Ai là đại diện chủ sở hữu các trường đại học?
Đây là câu hỏi mà ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy TP HCM, ĐBQH đoàn TP HCM nêu ra tại phiên thảo luận Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, sáng 6/11.
Ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy TP HCM, ĐBQH đoàn TP HCM.
Theo ông Nhân, có một nội dung cần làm rõ, đó là Điều 7 có xác định cơ sở giáo dục đại học công lập do nhà nước đầu tư đảm bảo điều kiện hoạt động. Ông Nhân kiến nghị nên viết cụ thể giáo dục đại học công lập do nhà nước là chủ sở hữu đầu tư. Chữ sở hữu đại học rất quan trọng, vì chủ sở hữu là người đề xuất và được chấp nhận làm đại học, là người đầu tư cho đại học phát triển, nhưng phải là người có quyền quyết định nhân sự. Bởi vì chủ sở hữu mà không quyết định được nhân sự thì nhân sự đó sẽ vận hành đại học theo hướng khác. “Do đó, theo tôi nên có khái niệm chủ sở hữu”, ông Nhân cho biết.
Không thể có đại học vô chủ
Vẫn theo ông Nhân, đại học tư thục cũng như vậy, là do cá nhân tổ chức trong hoặc ngoài nước là chủ sở hữu đầu tư và đảm bảo điều kiện. Vấn đề đại học hay sở hữu doanh nghiệp nhà nước tuy khác nhau nhưng lại có những nét giống nhau. Chúng ta đã mất khá nhiều thời gian xác định ai là chủ sở hữu DNNN. Trong thực tế đã phân công, có loại doanh nghiệp lớn thì Chính phủ là chủ sở hữu, như các tập đoàn trong thời gian trước đây. Có loại khác do các bộ là chủ sở hữu, sau đó là UBND cấp tỉnh là chủ sở hữu.
Có thể bạn quan tâm
Giáo dục Đại học tư thục theo mô hình doanh nghiệp
10:51, 06/11/2018
Tự chủ giáo dục là xu hướng quốc tế
09:16, 06/11/2018
Tự chủ trong giáo dục còn nhiều bất cập
05:05, 06/11/2018
Bây giờ chúng ta thấy rằng, quản lý nhà nước kiêm chủ sở hữu không phù hợp thì phải có một tổ chức riêng cơ quan đại diện vốn nhà nước trong DNNN và DNNN đầu tư, thực chất đó là đại diện chủ sở hữu này.
Do đó, ông Nhân đề nghị trong văn bản có đề cập một số chủ sở hữu nhưng không có định nghĩa. Chủ sở hữu có 4 quyền, đó là quyền thành lập, quyền đầu tư, quyền quyết định nhân sự và quyền xử lý chế tài các vị này khi vi phạm pháp luật. “Nếu không làm rõ việc này tôi cảm thấy đại học như không có chủ, đây là điều rất nguy hiểm”, ông Nhân nói.
Ông Nhân khẳng định, không thể có đại học vô chủ, mà người chủ phải được làm đúng quyền của mình. Vì vậy, ông Nhân đề nghị điều chỉnh lại Điều 7.
Và quy trình bầu hội đồng trường “ngược”
Vấn đề tiếp theo ông Nhân muốn nêu ra chính là hội đồng trường đại học công lập. Trong dự thảo luận nêu rất rõ, hội đồng trường đại học công lập là tổ chức đại diện cho chủ sở hữu nhà nước. Điều này rất chính xác, hội đồng trường là đại diện cho chủ sở hữu nhà nước, nhưng vấn đề cần xác định rõ chủ sở hữu nhà nước là ai cho mục tiêu sở hữu.
“Chúng ta phải xác định ai là cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà nước để họ quản lý, giám sát, do đó tôi đề nghị cần bổ sung. Hội đồng trường là cơ quan đại diện cho chủ sở hữu, cho nên chủ sở hữu phải có một số quyền liên quan đến hội đồng trường”, ông Nhân đề xuất.
Đơn cử, hội đồng trường họp sẽ bầu ra chủ tịch hội đồng trường và các thành viên, nhưng tất cả những thành viên này về nguyên tắc phải đảm bảo yêu cầu của chủ sở hữu.
Như vậy, trong dự thảo này viết quy trình hơi ngược, đó là sau khi hội đồng trường trình xong rồi mới chuyển cho bộ hoặc UBND để duyệt. Theo tôi phải làm ngược lại, đó là trường đề xuất một danh sách dài, mỗi vị trí có thể 2 đến 3 người nhưng người được phân công phải được chủ sở hữu đồng ý về mặt nguyên tắc. Hội đồng trường phải bầu ra những thành viên mà chủ sở hữu thấy đảm bảo quyền đại diện cho mình. Hội đồng trường có thể ngoài nhà nước nhưng phải được chủ sở hữu duyệt trước.
Vẫn theo ông Nhân, việc quy định chủ tịch hội đồng trường do hội đồng trường bầu theo nguyên tắc đa số cũng hơi ngược. Chủ tịch hội đồng trường có thể dự kiến 2 đến 3 người, nhưng những người này phải được chủ sở hữu đồng ý.