Không nước nào bán nhà ở xã hội thu tiền ngay như Việt Nam
Nhu cầu phát triển nhà ở xã hội của nước ta hiện còn khá lớn khi mà gần 70% nguồn cung dự kiến triển khai trong lộ trình 2011-2020 vẫn chưa đạt được.
Một dự án bất động sản đang được triển khai tại Tp.HCM. Ảnh: internet
Theo số liệu tổng hợp của Bộ Xây dựng, nhu cầu nhà ở xã hội trên toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2011-2020 cần khoảng 440.000 căn hộ. Trong đó, Tp.HCM khoảng 134.000 căn; Hà Nội khoảng 110.000 căn; Bình Dương 41.250 căn; Đồng Nai 36.700 căn; Đà Nẵng 11.500 căn... Theo kết quả thực hiện của các địa phương, đến nay chỉ mới thực hiện được khoảng 30% kế hoạch đã đề ra.
Chưa bố trí đủ nguồn vốn
Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Phát triển Tp.HCM, có đến 81.000 hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu nhà ở xã hội trong giai đoạn 2016-2020. Trong đó, cán bộ công chức: 10.000; hộ thu nhập nghèo, cận nghèo: 39.000; lao động trong khu công nghiệp: 17.000; đa số trong các nhóm đối tượng đều chọn phương thức thuê mua nhà ở xã hội chiếm tỷ lệ từ 65% đến 94%.
Có thể bạn quan tâm
Cần một chính sách riêng cho nhà ở xã hội
16:41, 21/02/2019
Nhà nước nên có hệ thống nhà ở xã hội cho thuê
15:09, 20/02/2019
Phát triển nhà ở xã hội: Tập trung vào 6 hướng chính
07:30, 29/01/2019
Chiến lược nhà ở xã hội khó về đích
06:00, 13/01/2019
Nhà ở xã hội trước nguy cơ bị thu hồi
17:28, 14/11/2018
Tp.HCM đang triển khai kế hoạch xây dựng 39 dự án nhà ở xã hội với tổng số 44.701 căn hộ, đến năm 2020, có thể xây dựng hoàn thành 20.000 căn.
Nhưng trên thực tế nguồn lực ngân sách có hạn, kể cả khi thực hiện phương thức xã hội hóa vẫn chưa thể đáp ứng kịp thời nhu cầu nhà ở xã hội của cả nước, nhất là tại Hà Nội, Tp.HCM và các tỉnh công nghiệp.
Do vậy, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) kiến nghị bổ sung chương trình thực hiện chính sách nhà ở xã hội với 21 danh mục được ưu tiên sử dụng vốn ngân sách đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và bố trí khoản chi ngân sách thực hiện chính sách nhà ở xã hội hàng năm tùy theo khả năng ngân sách.
Xem xét ấn định mức gửi tiết kiệm nhà ở xã hội cố định hàng tháng không quá 1 triệu đồng để phù hợp với khả năng tài chính của người vay. Áp dụng lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội từ 3-3,5%/năm với thời hạn cho vay, thuê mua nhà ở xã hội tùy vào từng thời kỳ nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người có thu nhập thấp đô thị.
Bên cạnh đó, Chính phủ nên cho phép thí điểm doanh nghiệp cũng được đầu tư phát triển phòng trọ cho thuê có diện tích dưới 25m2/phòng, cho phép hạch toán chi phí thực tế để giải phóng mặt bằng các dự án nhà ở xã hội, hiện đang chiếm khoảng trên dưới 50% giá thành, để góp phần làm giảm giá thành nhà ở xã hội. Hiện nay doanh nghiệp được tính chi phí giải phóng mặt bằng rất thấp, chỉ bằng khoảng 20-30% chi phí thực tế mà doanh nghiệp đã bỏ ra.
Đi tìm mô hình phù hợp
Góp ý về Quyết định số 848/QĐ-TTg phê duyệt đầu tư dự án "Xây dựng chính sách tổng thể nhà ở xã hội tại Việt Nam trong giai đoạn 2021 – 2030" có quy mô 3 triệu đô từ năm 2019, HoREA cho rằng, hầu hết các nước trên thế giới, kể cả ở nhiều nước công nghiệp phát triển đều có chính sách nhà ở xã hội và các chương trình phát triển nhà ở xã hội để giải quyết nhu cầu nhà ở ở mức tối thiểu cho đối tượng là người có thu nhập thấp, người nhập cư, điển hình như tại Singapore, Indonesia, Hàn Quốc, Pháp...
Trong đó, phổ biến nhất là hình thức thuê nhà ở xã hội, phần còn lại là nhà ở xã hội thuê mua (mua trả góp dài hạn từ 20-30 năm), không có loại nhà ở xã hội để bán thu tiền ngay như ở nước ta.
Ví dụ: Hàn Quốc có 05 loại hình căn hộ công cho thuê với từng nhóm đối tượng có thu nhập khác nhau, tỷ lệ đặt tiền thế chân khác nhau, thời gian thuê khác nhau (50 năm; 30 năm; 20 năm; 05-10 năm). Việt Nam cũng có thể tham khảo các cách làm trên để áp dụng vào thực tế thị trường tại các đô thị lớn.
Bà Kim Jeong Min - Phó Giám đốc Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) nhấn mạnh, thông qua dự án, Hàn Quốc sẽ thực hiện nghiên cứu về thể chế, các chế độ liên quan của Việt Nam về nhà ở xã hội, đồng thời đưa ra các mô hình, các giải pháp để giúp cho việc triển khai nhà ở xã hội trong tương lai ở Việt Nam được hiệu quả hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các đối tượng có thu nhập thấp sống tại đô thị cũng như những người lao động tại các khu công nghiệp.
“Những kinh nghiệm của Hàn Quốc thông qua đơn vị tư vấn sẽ được chuyển giao cho Việt Nam để thực hiện mô hình phù hợp trong thời gian tới" - bà Kim Jeong Min khẳng định.