PCI – điểm nhấn của chặng đường đổi mới
Ngay cả những người lạc quan nhất có lẽ cũng không ngờ được ngay từ khởi đầu năm 2005, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI, lại trở thành một điểm nhấn hấp dẫn trong quá trình đổi mới.
Áp lực của PCI lên các địa phương không còn là điều lạ lẫm, thậm chí đối với cả những tỉnh dẫn đầu.
Cứ theo lời những người gắn bó với PCI ngay từ buổi đầu như chuyên gia Phạm Chi Lan hay Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc hiện nay thì PCI thực sự là một cú đột phá thẳng vào tư duy và cơ chế. Tư duy bao cấp, xin – cho một thời đã đặt các cơ quan nhà nước vào một tư thế “bề trên” so với người dân và doanh nghiệp. Trong khi cách thức mà PCI tiến hành lại là doanh nghiệp chấm điểm cơ quan nhà nước. Trước tình thế như vậy, nhiều tỉnh, thành, theo lời kể của những người gắn bó với PCI, thậm chí còn gọi điện chất vấn: “Ai cho các anh cái quyền ấy”! Cú sốc đối với các cơ quan nhà nước cũng là điều dễ hiểu, nó tựa như “cú sốc” sinh viên chấm điểm thầy giáo hồi mới trở thành một phương pháp trong giáo dục. Nhưng rồi, sự kiên trì và xu hướng đổi mới, cải cách chưa bao giờ dừng lại đã giúp PCI trở thành một trong những công cụ đo lường cải cách. Năm 2006, chỉ một năm sau khi PCI được khai sinh, tất cả các tỉnh thành đều được đưa vào bảng xếp hạng với các chỉ số thành phần được tăng cường.
Và như một quy luật tất yếu, cải thiện chỉ số PCI đã có vị trí trong Nghị quyết của Chính phủ, cấp ủy và HĐND, UBND các tỉnh, thành cũng coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm. PCI trở thành niềm háo hức, đem đến sự hồi hộp cho các địa phương trước mỗi kỳ công bố.
Đến giờ thì TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI có thể tự hào với nhận xét của một chuyên gia kinh tế rằng: “Trong quá trình Việt Nam đổi mới kinh tế, hiếm có một công trình nào có sức thúc đẩy phát triển mạnh mẽ và trực tiếp như PCI”.
Áp lực của PCI lên các địa phương không còn là điều lạ lẫm, thậm chí đối với cả những tỉnh dẫn đầu. Sự công bằng hẳn nhiên không phải là cào bằng và vì thế PCI không phải là một công cụ để “cả làng vui vẻ”. Trong bất cứ cuộc đua tranh nào, nhất là đua tranh cải cách, thì chuyện người thấp, kẻ cao âu cũng là điều bình thường. Bởi đơn giản nhất, như lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, cái gì không đo đếm được thì khó có thể cải thiện mạnh mẽ được.
Có lẽ đến giờ, PCI, với bản chất là đánh giá cụ thể những nỗ lực cải cách đã trở thành con đường vinh quang mà những địa phương hết lòng vì thịnh vượng quốc gia lần lượt bước đi trên đó. PCI còn là động lực cải cách cho các địa phương, mà còn ghi cả dấu ấn những ngậm ngùi, tiếc nuối.