Đề xuất không phát triển nhiệt điện than mới trong thập kỷ tới

THY HẰNG• 04/03/2021 15:34

Ba liên minh vừa có kiến nghị Bộ Công thương không phát triển thêm các dự án điện than mới, đặc biệt là trong giai đoạn 10 năm tới.

Góp ý cho Quy hoạch điện Quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (quy hoạch điện VIII), ba tổ chức gồm Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA), Phòng chống các bệnh không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN) và Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN) vừa có kiến nghị với Bộ Công Thương không phát triển thêm các dự án điện than mới, đặc biệt trong giai đoạn 10 năm tới.

kiến nghị với Bộ Công Thương không phát triển thêm các dự án điện than mới, đặc biệt trong giai đoạn 10 năm tới.

Kiến nghị với Bộ Công Thương không phát triển thêm các dự án điện than mới, đặc biệt trong giai đoạn 10 năm tới.

Cụ thể, về quy hoạch phát triển điện than và tăng dần tốc độ phát triển năng lượng tái tạo theo các giai đoạn, liên minh kiến nghị Bộ Công Thương xem xét tính phù hợp, khả thi và hệ lụy của kế hoạch dựa trên một số căn cứ như: Bài học phát triển nhiệt điện than ở giai đoạn trước. Bên cạnh đó, 86% công suất nguồn than mới phải sử dụng nhiên liệu nhập khẩu cho thấy sự phụ thuộc lớn vào nguồn cung bên ngoài, trong khi khả năng nhập khẩu từ các nguồn đang được xác định trong dự thảo dự báo gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng tới an ninh năng lượng quốc gia.

Ngoài ra, các nhà máy điện than mới với công nghệ cao hơn không giải quyết được triệt để vấn đề môi trường, đồng thời khiến loại hình này trở nên đắt đỏ hơn so với phát triển các nguồn năng lượng tái tạo...

Bên cạnh đó, dự thảo cũng chỉ rõ phát tán bụi gây ô nhiễm không chỉ riêng tại địa phương có nhà máy mà có tính phát tán theo vùng (ví dụ như việc Hà Nội hứng chịu bụi từ các nhà máy tại khu vực Đông Bắc Bộ). Nghiên cứu nêu trên của Trung tâm CREA cũng chỉ ra rằng các địa phương có nhà máy chỉ chịu ảnh hưởng khoảng 7%, khoảng 93% tác động của những nhà máy này rơi vào các tỉnh/thành lân cận trên cả nước. Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đồng Nai, và Bình Dương là những địa phương bị ảnh hưởng lớn nhất.

Ở những tỉnh có nhiệt điện than như (Bình Thuận, Nghệ An, Hà Tĩnh, Hải Dương…) do ô nhiễm môi trường khiến cho nhân dân khiếu kiện, biểu tình kéo dài, từ đó xuất hiện mâu thuẫn nội bộ.

Vấn đề môi trường cũng là lý do nhiều tổ chức đề xuất không bổ sung dự án nhiệt điện than mới trong 10 năm tới.

Trước đó, cũng đóng góp cho dự thảo Quy hoạch điện VIII, Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA) đánh giá, do sức ép thực hiện các mục tiêu cắt giảm khí thải toàn cầu tại Hội nghị Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu năm 2015 (COP21), các định chế tài chính quốc tế và nhiều đối tác phát triển từ chối tài trợ cho các dự án điện than.

Trên thực tế, các đối tác phát triển như Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) đã tuyên bố không tài trợ xây dựng mới nhà máy nhiệt điện than. Gần đây nhất vào tháng 4 năm 2020, tập đoàn Sumimoto Mitsui và Mizho của Nhật Bản (hai trong số các định chế tài chính cho vay nhiệt điện than hàng đầu thế giới) đã cập nhật chính sách cho vay mới của mình, theo đó hai tập đoàn này sẽ không cho vay để xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới. Tới đây, các công ty bảo hiểm quốc tế cũng sẽ không cung cấp các hợp đồng bảo hiểm cho nhà máy điện than xây mới.

Năm 2019, đã có 17 công ty bảo hiểm quốc tế lớn nhất thế giới đã tuyên bố thanh lý hợp đồng bảo hiểm cho các nhà máy điện than. Nhóm công ty này kiểm soát 46% thị trường tái bảo hiểm và 9,5% thị trường bảo hiểm gốc. Chuỗi hành động từ các định chế tài chính và tập đoàn bảo hiểm đa quốc gia đã và sẽ tiếp tục ảnh hưởng không nhỏ đến tính khả thi trong việc triển khai xây dựng các nhà máy điện than theo quy hoạch phát triển điện lực.

Đề xuất không phát triển nhiệt điện than mới trong thập kỷ tới

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII (kỳ 6): Khả năng nhập khẩu điện từ các nước láng giềng

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII (kỳ 5): Áp dụng công nghệ 4.0 trong truyền tải

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII (Kỳ 4): Cơ chế thu hút nguồn lực đầu tư

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII (Kỳ 3): Nguy cơ mất cân đối điện vùng miền

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII: (Kỳ 2) Khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo lên tới 44%

Dự thảo Quy hoạch điện VIII: (Kỳ 1) Biểu giá bán lẻ điện có gì mới?