GS-TSKH Nguyễn Mại: Nguồn vốn FDI vẫn duy trì tăng trưởng qua nhiều năm

>>Doanh nghiệp FDI vẫn phải chịu “gánh nặng” thực thi quy định

GS-TSKH Nguyễn Mại, Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE), chủ biên báo cáo thường niên về FDI năm 2021 nhấn mạnh tại lễ công bố báo cáo thường niên về FDI năm 2021, ngày 10/5.

GS-TSKH Nguyễn Mại.

Theo GS-TSKH Nguyễn Mại, trong số 31,15 tỷ USD vốn đăng ký vào Việt Nam đạt được năm 2021, tăng 9,2% so với năm 2020. Tuy nhiên, vốn thực hiện năm 2021 đạt 19,74 tỷ USD, giảm 1,2% so với năm 2020.

Đáng lưu ý, đầu tư mới chiếm tỷ trọng tới 99% năm 2020 và 93,1% trong năm 2021 trong tổng vốn đăng ký vào lĩnh vực chế tạo, phân phối điện, khí, cấp nước và điều hòa.

Trong khi đó, số lượt điều chỉnh tăng vốn giảm, nhưng lượng vốn lại tăng cả về giá trị tuyệt đối lẫn tỷ trọng trong tổng vốn đăng ký của cả 3 năm. Năm 2019 là 15,3%, năm 2020 là 22,5% và năm 2021 là 28,9%.

“Điều này chứng tỏ môi trường đầu tư và kinh doanh của Việt Nam ngày càng được cải thiện, làm cho các nhà đầu tư nước ngoài tin tưởng vào sự thành công trong kinh doanh tại Việt Nam bằng cách điều chỉnh tăng vốn đầu tư để mở rộng kinh doanh và tăng lợi nhuận”, GS. Nguyễn Mại nhận định. 

Mặc dù vậy, GS-TSKH Nguyễn Mại nhấn mạnh, số dự án có công nghệ hiện đại, công nghệ nguồn từ Mỹ và châu Âu chỉ chiếm 5%; FDI chủ yếu tập trung ở một số ngành có trình độ công nghệ thấp để tận dụng chi phí lao động rẻ, hưởng ưu đãi đầu tư.

Số lượng doanh nghiệp FDI thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) còn ít; hiệu quả kinh tế của nhiều doanh nghiệp FDI chưa tương xứng với quy mô vốn, năng lực và những ưu đãi đầu tư được hưởng... Tình trạng chuyển giá, trốn thuế vẫn tồn tại.

“Mục tiêu về số lượng như đã nêu trong Nghị quyết 50/NQ-TW của Bộ Chính trị (sau đó Chính phủ ban hành chương trình hành động để thực hiện Nghị quyết này – PV), hoàn toàn có thể thực hiện được, song mục tiêu về chất lượng khó thực hiện, nhất là về thu hút đầu tư các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ nguồn, công nghệ 4.0, FDI xanh...”, ông Nguyễn Mại nhận định.

Từ đó, báo cáo thường niên FDI năm 2021 đã đề xuất 3 giải pháp quan trọng, bao gồm hoàn thiện thể chế, luật pháp có liên quan đến FDI; nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng FDI; nâng cao hiệu năng quản lý nhà nước về FDI.

Đến nay, khu vực FDI chiếm khoảng 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội; 55% tổng giá trị sản xuất công nghiệp; hơn 70% kim ngạch xuất khẩu; tạo việc làm trực tiếp cho 4,6 triệu người và hàng triệu lao động gián tiếp khác.

GS.TSKH Nguyễn Mại cho biết, năm nay đánh dấu tròn 35 năm kể từ khi Quốc hội ban hành Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (ngày 29/12/1987).

Trong hơn 3 thập kỷ qua, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã không ngừng phát triển, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng công nghiệp hoá – hiện đại hoá, thúc đẩy tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế và nâng cao vị thế của Việt Nam trên thế giới.

>>Quảng Ninh nỗ lực thu hút dòng vốn FDI

Toàn cản lễ công bố báo cáo thường niên về FDI năm 2021.

Khu vực doanh nghiệp FDI đã tạo việc làm trực tiếp cho 4,6 triệu người, chiếm hơn 7% tổng số lao động của nước ta và hàng triệu lao động gián tiếp khác.

Năm 2021 nền kinh tế thế giới và FDI toàn cầu cũng như kinh tế Việt Nam chịu tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, tăng trưởng kinh tế giảm sút, các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong sản xuất và kinh doanh. Tuy nhiên, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và hoạt động của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài vẫn đạt được kết quả đáng khích lệ, được đánh giá là điểm sáng trong bức tranh toàn cảnh kinh tế Việt Nam.

Bên cạnh những đóng góp tích cực, việc thu hút và sử dụng vốn FDI, cũng còn những tồn tại, bất cập cần khắc phục, như số dự án công nghệ cao từ Mỹ và châu Âu còn ít, số doanh nghiệp thành lập các Trung tâm R&D chưa đáng kể, đóng góp vào ngân sách nhà nước của nhiều doanh nghiệp FDI chưa tương xứng với quy mô dự án và những ưu đãi được hưởng; cơ cấu FDI theo vùng và địa phương còn mất cân đối; luật pháp chính sách về FDI chưa hoàn thiện…

Nhằm khắc phục những mặt trái, bất cập đó và tăng cường thu hút, nâng cao hơn nữa hiệu quả FDI, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới của đất nước, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030.

Để thực hiện thành công Nghị quyết của Bộ Chính trị, có rất nhiều việc phải làm, trong đó Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) nhận thấy, bên cạnh các báo cáo tổng kết và báo cáo hàng năm về FDI của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Cần có một báo cáo thường niên FDI của Việt Nam với cách tiếp cận của Báo cáo thường niên của Diễn đàn Thương mại và Phát triển Liên hợp quốc (UNCTAD) và Báo cáo thường niên FDI ASEAN của Ban thư ký ASEAN và UNCTAD để đánh giá toàn diện kết quả thu hút, sử dụng vốn FDI, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp FDI.

Phân tích môi trường đầu tư gắn với công cuộc cải cách nền hành chính quốc gia; tham khảo ý kiến của các chuyên gia kinh tế, nhà đầu tư, chủ sở hữu các doanh nghiệp FDI.

Từ đó kiến nghị với nhà nước định hướng, chính sách, luật pháp theo hướng đổi mới và sáng tạo để gia tăng số lượng dự án và vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả kinh tế xã hội của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Có thể bạn quan tâm

• Doanh nghiệp FDI vẫn phải chịu “gánh nặng” thực thi quy định

  04:10, 04/05/2022

• Quảng Ninh nỗ lực thu hút dòng vốn FDI

  18:18, 02/05/2022

• Chỉ số PCI là công cụ quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp FDI

  04:00, 28/04/2022

• Hải Dương: Phấn đấu thu hút 500 triệu USD vốn FDI trong năm 2022

  01:12, 20/04/2022

• OCB triển khai gói ưu đãi toàn diện cho khách hàng FDI tại khu công nghiệp

  04:50, 18/04/2022

• Lời giải nào cho công nhân FDI quá tuổi?

  05:00, 16/04/2022

NGUYỄN VIỆT