Nam Định: Các giải pháp cấp bách chống khai thác hải sản trái phép

LAN VŨ• 26/04/2023 01:59

Việc thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại Nam Định vẫn còn chưa nghiêm, sự vào cuộc có nơi chưa thực sự quyết liệt, còn làm đối phó.

>>>TIN NÓNG CHÍNH PHỦ: Kiên quyết ngăn chặn tàu cá Việt Nam vi phạm quy định về chống khai thác IUU

>>>Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm khai thác IUU

Đó là kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng sau buổi kiểm tra thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại địa phương mới đây.

Làm kiểu đối phó

Thông báo kết luận nêu rõ, việc thực hiện chống khai thác IUU tại Nam Định vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Cụ thể, việc ngăn chặn và xử lý vi phạm của tàu cá chưa nghiêm. Sự vào cuộc của chính quyền địa phương có nơi chưa thực sự quyết liệt, còn làm đối phó. Vẫn còn xảy ra hiện tượng một số tàu cá mất tín hiệu thiết bị giám sát hành trình tại một số thời điểm nhất định…

đến ngày 19/4/2023, toàn tỉnh có 1.782 tàu cá (5.358 lao động) khai thác thủy sản trực tiếp trên biển.

Đến ngày 19/4/2023, toàn tỉnh Nam Định có 1.782 tàu cá (5.358 lao động) khai thác thủy sản trực tiếp trên biển.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Định, đến ngày 19/4/2023, toàn tỉnh có 1.782 tàu cá (5.358 lao động) khai thác thủy sản trực tiếp trên biển. Trong đó có hơn 1.200 tàu (dài từ 6m trở lên) thuộc diện phải cấp giấy phép khai thác thủy sản, tỷ lệ tàu được cấp phép của tỉnh đạt khá cao, hơn 94%; tỷ lệ tàu được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đạt gần 93%. Có 526 tàu dài từ 15m trở lên thuộc diện phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đến nay đã có 499/526 đã lắp đặt, tỷ lệ đạt 94,87%. Còn 27 tàu chưa lắp với các lý do tàu ngừng hoạt động, tàu hư hỏng đang phải sửa chữa, tàu mới đăng ký. 100% tàu thuộc diện của tỉnh đã được cập nhật dữ liệu tàu cá vào Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia.

Tuy nhiên, theo ghi nhận, tình trạng tàu cá vi phạm pháp luật về khai thác hải sản ở Nam Định vẫn còn rất nhiều. Công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định gặp nhiều khó khăn, bất cập, cản trở nỗ lực được EC gỡ “thẻ vàng”.

Theo thống kê, năm 2022 các ngành chức năng ở Nam Định chỉ giám sát được 5.249,63/58.541 tấn hải sản khai thác mặn lợ (chỉ đạt đạt 8,97%). Từ đầu năm 2023 đến nay, tỷ lệ này cũng đạt rất thấp.

Trong đó, ngày 17/2/2023, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định đã phát đi thông báo về việc tàu mất tín hiệu 10 ngày trở lên, gửi các đơn vị liên quan trong tỉnh phối hợp rà soát, xác minh 149 tàu.

Bên cạnh đó, còn có khá nhiều vụ vi phạm được chính quyền Nam Định xử lý. Trước đó, trong năm 2020, toàn tỉnh xử 74 vụ, phạt vi phạm hành chính 516,95 triệu đồng. Năm 2021 xử 122 vụ, phạt 1,1637 tỷ đồng; năm 2022 xử 78 vụ, phạt 648,9 triệu đồng. Từ đầu năm 2023 đến giữa tháng 2 xử 5 vụ, phạt 85,5 triệu đồng.

Mới đây, Chi cục Thủy sản tỉnh Nam Định cũng đã thu hồi Giấy phép khai thác thủy sản đối với 74 tổ chức, cá nhân là chủ tàu đăng ký hoạt động nghề lưới kéo, lưới rê, lưới chụp, hậu cần nghề cá và lồng bẫy trên địa bàn tỉnh, do tàu khai thác không còn đủ điều kiện (quy định tại khoản 2 Điều 50 của Luật Thủy sản 2017); tàu đã bán đi các tỉnh, thành phố khác và đã xóa đăng ký (huyện Hải Hậu 36 tổ chức, cá nhân; huyện Giao Thủy 27 chủ tàu, huyện Nghĩa Hưng 11 chủ tàu).

Kiên quyết không cho tàu cá vi phạm ra khơi

>>>EC khuyến nghị Việt Nam cần những quy định pháp luật nghiêm ngặt chống khai thác IUU

>>>Nam Định: Quy trách nhiệm cho người đứng đầu nếu tàu cá của địa phương vi phạm khai thác IUU

Để giải quyết các tồn tại, hạn chế trên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng yêu các sở, ngành, địa phương trong tỉnh cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức của cán bộ, ngư dân hiểu và chấp hành các quy định của nhà nước về chống khai thác IUU.

Đồng thời Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục đẩy mạnh và đổi mới hình thức, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân không vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về khai thác thủy sản.

không riêng gì Nam Định, các địa phương khác cũng cần thực hiện tốt việc quản lý tàu cá, chấm dứt tình trạng các tàu cá vi phạm trong thời gian ngắn nhất.

Lúc này không riêng gì Nam Định, các địa phương khác cũng cần thực hiện tốt việc quản lý tàu cá, chấm dứt tình trạng các tàu cá vi phạm trong thời gian ngắn nhất.

Tổ chức phân quyền khai thác, sử dụng dữ liệu từ hệ thống giám sát tàu cá cho Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh để tăng cường công tác giám sát hoạt động của tàu cá và xử lý vi phạm; giám sát tàu cá 24/24h, phát hiện và xử tàu cá mất tín hiệu thiết bị giám sát hành trình, vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển.

Phối hợp với UBND các huyện có liên quan rà soát các tàu cá đã bán ra tỉnh ngoài để có phương án quản lý cho phù hợp. Thống nhất số liệu tàu cá của tỉnh và đồng bộ trên hệ thống Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase).

Đối với Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh, ông Trần Anh Dũng chỉ đạo phải chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác thủy sản theo quy định. Thực hiện đồng bộ, quyết liệt hơn công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá trên biển và tại các cảng cá, ngăn chặn, xử lý kịp thời, hiệu quả tàu cá vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm khai thác IUU.

Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng cần kiểm soát chặt chẽ việc xuất nhập bến của tàu cá, kiên quyết không cho tàu cá ra khơi khi không đảm bảo các yêu cầu theo quy định. Chấm dứt tình trạng tàu cá không có giấy phép, không trang bị thiết bị giám sát hành trình, không duy trì thiết bị giám sát hành trình; tàu không có biển số, không đánh dấu tàu cá vẫn được ra khơi hoạt động sản xuất, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.

Chốt chặn 24/24 giờ tại các cửa sông trên địa bàn tỉnh nhằm ngăn chặn, phát hiện các lỗi vi phạm về khai thác IUU, không cho tàu cá vi phạm ra khơi, xử lý các trường hợp cố tình vi phạm...

Ngoài ra, đôn đốc các chủ tàu cá lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình theo quy định. Hướng dẫn ngư dân thực hiện các quy định về tần số vô tuyến điện, chỉ đạo các đơn vị cung cấp thiết bị giám sát hành trình trong việc bảo trì, bảo dưỡng, thu phí, duy trì hoạt động của các thiết bị giám sát hành trình và các thiết bị thông tin liên lạc. Rà soát, thông báo danh sách tàu nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU gửi các cơ quan, đơn vị trong và ngoài tỉnh để phối hợp kiểm tra, xử lý, không cho các tàu cá ra khơi khi chưa đủ các giấy tờ, thủ tục.

Chỉ đạo UBND các huyện Hải Hậu, Nghĩa Hưng, Giao Thủy, Trực Ninh phối hợp với các sở, đơn vị liên quan điều tra, xác minh các trường hợp cố tình vi phạm, chủ động xử lý nghiêm và dứt điểm các vi phạm ngay tại địa phương theo đúng thẩm quyền.

Gần 5 năm qua, những nỗ lực gỡ “thẻ vàng” của Việt Nam vẫn gặp nhiều trở ngại. Tại khu vực Đông Nam Á, trong khi Thái Lan và Philippines đã gỡ được “thẻ vàng” thì Việt Nam vẫn chưa được EC thu hồi thẻ. EC cho rằng, Việt Nam vẫn còn hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, đặc biệt là tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và kiểm soát nguồn gốc thủy sản từ khai thác còn bất cập. Nếu không giải quyết được các vấn đề về IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”.

Lúc này, không riêng gì Nam Định, các địa phương khác cũng cần thực hiện tốt việc quản lý tàu cá, chấm dứt tình trạng các tàu cá vi phạm trong thời gian ngắn nhất. Việt Nam có bỏ được “thẻ vàng” hay không phụ thuộc rất lớn vào ý thức, trách nhiệm của mỗi chính quyền địa phương có biển và các ngư dân tham gia khai thác thuỷ sản.