Sẽ có “làn sóng” điện gió ngoài khơi đổ vào Việt Nam trong năm 2021
Năm 2021 sẽ chứng kiến một đợt đầu tư "điện gió ngoài khơi đổ vào" Việt Nam, khi giá FIT cho điện gió ngoài khơi với mức 9,8 cent/kWh hết hạn vào ngày 1/11 tới.
Trong dự thảo Quy hoạch điện VIII, công suất điện gió ngoài khơi chỉ từ 2-3 GW đến năm 2030, chiếm từ 1,45% đến 2% trong tổng công suất điện đến năm 2030. Tuy nhiên, bà Liming Qiao, Giám đốc khu vực châu Á của Hội đồng Năng lượng gió toàn cầu (GWEC) đánh giá mức công suất này là quá thấp.
Việt Nam có thể sẽ trở thành 1 trong 5 trung tâm điện gió biển của thế giới cùng với Bắc Âu, Mỹ, Đông Á, Nam Mỹ.
Công suất định mức quá thấp
“Với tiềm năng về nguồn năng lượng này của Việt Nam, như Ngân hàng Thế giới (WB) trước đó đã đưa ra lộ trình, 10 GW vào năm 2030 là con số khả thi. Bên cạnh đó, việc đặt ra một mục tiêu tham vọng cũng sẽ giúp thúc đẩy đầu tư, dễ dàng thuyết phục các nhà đầu tư rót vốn vào nhiều dự án hơn”, Giám đốc khu vực châu Á GWEC nhấn mạnh.
Bà Liming Qiao lý giải, dù hiệu suất điện gió ngoài khơi cao, nhưng với những dự án trong quá khứ, cách đây khoảng 5 đến 10 năm, chúng ta chỉ có thể lắp đặt theo công nghệ cũ, các tuabin chỉ có công suất từ 2-3 MW. Do đó mà trong quá khứ, tỷ lệ nguồn năng lượng gió thường ở mức thấp trong các đề án quy hoạch.
Tuy nhiên, hiện nay các tuabin đang sử dụng hầu hết đều đạt công suất trung bình 4-5 MW. Việc đón nhận công nghệ mới này còn tương đối mới mẻ với các nhà điều hành, đặc biệt khi mà Việt Nam vẫn chưa có một dự án điện năng lượng gió ngoài khơi nào đi vào vận hành.
Đặc biệt, Giám đốc khu vực châu Á GWEC nhận định, tương tự làn sóng đầu tư vào điện mặt trời như năm qua, năm 2021 sẽ chứng kiến một đợt đầu tư "gió ngoài khơi đổ vào" Việt Nam, khi giá FIT cho điện gió ngoài khơi với mức 9,8 cent/kWh (tương đương 2.223 đồng) hết hạn vào ngày 1/11 tới.
Điều này dẫn đến lưới điện của Việt Nam gặp 2 thách thức lớn. Thứ nhất, tiến độ xây dựng đường truyền không kịp với sự phát triển của các dự án, cả với năng lượng mặt trời, hay điện gió trên bờ.
Thách thức còn lại là làm thế nào đảm bảo vận hành ổn định hệ thống điện, tránh trường hợp lãng phí bởi năng lượng tái tạo ồn phụ thuộc vào thời tiết. Ví dụ sẽ không có mặt trời vào ban đêm hay không có năng lượng gió ở khu vực không có gió.
Ngân hàng thế giới (WB) đánh giá Việt Nam có tiềm năng lên tới 475 GW điện gió ngoài khơi tại vùng biển từ bờ ra đến 200 km.
Trước đó, GWEC đánh giá, năm 2020, ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi tiếp tục đà tăng trưởng nhanh với việc lắp đặt mới tổng công suất hơn 6 GW, bất kể đại dịch Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực tới các ngành năng lượng khác.
Triển vọng là 1 trong 5 trung tâm điện gió biển
Theo đó, công suất điện gió ngoài khơi toàn cầu hiện đã đạt trên 35 GW, tăng 106% chỉ trong 5 năm qua. Với hơn 3 GW công suất lắp đặt mới, Trung Quốc hiện đã vượt qua Đức về lượng lắp đặt tích luỹ, trở thành quốc gia sản xuất điện gió ngoài khơi lớn thứ hai trên toàn cầu và Anh vẫn ở vị trí dẫn đầu.
Châu Âu với tăng trưởng ổn định góp sức cho phần lớn sản lượng điện gió ngoài khơi mới còn lại, dẫn đầu là Hà Lan với gần 1.5 GW. Ngoài Trung Quốc và các quốc gia châu Âu, hai đất nước ghi nhận có lượng công suất điện gió mới trong năm 2020 là Hàn Quốc (60 MW) và Mỹ (12 MW).
Nhịp độ phát triển ổn định và liên tục của ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi trên toàn cầu trong suốt thời gian đại dịch là minh chứng cho khả năng phục hồi của ngành năng lượng đang bùng nổ này.
Tăng trưởng kỷ lục của Trung Quốc dự kiến vẫn sẽ tiếp diễn vào năm 2021, nhờ làn sóng gấp rút lắp đặt điện gió ngoài khơi cho kịp kỳ hạn quy định giá bán điện của Trung Quốc vào cuối năm nay.
Dù châu Âu vẫn là thị trường lớn nhất thế giới, nhưng khu vực châu Á Thái Bình Dương sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng guồng máy thúc đẩy tăng trưởng ngành. Các nền kinh tế lớn như Nhật Bản và Hàn Quốc gần đây đã đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng về điện gió ngoài khơi.
Mỹ cũng sẽ mở rộng thành một thị trường điện gió ngoài khơi lớn, vì chính quyền Tổng thống mới đã thể hiện rõ quyết tâm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp trọng yếu này.
Tại Việt Nam, với lợi thế đường bờ biển dài, Ngân hàng thế giới (WB) đánh giá Việt Nam có tiềm năng lên tới 475 GW điện gió ngoài khơi tại vùng biển từ bờ ra đến 200 km.
Dự án điện gió ngoài khơi Bạc Liêu.
Chuyên gia cho rằng, Việt Nam cần sớm có chiến lược về điện gió ngoài khơi trong dài hạn, được quy hoạch tích hợp với các ngành kinh tế biển khác. Đây là định hướng căn bản để có thể đón đầu xu hướng phát triển đầy tiềm năng của ngành năng lượng này trong tương lai.
Tính đến tháng 9/2020, Việt Nam đã có 14 dự án điện gió ngoài khơi với tổng công suất là gần 30 GW, tức tổng số dự án sắp triển khai sẽ là 40 GW. Với những điều kiện thuận lợi về tự nhiên, thu hút nhiều dòng vốn đầu tư nước ngoài cả điện gió gần bờ và xa bờ, Tổ chức năng lượng thế giới (IEA) dự báo, Việt Nam có thể sẽ trở thành 1 trong 5 trung tâm điện gió biển của thế giới cùng với Bắc Âu, Mỹ, Đông Á, Nam Mỹ.
Ở thời điểm hiện tại, Dự án Thăng Long ngoài khơi Bình Thuận với công suất 3,4 GW đã thực hiện đo gió xong giai đoạn 1 (2019 - 2020), bước sang giai đoạn 2 (2021 - 2025) triển khai xây dựng và phát điện vào lưới quốc gia.
Dự án điện gió ngoài khơi La Gàn (Bình Thuận) 3,5 GW đang trong quá trình nghiên cứu khả thi từ năm 2020 và có thể hoàn thành trước năm 2030. Mới đây, đơn vị phát triển Dự án trang trại điện gió ngoài khơi La Gàn đến từ Đan Mạch đã ký 4 Bản ghi nhớ về việc hợp tác cung cấp móng cọc và cảng hậu cần với các nhà thầu Việt Nam.
Tuy nhiên, chúng ta mới chỉ khai thác một phần rất nhỏ tiềm năng khổng lồ của điện gió ngoài khơi. Theo báo cáo từ nhóm Ngân hàng Thế giới, với công nghệ hiện tại, thế giới có hơn 71.000 GW điện gió ngoài khơi tiềm năng, và việc đánh thức nguồn tài nguyên này sẽ là chìa khóa để giữ mức nóng lên toàn cầu ở dưới 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp, đồng thời tạo ra những lợi ích kinh tế đáng kể. Việt Nam cũng không thể đứng ngoài xu thế này.
“Cú bắt tay hợp tác giữa ngành điện gió và chính phủ sẽ là chìa khóa quan trọng để hiện thực hóa tiềm năng này, cùng với các chính sách ổn định để tạo ra một cơ hội phát triển dài hạn cho ngành. Việc thúc đẩy nhanh thương mại hóa điện gió nổi ngoài khơi trong thập kỷ này cũng sẽ là yếu tố quan trọng để mở ra những cánh cửa mới cho lĩnh vực này và tối đa hóa việc khai thác tài nguyên gió”, ông Alastair Dutton, Chủ tịch Nhóm phụ trách Điện gió ngoài khơi toàn cầu tại GWEC đánh giá.
Có thể bạn quan tâm
Kiến nghị nâng công suất điện gió ngoài khơi
04:00, 18/06/2021
Quy hoạch điện VIII: Cần nâng tỷ trọng điện gió
13:00, 09/06/2021
Đắk Nông: Người dân tiếp tục cản trở thi công dự án điện gió
17:00, 02/06/2021
Cần chính sách cụ thể cho phát triển điện gió ngoài khơi
04:00, 27/05/2021
Xử lý dứt điểm vướng mắc của các dự án điện gió tại Đắk Song
08:00, 25/05/2021