Rủi ro từ gói thuế mới của Trump
Nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế thêm 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, thì tất cả các hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ đều bị áp thuế.
DĐDN đã có cuộc trao đổi với PGS TS TẠ VĂN LỢI, Viện trưởng Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Đại học Kinh tế quốc dân) về vấn đề này.
PGS.TS. Tạ Văn Lợi cho rằng, Trump sẽ áp thêm gói thuế nói trên khi họ thấy quyền lợi nước Mỹ vẫn bị vi phạm. Còn Trung Quốc có thể sẽ “xuống thang” và chấp nhận đàm phán.
- Thưa ông, vì sao Tổng thống Trump liên tục đưa ra các gói thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc?
Theo quan điểm của Trump, việc đánh thuế là hạn chế khả năng xuất khẩu hàng hóa Trung Quốc sang Mỹ. Bởi tỷ lệ xuất siêu hiện tại của Trung Quốc sang Mỹ tương đối lớn (225,79 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm nay, tăng gần 15% so với cùng kỳ năm ngoái). Ngoài ra, Mỹ còn cáo buộc Trung Quốc đánh cắp sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho Mỹ tới 600 triệu USD, thao túng tiền tệ, can thiệp cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa kỳ sắp tới…
Có thể bạn quan tâm
Kinh tế Trung Quốc suy giảm vì chiến tranh thương mại
07:27, 21/10/2018
Đất hiếm sẽ trở thành “vũ khí” mới trong chiến tranh thương mại?
06:00, 20/10/2018
Chiến tranh thương mại Mỹ- Trung bao giờ mới đến hồi kết?
04:27, 19/10/2018
Chiến tranh thương mại và cơ hội cho Việt Nam
06:30, 16/10/2018
"Hiểm họa" đằng sau chiến tranh thương mại Mỹ- Trung
04:20, 15/10/2018
Đầu tư cổ phiếu theo chiến tranh thương mại
11:01, 06/10/2018
Sản xuất của Trung Quốc "điêu đứng" vì chiến tranh thương mại
04:30, 01/10/2018
Chiến tranh thương mại Mỹ -Trung và cơ hội cho đầu tư Hàn Quốc tại Việt Nam
06:00, 28/09/2018
Khi lợi ích của Mỹ bị vi phạm thì chính quyền Trump sẽ dựng hàng rào thuế quan để đạt được chính sách dài hạn của họ. Quyền lợi của nước Mỹ chính là thương mại, bí quyết công nghệ, lợi nhuận các tập đoàn đa quốc gia, nhượng quyền, chuyển giao bản quyền trên thế giới... Nước có nhiều giấy phép và bản quyền chuyển nhượng nhất chính là nước Mỹ. Do đó, Hiệp định về quyền sở hữu trí tuệ, hoạt động đầu tư hay chuyển lợi nhuận về Mỹ luôn được chú trọng.
- Ông có cho rằng Mỹ sẽ tiếp tục áp gói thuế 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc? Trung Quốc sẽ trả đũa như thế nào?
Nếu Trung Quốc chấp thuận yêu cầu của ông Donald Trump về phí bản quyền và dừng việc yêu cầu các doanh nghiệp Mỹ phải chuyển giao bí quyết công nghệ, hay vi phạm các công ước, điều luật thương mại quốc tế về luật bản quyền; đồng thời hoàn trả cho nước Mỹ phần tổn thất mà ông Trump cho rằng các doanh nghiệp Mỹ đã bị thiệt hại trong một thời gian quá dài, thì căng thẳng thương mại giữa hai nước sẽ giảm xuống.
Nếu Trung Quốc có quan điểm trái chiều, không cho rằng đó là một sự vi phạm, và vẫn tiếp tục không đồng ý trả các phí khi sao chép và xâm phạm bản quyền trí tuệ thì chắc chắn Trump sẽ tiếp tục triển khai gói thuế bổ sung 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, Trump đang chịu sức ép rất lớn từ cộng đồng doanh nghiệp Mỹ yêu cầu dừng biện pháp thuế quan. Do đó, gói thuế này có thể sẽ chưa được thực hiện trước cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa kỳ vào tháng 11 tới.
Còn với Trung Quốc, theo cá nhân tôi, sẽ có dấu hiệu “xuống thang” và đàm phán với những đòi hỏi của ông Trump, những đòi hỏi có bài bản khi “vin” vào các điều luật quốc tế. Bởi Trung Quốc không có đủ khả năng đối phó với Mỹ bằng thuế quan; còn các biện pháp khác, như bán trái phiếu Mỹ, hạn chế xuất khẩu đất hiếm cho Mỹ, tẩy chay hàng hóa Mỹ, chuyển sản xuất sang các nước khác, củng cố sức tiêu thụ nội địa… cũng ít khả thi.
Bởi vậy, khả năng Trung Quốc sẽ chấp thuận một vài gói giải pháp và gói đàm phán mà Mỹ đưa ra. Dù động thái của Trung Quốc có thể không đáp ứng được mọi yêu cầu từ phía Mỹ, nhưng nếu ông Trump cảm thấy công bằng và thỏa đáng thì câu chuyện đánh thuế gói lớn hơn sẽ dừng lại, và hai bên lại tiếp tục mở các mối quan hệ thương mại với nhau.
Tuy nhiên, nếu chiến tranh thương mại Mỹ- Trung tiếp tục leo thang, thì hai bên sẽ chuyển hướng hoạt động trong đầu tư quốc tế và đối tác chiến lược. Theo đó, các nước sẽ trở thành những đa cực khác nhau, quan hệ song phương giữa các khối, nhóm trên thế giới sẽ thay đổi theo luật chơi mới.
- Nếu Mỹ áp thêm gói 267 tỷ USD hàng Trung Quốc, sẽ tác động như thế nào đến Việt Nam, thưa ông?
Nếu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ trùng với hàng hóa Trung Quốc bị áp thuế, thì Việt Nam sẽ có lợi. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ không chịu “thất thế” khi phá giá đồng nhân dân tệ hoặc hỗ trợ các doanh nghiệp. Khi đó, cạnh tranh hàng hóa của Trung Quốc với hàng hóa Việt Nam ở những thị trường ngoài Mỹ sẽ tăng lên. Và khả năng Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong khai thác, mở rộng các thị trường nước ngoài.
Nếu ông Trump tiếp tục “đánh” thuế toàn diện hàng xuất khẩu của Trung Quốc, thì một số nước, như Ấn Độ… sẽ hưởng lợi lớn. Bởi vì, Ấn Độ sản xuất hàng tiêu dùng với công nghệ thấp, giá rẻ, nên họ sẽ có lợi thế hơn Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Hơn nữa, nhiều mặt hàng của Việt Nam sử dụng nguyên phụ liệu Trung Quốc, hoặc bị hàng Trung Quốc “núp bóng”, nên có nguy cơ cao bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá.
Mỹ “cấm cửa” với hàng hóa Trung Quốc, nhưng nhu cầu tiêu thụ của người Mỹ vẫn còn. Vấn đề đặt ra là Việt Nam phải thay thế được một phần vào sự thiếu hụt đó. Muốn vậy, trước tiên hàng hóa Việt Nam phải bị chịu mức thuế thấp hơn hàng Trung Quốc, tránh bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá, đồng thời hàng hóa phải thực sự có chất lượng.
- Xin cảm ơn ông!