Du lịch Hội An vừa mừng vừa lo (kỳ 1): “Giàu nhưng chưa sang”
Đi liền kề sau những con số tăng trưởng ấn tượng là những nỗi lo mà nếu không giải quyết một cách căn cơ, du lịch Hội An sẽ đối diện với không ít thách thức.
Với những tiềm năng phát triển du lịch Hội An sẵn có như những giá trị văn hóa, bề dày lịch sử, cùng với tiềm năng phát triển du lịch biển với nhiều bãi biển nổi tiếng và chính sách cởi mở chính là đòn bẩy mở ra nhiều cơ hội để Hội An phát triển du lịch mạnh mẽ.
Kể từ khi khu phố cổ được công nhận Di sản văn hóa thế giới (1999) du lịch Hội An phát triển khá nhanh với tốc độ tăng trưởng khoảng 15%/năm. Thống kê 5 năm gần đây cho thấy, khách du lịch đến Hội An tăng gấp 2 lần, từ khoảng 1,6 triệu lượt (2013) lên trên 3,3 triệu lượt (2017), tốc độ phát triển bình quân 5 năm (2013 - 2017) gần 119%.
Năm 2018, Hội An đã đón hơn 4,99 triệu lượt khách tăng 50,84% so với cùng kỳ trong đó khách quốc tế đạt 3.755.270 người còn khác trong nước đạt 1.236.320 người, GO toàn ngành đạt 7.180,5 tỷ đồng, tăng 17,98% so với cùng kỳ, vượt 6,98% so với kế hoạch. Các chỉ tiêu về lượt khách đến, lượt khách lưu trú, bình quân công suất sử dụng buồng phòng và doanh thu vé tham quan.. đều vượt so với kế hoạch năm và tăng cao so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, sau những con số tăng trưởng ấn tượng là những nỗi lo mà nếu không giải quyết một cách căn cơ, du lịch Hội An sẽ đối diện với không ít thách thức.
Quá tải về lượng khách cũng là một vấn đề lớn đối với ngành du lịch, năm nay Hội An đón gần 5 triệu lượt khách tính trung bình mỗi ngày có hơn 13 nghìn lượt khách ghé thăm quan phố cổ số lượng này bằng với số dân cư đang sống ở trong khu vực. Trong khi đó, mật độ dân số ở phường trung tâm phố cổ là Minh An đã cao nhất nước, bây giờ thêm gấp đôi lên thì áp lực cũng gấp bội. Không gian phố cổ không còn nguyên vẹn, phố cổ không còn yên tĩnh, trong khi đó, sự yên tĩnh là giá trị rất lớn, một tài sản rất lớn mà người dân Hội An bán cho du khách. Tình trạng quá tải giao thông cũng đang là vấn đề khiến người dân bức xúc.
Ông Nguyễn Quốc Thanh chủ nhà hàng tại phố cổ cho biết: Đa số các nhà hàng ở Hội An đều bị giảm doanh thu vì số lượng khách hàng Tây Âu bị giảm một số lượng đáng kể, khách Trung Quốc Hàn Quốc đông nhưng lại không có chất lượng. Cách tiêu tiền của khách hàng Tây Âu thoáng hơn, sử dụng dịch vụ của thành phố nhiều hơn. Nếu như khách Trung và Hàn quá đông tôi nghĩ lượng khách Tây Âu sẽ không thích mà thị trường khách tiềm năng của thành phố chúng ta là thị trường phương Tây – Úc – Mĩ.
“Các nhà hàng chúng tôi đang lo sợ Hội An chúng ta sẽ đi theo vết đổ của Nha Trang, hiện nay Nha Trang đang vắng dần lượng khách tiềm năng mà thay vào đó là khách Trung và Hàn. Hi vọng rằng Hội An có những chính sách marketing thu hút được lượng khách tiềm năng, chú trọng chất lượng hơn là số lượng”, ông Thanh nói.
Trong khi đó các doanh nghiệp du lịch nhỏ đang thực sự gặp khó khăn trong việc bắt được nguồn khách lưu trú sử dụng dịch vụ ổn định. Với dòng khách thăm quan như hiện nay thì chỉ có số ít lưu trú lại Hội An, rất khó để cho các doanh nghiệpn có cơ hội kết nổi với du khách. Tình trạng hiện nay các tour du lịch 0 đồng lại quá nhiều, du khách lại không có nhu cầu sử dụng các dịch vụ riêng dẫn đến tình trạng lượng người đông nhưng lại kém hiệu quả kinh tế. Sự liên kết giữa các doanh nghiệp với nhau lại yếu kém, rất ít doanh nghiệp liên kết với nhau để tạo ra nguồn lợi vì vẫn còn lối suy nghĩ mạnh ai nếu làm. Nếu như các doanh nghiệp vẫn còn giữ tư tưởng hoạt động riêng lẽ thì hệ thống dịch vụ phục vụ du lịch sẽ ngày càng rời rạt dẫn đến hệ lụy cạnh tranh không lành mạnh với nhau.
Bà Trần Lệ Quyên – dịch vụ lưu trú LILA cho rằng khách phương Tây sẽ có xu hướng ở lại thành phố để tham quan và nghỉ dưỡng hơn. Còn cơ cấu khách đến Hội An như hiện nay thì chỉ ghé thăm Phố Cổ và những khu vui chơi giải trí, còn việc ở lại thì hầu như là không. Mà điểm đến nghỉ lại của các tour hầu hết là ở Đà Nẵng khiến cho doanh thu của các loại hình dịch vụ du lịch bị giảm sút đi đáng kể.
Chị Phan Thị Bích Hằng – một du khách yêu mến Hội An cho rằng: Hội An trở nên đông đúc như hiện nay là bởi vì số lượng khách đến từ châu Á ghé thăm tăng nhanh. Trong phố cổ đông nhất là du khách đến từ Trung Quốc và Hàn quốc, du khách đến từ Châu Âu và Mỹ hình như đang ít dần đi. Với tôi thì nên tham quan phố cổ vào buổi sáng lúc ấy trông rất yên bình và mát mẻ nhưng ngược lại buổi chiều và tối thì quá đông. Có thể nói là quá tải.
“Tôi nghĩ rằng Hội An nên có chính sách ổn định ngành du lịch, đưa phố cổ trở lại với sự bình yên vốn có để cho những du khách từ xa đến không bị vỡ lẻ vì sự quá tải như hiện nay.”