết số 16-NQ/TW, TP HCM phải tăng trưởng và phát triển kinh tế xứng đáng với tiềm năng, lợi thế của mình, trở lại vị thế là cực tăng trưởng kinh tế, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước, hạt nhân của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Do vậy, việc Thành phố đề xuất xin tăng tỷ lệ điều tiết giữ lại lên 23% giai đoạn 2021 - 2025; 26% giai đoạn 2026 - 2030 (bằng với tỷ lệ điều tiết thời kỳ ổn định ngân sách hai giai đoạn trước liền kề 2011 - 2016; 2007 - 2010) là cần thiết và cấp bách.

Bí thư Thành ủy TP. HCM Nguyễn Thiện Nhân cho biết: “Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP. HCM không phải sẽ giảm đóng góp ngân sách Trung ương, mà là để tăng lên. Bởi năng suất lao động của TP. HCM cao gấp 2,7 - 2,9 lần cả nước. Bên cạnh đó, hệ số đòn bẩy chi ngân sách của TP. HCM cũng rất cao, một đồng chi ngân sách của TP. HCM có thể tạo ra 9 lần, thậm chí 10-14 lần đầu tư xã hội. Do đó, nếu tăng 1 đồng chi ngân sách cho TP. HCM thì ngân sách Trung ương sẽ thu được nhiều hơn”.

Đề án cũng nêu, trong giai đoạn năm 2021-2030, TP. HCM cần nguồn kinh phí cực kỳ lớn, gần 1.000.000 tỷ đồng để đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông. Đặc biệt ưu tiên tập trung đối các công trình giao thông trọng điểm, liên kết vùng, các công trình giải quyết ùn tắc giao thông khu vực sân bay, cảng, cửa ngõ Thành phố với nhu cầu vốn đầu tư khoảng 606.000 tỷ đồng.