Doanh số xe hơi tại Trung Quốc giảm mạnh nhất trong vòng 7 năm gần đây

Điều này làm dấy lên mối lo ngại rằng thị trường xe hơi lớn nhất thế giới sẽ lần đầu tiên suy thoái trong nhiều thập kỷ trong bối cảnh giảm tốc tăng trưởng kinh tế và chiến tranh thương mại đầy gay go.

Theo Hiệp hội các sản xuất xe hơi Trung Quốc (CAAM), trong tháng 9 vừa qua, doanh số ô tô tụt 11,6%- chỉ còn 2,39 triệu xe và đây là lần giảm liên tiếp thứ 3 trong năm. Nền kinh tế trì trệ, vấn đề trả nợ, và sự giải quyết cứng rắn vấn đề ô nhiễm được cho là những lý do đẫn đến sụt giảm doanh số.

Sự đình trệ của ngành xe hơi khổng lồ tại Trung Quốc sẽ trở thành mối lo ngại cho các lãnh đạo chính quyền ở Bắc Kinh. Nguyên nhân chính nằm ở nền kinh tế và những chỉ số quan trọng về mức độ sẵn sàng bỏ tiền của khách hàng Trung Quốc.

Xu Haidong, Trợ lý Chủ nhiệm văn phòng hỗ trợ CAAM đã phát biểu trong một buổi họp tại Bắc Kinh: "Ngành công nghiệp ô tô đã và đang là nhân tố thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong nhiều năm, nhưng giờ mọi chuyện đang đi ngược lại". Cơ quan hàng đầu của ngành công nghiệp ô tô tại Trung Quốc cho biết dù mục tiêu tăng trưởng trong năm 2018 là khó lòng đạt được thì thị trường ô tô cần phải tránh việc sụt giảm doanh số. Các nhà phân tích dự đoán rằng đây có thể sẽ là lần đầu tiên xảy ra tình trạng co lại của thị trường kể từ đầu những năm 1990.

Điều này minh họa cho ảnh hưởng của chiến tranh thương mại, với ô tô là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thuế quan. CAAM phát biểu rằng doanh số tháng trước bị ảnh hưởng chủ yếu bởi nền kinh tế trì trệ và chiến tranh thương mại.

Sự bất ổn kinh tế của Trung Quốc có thể thấy ở việc thị trường chứng khoán trong nước lao dốc và ngành bán lẻ đình trệ vào tháng trước sau hơn một năm tăng trưởng. Quỹ tiền tệ quốc tế IMF cũng đã giảm mức dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm từ 6,4% xuống còn 6,2%.

Lo ngại về sự suy thoái, Bắc Kinh đã thực hiện một số biện pháp nhằm tăng tính thanh khoản trên thị trường.

Trước tháng 9, doanh số bán ô tô giảm 3,8% trong tháng 8 và 4,0% trong tháng 7. Tuy nhiên, doanh số xe hơi trong tháng 6 lại tăng 4,8%.

Tháng 9 là thời điểm doanh số giảm mạnh nhất kể từ lần cuối xảy ra với mức giảm 26,4% vào tháng 1/2012, đúng dịp năm mới tại Trung Quốc. 

Doanh thu trong 9 tháng đầu năm đạt 20,49 triệu xe, tăng 1,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Xu cho biết rằng tăng trưởng doanh số trong năm 2018 sẽ không đạt mức dự báo 3% của CAAM.

Trong bối cảnh suy thoái, một loạt các đại lý xe hơi Trung Quốc nhận thấy áp lực và đang kêu gọi sự hỗ trợ của chính phủ để khôi phục tăng trưởng.

Xem thêm: Thị trường đình trệ, các nhà bán lẻ ô tô Trung Quốc thi nhau đòi giảm thuế

Yale Zhang, lãnh đạo công ty tư vấn Automotive Foresight đặt trụ sở tại Thượng Hải, cho biết, nếu doanh số bán hàng thực sự giảm trong năm nay thì đó sẽ là "khoảnh khắc đánh dấu sự thay đổi" cho cả ngành công nghiệp này.

"Tình trạng này rất báo động và thậm chí gây hoang mang cho một số nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp. Có lẽ nguyên nhân bắt nguồn từ việc thị trường đã phát triển liên tục trong hơn 20 năm qua, và các công ty đó chỉ hoạch định dựa trên sự tăng trưởng. Giờ họ không biết phải làm gì và lo lắng về sự tồn tại của doanh nghiệp."

Người thắng và kẻ bại

GM, một trong những nhà sản xuất ô tô toàn cầu thành công nhất tại Trung Quốc trong nhiều thập kỷ, cho biết doanh thu tháng 9 của hãng giảm 14,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Tập đoàn Volkswagen tiết lộ rằng doanh số của họ tại Trung Quốc giảm 10,5% trong tháng 9.

Ford Motor là một trong những hãng xe đang phải vật lộn để cải thiện tình trạng sụt giảm doanh thu trên thị trường. Hãng cho biết rằng doanh số bán hàng tháng 9 tại Trung Quốc đã giảm 43%.

Một số nhà sản xuất bày tỏ rằng: Sự lan rộng cuộc khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc đã dẫn đến vấn đề suy giảm đặc biệt về nhu cầu mua ô tô tại các thành phố cấp thấp trên khắp Trung Quốc dù cho đây lại là những vùng thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô.

Ông Zhang cho biết tình trạng này xuất phát từ nhiều yếu tố kết hợp, bao gồm giá xăng trong năm nay đã tăng cao dẫn đến cản trở sự tăng trưởng ở các thành phố cấp thấp.

Ngành công nghiệp này cũng đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn khi phải thay đổi các quy tắc đã duy trì hàng thập niên để cho phép các nhà sản xuất ô tô nước ngoài sở hữu phần cổ phần lớn trong các liên doanh địa phương. BMW, hãng sản xuất ô tô đến từ Đức, phát biểu rằng hãng sẽ kiểm soát liên doanh chính của mình tại Trung Quốc thông qua một thỏa thuận trị giá 4,2 tỷ đô la.

Việc tình hình thay đổi đang chỉ ra sự khác biệt rõ rệt giữa người chiến thắng và kẻ thua cuộc trên thị trường.

Trong số đó, các hãng hiện đang gặp nhiều khó khăn nhất trên thị trường Trung Quốc là Peugeot, Huyndai, Kia, Ford và Honda.

Doanh số các dòng xe sử dụng nguồn năng lượng mới, bao gồm xe điện và plug-in hybrid đã tăng 54,8% trong tháng 9, cao hơn một chút so với tháng trước. Mức tiêu thụ của những dòng xe này trong 9 tháng đầu năm đã lên tới 721.000 xe, tăng 81,1% so với cùng kì năm ngoái.

CR