Doanh nghiệp cần làm gì để tiếp cận gói thầu hơn 3 tỷ USD của WB và ADB?
Theo đại diện của Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng châu Á (ADB), các gói thầu còn đến hơn 3 tỷ USD và hoàn toàn có thể được chào trong năm 2018. Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam cần phát huy thế mạnh để tiếp cận nguồn vốn từ hai định chế tài chính này.
Hội thảo "Để thắng thầu trong các dự án do WB và ADB tài trợ". Ảnh: Cẩm Anh
Trao đổi tại Hội thảo "Để thắng thầu trong các dự án do WB và ADB tài trợ" do WB và ADB phối hợp với VCCI tổ chức, Bà Phạm Thu Hằng, Chủ tịch Hội đồng nghiên cứu khoa học kiêm quyền Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp của VCCI cho biết, so với 10 năm trước, sự quan tâm, tham gia của các doanh nghiệp Việt Nam vào các dự án có sự thay đổi vượt bậc, và càng có nhiều doanh nghiệp hội nhập hơn. WB và ADB là hai ngân hàng có tài trợ rất lớn tại Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như xây dựng cơ sở hạ tầng lĩnh vực giao thông, năng lượng, cấp và thoát nước... và cả lĩnh vực tư vấn.
Điều thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam là WB và ADB đã thống nhất với nhau quy trình mua sắm, nên cơ hội trúng thầu đối với các doanh nghiệp cũng lớn hơn, và thủ tục tìm hiểu cũng đơn giản hơn. Từ đó các doanh nghiệp có thể làm quen hơn để tham gia các vòng đấu thầu do hai định chế này đưa ra.
"Doanh nghiệp Việt Nam có điểm mạnh là những doanh nghiệp năng động. Bên cạnh đó, các nguồn vốn hỗ trợ từ WB và ADB được tận dụng tốt trong thời gian qua. Việc tái cơ cấu doanh nghiệp, hệ thống pháp luật về đấu thầu đã được cải thiện đáng kể, khuyến khích tất cả các doanh nghiệp tham gia, không phân biệt khu vực nhà nước hay khu vực tư nhân... Điều đó đã tạo ra được môi trường kinh doanh ngày càng công bằng, minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả kinh tế", bà Hằng đánh giá.
Mặc dù vậy, bà Hằng cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam cần cải thiện điểm yếu trong công tác quản trị. Một trong những yêu cầu của các gói thầu từ WB và ADB là tính minh bạch và liêm chính trong xây dựng hồ sơ đấu thầu. Đây là cả một quá trình mà các doanh nghiệp phải xây dựng và cần cải thiện trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, để gia tăng cơ hội trúng thầu, bà Hằng cho rằng, doanh nghiệp cần phải nắm được chiến lược phát triển, chiến lược đầu tư của các ngân hàng này. Chẳng hạn như họ đang hướng tới việc tăng trưởng bao trùm, hay họ quan tâm đến vấn đề bình đẳng giới, hay là bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, thì những yếu tố như vậy phải được thể hiện trong việc chào thầu của các đơn vị.
"Các doanh nghiệp luôn luôn phải thể hiện được những điều nói trên trong chiến lược kinh doanh của mình cũng như là trong những giải pháp thực hiện gói thầu", bà Hằng nói.
Trong khi đó, ông Achim Fock, Giám đốc Điều phối danh mục và hoạt động dự án của WB cho biết, các chuyên gia nhấn mạnh tới việc đảm bảo giá trị sử dụng vốn tốt nhất, tính liêm chính, công khai, minh bạch trong đấu thầu, cùng với những chế tài đối với trường hợp không tuân thủ.
"Các nguồn vốn của WB và ADB luôn hướng tới việc phát triển bền vững và đảm bảo giá trị sử dụng nguồn vốn tốt nhất; đồng thời tính liêm chính và minh bạch cũng được nhấn mạnh trong yêu cầu mời thầu. Nếu các doanh nghiệp Việt Nam có thể đảm bảo được các yêu cầu này thì cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài là ngang nhau", ông Achim cho biết.
Bên cạnh đó, ông Achim cho rằng, hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam cần tích cực đẩy mạnh việc tham gia đấu thầu điện tử, một hình thức đầu thầu được các doanh nghiệp trên thế giới ứng dụng thành thạo để tăng khả năng thắng thầu. "Việc đăng ký đấu thầu qua mạng sẽ giảm bớt thời gian cho các doanh nghiệp, qua đó các doanh nghiệp sẽ dành thời gian để chuẩn bị hồ sơ dự thầu một cách đầy đủ và chất lượng hơn, từ đó sẽ gia tăng khả năng thắng thầu", ông Achim nhấn mạnh.